Patlamış Mısırın Patlaması

[bluemoon24]

Kolomb kıtaya

ayak bastığında yerlilerin mısır kültürünü gördü, ama asıl ilgi 1510'lu yıllarda

Güney Amerika'da terör estiren Hernanda Cortes'in Aztek'lerin dini ayinlerde ipe

dizilmiş patlamış mısırları yediklerini görmesi ile başladı. Üstelik yerliler

mısırı bir çeşit şişe geçirerek, tekrar tekrar ısıtarak veya kızgın kuma gömerek

değişik şekillerde patlatarak yiyorlardı. Amerika kıtasının keşfinden

sonra Avrupa'ya getirilen ürünlerin içinde en ünlüleri patlamış mısır ve

tütündü. Birincisine çok fazla yağ ve tuz ilave etmezseniz, kesinlikle

ikincisinden daha sağlıklıdır. Ancak tüm mısır taneleri patlamaz. Patlayan

mısırın gizemini yaratan iki faktör vardır: Mısır tanesinin içinin çok güzel bir

ısı geçiş özelliği ve müthiş bir mekanik mukavemete, yani sağlamlığa sahip

kabuğu. Mısıra dikkatli bakıldığında, etrafında kalın ve su geçirmez bir

kabuk olduğu görülür. Bunun altında iki tabaka daha vardır. Tanenin bu iç

kısımlarındaki moleküllerin sıralanış biçimi, normal mısır tanelerine göre daha

düzenlidir. Bu sayede ısı normal tanelere oranla neredeyse iki misli hızla içine

yayılabilir. Kalın kabuk ısıtıldığında, tanenin içi de süratle ısınır ve

içindeki su, basınçlı bir su buharı oluşturur. Isınma süresince gittikçe artan

bu basınç, sonunda kalın kabuğun adeta infilak ederek yırtılmasına yol açar.

Tane ilk boyutundan yaklaşık 30 misli büyür, içi dışına gelir, yani tanenin

içindeki yumuşak kısım dışarı çıkarak yenilebilir kısmı oluşturur. Bu özelliği

tabiatta başka hiçbir şeyde göremezsiniz. Belki biraz ekmeğin oluşumunu buna

benzetebiliriz. Bir mısır tanesinin ideal bir şekilde patlayabilmesi

için, içinde en az yüzde 14 oranında su olması gerekir. Bunun altındaki

oranlarda yine patlar ama kısmen açılır, istenen sonuç alınamaz. Mısırın

içersindeki su oranını artırmak için, kapalı bir ortamda üzerine su

serpiştirilmesi ve beklemeye bırakılmasının faydalı olacağı söylenir ama bu

işlem mısırın içindeki su oranını en fazla yüzde l arttırır. Bir mısırı iğneyle

delerseniz, bir fırında veya güneş altında bekletirseniz, 150 derecenin altında

ısıtırsanız, yukarıda bahsedilen suyun buharlaşması, basınç ve infilakın hiçbiri

gerçekleşmez.



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN