Kendini Nasıl Kandırıyorsun?

[uyguner]

KENDİNİ NASIL KANDIRIYORSUN?
İnsan en kolay kendine yalan söyler. Herhangi bir konuda bir başkasına söylediği şeyin yalan olduğu ortaya çıkarılır. Ancak söz konusu kişinin kendine söylediği yalanlar olunca iş değişir. Bu durumda bu yalandan sadece kişinin kendisi muhatap kalacağı için herhangi bir şekilde aksinin ispat edilmesi mümkün olmaz. İnsanlar bazende kendilerince uydurdukları birtakım bilgilere inanır ve sonrasında ise bu bilginin doğru olmadığını bildikleri halde sanki doğruymuş gibi kendilerini kandırmaya devam ederler.

Bir takım insanlar ilgili konu hakkında bilgili ve haberdar olmalarına rağmen, kendilerinin bu bilgiden dolayı sorumlu tutulacaklarını çok iyi bildiklerinden “benim haberim yoktu, bilmiyordum” yalanını söylerler. Kendi kendileri de söyledikleri bu yalana inanır ve gerçeklerden sanki salgın hastalıkmış gibi kaçarlar. Her insan bugün her an her yerden istediği şekilde bilgilere ulaşabiliyor. Benim şundan haberim yok, demek sadece geri kalmış bir zihniyetin ürünü olabilir. Bu durum dini yaşamaktan kaçanların sık sık içine düştükleri durumdur. Başka her konuda profesör gibi ahkam kesen bu insanlar, kendilerine dinle alakalı gerçekler ve bunlara bağlı olan sorumluluklar anlatıldığı zaman, “benim bunlara kafam basmaz” veya “bizden geçti” gibi akıl ve mantık dışı kaçma cümleleri kullanırlar. Dini yaşamanın sonsuz hayatları bakımından olan önemini kavrayamayan bazı insanlar, bilmiyordum diyerek kurtulabileceklerini zannederler ama sadece kendilerini kandırmış olurlar.

Kimi insanlar da dini doğru ve itinalı bir şekilde yaşama konusunda çok fazla bilgilidirler. Neyin günah neyin sevap, neyin haram neyin helal olduğunu bilmektedirler. Ancak bu kişiler nefslerinin arzu ve isteklerini çok daha hoş gördükleri için, “ben bunları biliyordum ama ortam ve şartlar müsaade etmedi” şeklinde kendilerini savunurlar. Aslında ortam ve şartlar her insan için tamamen uygundur. Böyle bir savunmanın ardına saklanma, okul, evlilik, kariyer vb. gibi durumlar sonrasında olmaktadır. Okul hayatı esnasında bir öğrenci dinin gereği olan ibadetleri yapması gerektiğini ve nasıl yapması gerektiğini çok iyi bilmektedir. Ancak arkadaş ortamının verdiği “üstün olma” kaygısı içinde dini emrettiği bazı hususları yerine getirmenin küçük düşürücü bir şey olduğunu düşünür. Böylesine akıl dışı bir düşünce herhangi bir iş konusunda kariyer yapan insanlar için de geçerlidir. Hayatlarının amacı küçük dünya makamları olan bu insanlar, bu makamları elde edebilmek için gecelerini gündüzlerine katar, geçici dünya hayatının çekiciliğine kendilerini kaptırırlar. Bazen aileleri ve dostlarıyla aralarını bile bozabilen bu insanlar “başımı kaşıyacak vaktim yok” şeklinde hiçbir şekilde doğru olmayan bir savunma içerisinde olurlar. Halbuki akıllı bir insan dünya hayatındaki kariyerini, ebedi hayatına faydalı olacak tarzda şekillendirmelidir. İşte bunlar gibi pek çok şekilde “habersiz olmak” veya “zamanı olmamak” gibi bahanelerle insanlar ancak ve ancak kendilerini kandırmış olurlar.

Çoğu insanın ise çok ilginç bazı inançları olabilmektedir. Bu insanlar çirkin hayasızlıkları hiç sonunu düşünmeden rahatça yaptıktan sonra sanki bir şey yapmamış gibi “Allah nasıl olsa affeder” diye inanırlar. Elbette ki Allah'ın affedici olduğuna inanmak çok güzel bir şeydir. Bizim burada vurgulamak istediğimiz şey insanın bu inancın ardına gizlenerek kötülük işlemeleridir. Allah nasılsa affeder, ben hayatımı dilediğim gibi yaşarım, sonra bir tevbe ederim, tevbeden sonra tekrar aynı işi yaparım, gibi bir düşünce akıl almazdır. Nitekim bu cümleyi kuran bir insan Allah'ın hasib sıfatına sahip olduğunu düşünmelidir. Bu insanların pek çoğu Allah'ın sadece merhamet, sevgi, hoşgörüyle alakalı sıfatlarından haberdar olmayı tercih ederler. Allah'ın kahredici, intikam alıcı gibi sıfatlarını ise görmezden gelirler. İnsan bir hata ya da kötü bir fiil yaptığı zaman “nasıl olsa affediliriz” şeklinde düşünmemesi, samimi ve kararlı bir şekilde hatasını düzeltmesi gerekmektedir. Çünkü yapılan hata kişiye o anda bir fayda sağlasa bile ileride büyük bir kaybın tohumu olabilir. Bu yüzden bir insan hatasını derhal düzeltmek için çaba göstermelidir.

Kimi insanlar çeşitli inançsal, sosyal, politik ve antipolitik grupların içinde yer almaktadırlar. Bulundukları grupların faaliyetlerini büyük bir şevkle savunan bu insanlara mensup oldukları gruplar tarafından dinsizlik empoze edilmeye çalışılmıştır. Bu yüzden ateşli savunucusu olarak bağlı bulundukları grupların kendilerine yaptıkları dinsizlik telkinlerini her yerde ısrarla savunular. Daha sonra içinde oldukları topluluktan ayrılıp, kendilerine gerçekler anlatılıp, yaptıklarının karşılığı olacağından bahsedildiğinde ise “içinde bulunduğumuz topluluk bizi yoldan çıkardı” şeklinde kendilerine bir mazeret üretirler. Halbuki her yerde avaz avaz dinin güzelliği ve gerekliliği konusunda pek çok bilgi aktarılmaktadır. Bu gruplara mensup olan hiç kimsenin bundan haberdar olmama gibi bir sorunu yoktur. Gruba katılan üyeler, kendi istekleriyle mensup oldukları topluluk tarafından empoze edilen şarlatanlıkları güle oynaya kabul etmiş, kimse de onları zorlamamıştır.

İşte insanlar kendilerini bunun gibi daha pek çok şekilde kandırır, ancak kendi sonlarını hazırlamış olurlar. Tüm bunların çözümü ise gerçeklerden kaçmayıp, samimiyetle kabul edip, gereğini itina ile yerine getirmektir. Bu asla zor değil aksine çok kolaydır. İnsanlar İslam fıtratında yaratılmışlardır. Yani yapmaları gerektiğini düşündükleri şeyler, bir gereklilik değil, aksine kendi yapılarına uygun olarak yaşamalarıdır. İnsan güzellikten, dostluktan zevk alacak fıtrata sahiptir. Ancak yalan asla ve asla kişinin fıtratına uygun olmayan bir kötülüktür. Dinsiz hiçbir insan olamaz. Biz “dinsiz” kelimesini anlaması kolay olsun diye kullanıyoruz.

(UYGUNER)