[bluemoon24]

Migrenin teşhisi, doğru tedavi için büyük önem taşıyor. Doğru tanı almamış ya da kendi başına ağrı kesici kullanan hastalarda migren ağrısı dinmediği gibi kronikleşiyor. Prof. Dr. Mustafa Ertaş da ''Migrenli kişinin ağrısı olmasa bile sık ağrı kesici alıyorsa baş ağrıları ortaya çıkacaktır'' diyor. Anadolu Sağlık Merkezi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ertaş, migrenle ilgili sorularımızı yanıtlamaya devam ediyor. Migren tedavisinde sık karşılaştığınız sorunlar nelerdir? Baş ağrısının toplumsal bir yükü de var. Bu nedenle de tanı doğru konulmalıdır. Hastaların yarıdan fazlası hiç doktara gitmemiş ve hiç tanı almamış. Gidenlerin de bir kısmı yanlış tanı alıyor. Bir Amerikan çalışmasına göre tüm migrenlilerin yüzde 11'i doğru tanı ve tedavi alıyor. Türkiye'de her 100 kişiden ikisi sık ağrı kesici aldığı için her gün ağrı çekiyor. Bazı ülkelerde bu oran yüzde 5 - 6'ya çıkıyor. Her gün baş ağrısı ya da migren için ağrı kesici almak ağrıyı kronikleştirir. Migren hastasına 80 yaşında bile olsanız teşhis koyduğumuzda hiçbir zaman her gün ağrı kesici kullanmayın diyoruz. Çünkü 50 yıl önceki geride kalmış migren, 50 yıl sonra canlanabilir. Migreni tetikleyen diğer unsurlar nelerdir? Mesela 15 - 20 günlük bir antiromatizmal tedavinin sonunda ya da menopozda kullanacağınız bir östrojen ilacı tekrar bütün bunları canlandırabilir. Aura dediğimiz nörolojik belirtilerle giden migrenlerde menopozda kullanılan östrojen ya da doğum kontrol hapı o kişinin felç geçirmesine yol açabilir. Çünkü topluma göre 15 kat daha risk altında o kişiler. Onun için tanıyı koyduktan sonra baş ağrısıyla ilgisiz gibi görünen öğütler veriyoruz. ''Doğum kontrol hapı kullanmayın, sigara içmeyin yoksa felç geçirebilirsiniz'' gibi. Migrenlilerde felç riski neden bu kadar yüksek? Çünkü migren genetik kökenli bir hastalık. Baş ağrısı çok yaygın bir semptom. Bu hastaların trombositleri yani pıhtılaşma hücreleri migreni olmayan kişilere göre daha farklı bir özellik gösteriyor. Farklı olduğu için de daha kolay pıhtı oluşturup daha kolay damar tıkanıklığına yol açıyor. Migren zeminini hazırlayan genler başka hastalıklar için de ciddi bir zemin hazırlıyor. örneğin auralı migren için yani baş ağrısından önce bir tarafını görememe, gözünde ışıklar görme olan hastalarda genetik daha ön planda. örneğin bu hastalar sigara içerlerse veya doğum kontrol hapı kullanırlarsa felç riski topluma göre çok artıyor. Auralı migrenin oranı nedir?

Yüzde 25. Dört migrenliden birinde aura var. Migrenlilere has başka özellikler var mı? Migrenlilerin önemli bir kısmının burnu anten gibidir. Çok iyi koku alırlar. Bu da genetik bir birliktelik. Yine çoğunu araba tutar ya da astım, alerji ve riski daha yüksektir. Migrenlilerde depresyon riski topluma göre beş kat daha fazladır. Migrenlerin dörtte üçünde (auralı migren dışındakiler) ağrı, hamilelikte yok olur. Yanlış teşhisin sebepleri nelerdir? Yanlış tanı sebeplerinin başında sinüzit geliyor. Amerika'da üç migrenliden biri, Türkiye'de ise dört migrenliden biri sinüzit yanlış tanısı alıyor. İkinci sık yanlış tanı ise hipertansiyon. Migrenlilerde atak sırasında tansiyon çok yükselebilir. Normal kalabilir ya da düşebilir. O yüzden hastalarımıza atak sırasındaki tansiyonunuzla hipertansiyon tanısı koymayın deriz. Bu yükseklik kişinin hipertansiyonu olduğunu göstermez. Migren sırasında yükselen tansiyonun hiçbir zararı yok. Bazı tansiyon ilaçlarının kendisi, baş ağrısı yapar. Tansiyona bağlı baş ağrısında hastaya tansiyon ilacı verildiğinde hastanın baş ağrılarının daha da artmasına sebep olunur. Ayşegül Aydoğan Atakan