[Bluesky24]

Şişman çocuk sağlıdırâ€� inanışı nedeniyle,çocuklarda ki şişmanlık göz ardı edilmiştir. Oysa ki yetişkin şişmanların büyük çoğunluğunda bu durumun başlangıcının çocukluk yıllarına uzandığı bilinmektedir. Şişman çocuk, vücut ağırlığı fazla olan çocuk demek değildir. Şişman çocuk vücutta yağ dokusu fazla olan çocuktur. Örneğin boyları uzun kas kütleleri fazla olan çocuklar şişman olmadıkları halde yaşıtlarından daha ağır olabilirler. Önemli olan çocuğun boyuna göre uygun ağırlıkta olmasıdır.

Bebeğin beslenme şekli ileride oluşabilecek sağlık sorunlarının önlenmesi açısından çok önemlidir.İlk dört ayda bebeğin tek başına anne sütüyle beslenmesi, 5. aydan itibaren azar azar uygun ek besinlere başlanması gerekir. Ek besin verme uygulamaları çocuğun beslenme alışkanlığı kazanmasında önem taşır.

Anne sütünden sonra ilk besin tatlı olmamalı, meyve suyu, meyve ezmesi, yoğurt, sebze ve tahıl çorbalardan olmalıdır. Böylece tatlıya düşkünlük önlenebilir. Birçok aile çocuklarının zayıf olduğundan yakınırlar. Boyu uzayan, ağırlığı normal sınırlar içerisinde olan çocuğun beslenmesinin yeterli olduğu kavramının geliştirilmesi gerekir.Beş yaş grubu çocukların doğru alışkanlık kazanmalarında anaokulları önem taşır.

Çocukların boy ve ağırlıkları her ay ölçülerek şişmanlamaya yatkın olanların aileleri uyarılarak gerekli önlemin zamanında alınması sağlanabilir. Anaokullarında spor faaliyetlerinin arttırılması, yemeklerde yüksek enerjili, özellikle yağ ve şekeri çok içeren besinlerin sınırlanması bir yandan şişmanlığın önlenmesinde diğer yandan yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığının kazanılmasında etkili olur.

ŞİŞMANLIĞIN TANI YÖNTEMLERİ

Şişmanlığın belirlenmesinde yaşa göre ağırlık ve boy cetvelleri kullanılabilir.Ergenlik çağında derialtı ve toplam beden yağı ile beden kitle indeksi (BKI) arasında bir bağlantı olduğu bildirilmiştir. Yetişkinlikte BKI nin 30 un üzerinde olması sağlık riski yaratan şişmanlık olarak tanımlanmaktadır. BKI nin 25-29,9 arasında olması toplu ve hafif şişman olarak kabul edilmektedir.

ŞİŞMANLIĞIN NEDEN OLDUĞU HASTALIKLAR

Ergenlik çağında şişmanlıkla ilgili olan hastalık göstergelerinin incelenmesi önemlidir. Bunların başlıcaları; aile öyküsü, kan basıncı, total kolesterol, BKI inde değişmedir. Ergenin ailesinde şeker hastalığı, kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon, yüksek kan yağ değerleri gibi sorunların bulunması ileride bu hastalıkların ortaya çıkış riskini arttıracaktır. Ailesinde bu hastalığı olan, kan kolesterolü 200 mg/dl üzerinde olan, yaşına göre BKI değeri yüksek olan ve gittikçe yükselme eğilimi gösteren ergenler risk grupları olarak tanımlanır. Bunların mutlaka uzman sağlık ekibi tarafından incelenmesine gerek vardır.

OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARINDA ŞİŞMANLIĞI ÖNLEMEDE EN ETKİLİ YÖNTEM FİZİKSEL AKTİVİTEYİ ARTTIRMAK

Ergenlik, yaşam biçimi ve beslenme alışkanlıklarının yerleştiği dönemdir. Çocukların ve ergenlerin düzenli fiziksel aktivite yapmaları, yeterli ve dengeli beslenmeleri için okul ve aile işbirliği yapmalıdır. Okul yemek sistemleri ve okul kantinleri çocukların yeterli ve dengeli beslenmelerine uygun hale getirilmelidir. Okullarda her çocuğun belirli bir spor dalına gitmesi teşvik edilmeli ve uygulama alanı sağlanmalıdır. Fiziksel aktivite arttırılarak şişmanlığın önlenmesi en akılcı yoldur. Oyun oynamak ve spor yapmak yerine televizyon karşısında oturan, bilgisayar oyunlarıyla zaman geçiren çocuk daha fazla şişmanlar.

ÇOCUK NASIL ZAYIFLAMALI?

Çocukta hızlı kilo kaybı gelişiminde durgunluğa neden olur. Bu yüzden uzmana danışmadan herhangi bir diyet yaptırılması çok tehlikelidir. Şişman kişinin çocuğu da şişman olur görüşü genel olarak doğrudur. Kalıtımın yanında çocuğunuz sizin beslenme alışkanlıklarınızı kazanır. Bunun için önce kendimiz sağlıklı beslenmeyi öğrenelim, sonra da çocuklarımıza doğru beslenme alışkanlıkları kazandıralım.

Çocuğunuz risk grubu içerisindeyse yaşam biçimi değişikliği ve beslenme konusunda bilinçlenmesi ileriki yaşlardaki şişmanlığın ve buna bağlı hastalıkların önlenmesinde önem taşır.

Diyetisyen Güneş Aynacı Ersavaş