NLP 5

[tiriniti]

NLP Academy Turkey - NLP E-Mail Eğitimi
METAPROGRAMLAR

Merhaba! Eğitimimize yeni bir konuyla devam edelim...
Metaprogramlar:
-- Çevremiz, üzerinde odaklanabileceğimiz muazzam bir bilgi yığını ile donatılmıştır. Bilimsel araştırmalar, insanın belli bir andaki bilinçli dikkat aralığının, 5 ila 9 bilgi birimi ile sınırlı kaldığını tesbit etmiştir (Miller 1956). Bundan dolayı, dikkatimizi aynı anda birkaç şeye birden vermek zorunda kaldığımızda aklımız karışabilir veya bir koltukta iki karpuz taşımaya çalışırken hata yapma oranımızın yükseldiğini görebiliriz.

-- Bunun için günlük yaşamımızda sürekli seçici algılama yaparız. Organizmanın çevreden gelen uyarıcıları seçerek algılaması, psikolojide "algıda seçicilik" olarak tanımlanır. Çevremizdeki uyarıcılardan hangisini seçeceğimiz, öncelikli olarak dikkatimize bağlıdır.

Organizma için;
-- Yabancı ve farklı uyarıcılar dikkat çekicidir.
-- Bireyin beklenti ve ihtiyaçları dikkati etkiler.
-- Öğrenilmiş ipuçları dikkat çekicidir.
-- Karmaşık uyarıcılar dikkat çekicidir...


-- Algısal sürecin bundan sonraki aşamasında Metaprogramlar devreye girer. Metaprogramlar, seçerek algıladığımız bilgi yığını içerisinden hangileri üzerinde ne şekilde odaklanacağımızı veya hangilerinin bilincimize ulaşıp ulaşamayacağını belirleyen kişiye özgü algı filitreleridir.

Metaprogramlar;
• İnsan kaynaklarında, personel alımında ve adayların cevaplarının değerlendirilmesinde,
• Kurumsal profil analizi ve takım oluşturmada,
• Etkili iletişim becerileri geliştirmede,
• Başarılı davranışların modellenmesinde yaygın olarak kullanılır.
-- Bir kişinin davranışı ardında yatan metaprogram haritasını çözümlemek, NLP davranış modelleme sürecinin de önemli bir parçasıdır. Metaprogram bilgi repertuarımızı geliştirmek, bize kişilerin başarılı veya başarısız davranış kalıplarının ardında yatan odaklanma biçimini daha iyi anlayabilme, kişiye uyum sağlayabilme, davranışını modelleme veya geliştirebilme olanağı sağlar.

Aşağıdaki resmi nasıl tanımlarsın ?



-- Resimdeki yarım bardak suyu, yarı dolu ya da yarı boş olarak tanımlamak, iyimserlik ya da kötümserlik göstergesinden ziyade, algılanan bilgiye nasıl odaklandığımız ile ilgili, yani bir Metaprogram tarzıdır. Günümüzde tanımlanmış yaklaşık 40 farklı Metaprogram vardır. Bunlardan ilkini bu dersimizde biraz daha yakından tanıyalım...

- METAPROGRAM 1 -
Hazza yönelme – Acıdan kaçınma

-- İlk Metaprogram, motivasyon kaynağımız ile ilgilidir.
-- Formda kalmak için haftalık aerobik seanslarına katılmaya karar veren iki kişinin motivasyon kaynağı birbirinden farklı olabilir. Biri sağlıklı ve dirençli bir vücuda sahip olmak için aerobik seanslarına katılırken (yönelme), diğeri fazla kiloların partneriyle arasında gerginliğe sebep olacağı korkusundan (kaçınma), bu programa katılıyor olabilir. Görünürde her ikiside aynı davranışı sergilerken, davranışın ardında yatan motivasyon kaynağı ve kişiye sağlamış olduğu ruhsal veya bedensel enerji seviyesi ve türü farklıdır.



Dikkat:
-- Metaprogramlar olumlu veya olumsuz değer yargıları içermezler. Her bakış açısı veya odaklanma biçimi özünde (yerine göre) doğru ve faydalıdır. Asıl önemi olan Metaprogramlarımızın bizleri belli bir anda amaçlarımız doğrultusunda destekleyip desteklemediğidir. Kendi metaprogramımız amaçlarımıza ulaşmamız için, önümüzde bir engel teşkil ediyorsa, onu yeniden programlayarak hizmete sokabiliriz.
-- Yukardaki kişilerden hangisinin metaprogramı, kendisinin aerobik derslerini yılmadan düzenli olarak takip etmesini destekleyecek yapıdadır? Kararı siz verin…


Sigara içiyorum, çünkü...
-- İnsanların, sigara veya alkol bağımlılığının ardında yatan metaprogramlar farklı olabilir. Kimisi acıdan kaçınmak için (yaşamın sıkıntılarını belli bir an unutma veya umursamamak gibi…) bu davranışı sergilerken kimisi bir hazza yönelme tutumu içerisinde olabilir. Acıdan kaçma odaklı bir kişi, sigaradan yoksun kalacağına odaklandığı sürece, sigara içme davranışından özgürleşemeyecektir.

-- Kişilerin davranışları ardında yatan metaprogramları çözümleyerek, davranışlarını istekleri yönünde geliştirmelerine yardımcı olabiliriz. Kişinin odaklanma stratejisini çözümlemeden edeceğiniz nasihatlerin birçoğu askıya alınacaktır. Hazza yönelik sigara içme davranışı sergileyen kişilerin, sigara paketleri üzerinde büyük harflerle yazılmış sağlık uyarılarını görmemezlikten gelmesinin sebebi budur.
Özetleyecek olursak;

Hazza yönelen Acıdan kaçınan
- Hazza yönelme metaprogramı baskın olan kişiler ulaşmak istedikleri şeylere odaklanırlar. Onları yönlendiren, harekete geçiren hedefleridir. Ne istediklerini iyi bilirler.
- Acıdan kaçınma metaprogramı baskın olan kişiler sorunları çok çabuk algılayabilirler. Nelerden kaçınmaları gerektiğini ve neyi istemediklerini iyi bilirler.

- Hazza yönelen kişilere ulaşılabilir hedefler veya ödüller göstererek harekete geçirebilirsiniz. Başarmak, ödül, takdir ve amaçlar önemlidir.
- Acıdan kaçınan kişilere, kaçınmaları gereken sorun veya cezalar göstererek onları harekete geçirebilirsiniz. Onlar için problemi yaşamamak önemlidir.

- Hazza yönelen kişiler, hedeflere ulaşılması gereken birimlerde başarılı olarak çalışabilirler. Tutkulu, atılgan, riske girmekten çekinmeyen, hayalperest, vizyonu geniş kişilerdir.
- Acıdan kaçınan kişiler hata bulmakta uzmandır. Kılı kırk yararlar. Emin olmadan, riske girmezler. Kalite kontrol ve benzeri alanlarda başarılı olarak çalışabilirler.

- Yaklaşarak motive olurlar.
- Uzaklaşarak motive olurlar.


-- Metaprogramlar konusuna, önümüzdeki E-Mail eğitiminde devam edeceğim...



Uygulama Önerisi:

1. Aşağıdaki sorular kişideki yönelme – kaçınma metaprogramını çözümlene yardımcı olacak örnek sorulardır. Partnerine bu soruları yönlendirerek kişinin ilgili konulardaki odaklanma stratejisini çözümlemeye çalış.
Bu uygulamadaki amaç;
• kişinin davranışına neden olan metaprogramı sorgulamayı öğrenmek,
• kişinin vereceği cevaplar ile metaprogramı tanıma becerisini geliştirmektir.
Örnek sorular:
• Emniyet kemeri takmandaki sebep nedir?
o Örnek cevap: "Sürüş emniyeti sağlamak için…" (hazza yönelme)
o Örnek cevap: "Trafik cezası yememek için…" (acıdan kaçma)
• Mesleğinde senin için önemli olan nedir ?
• İlişkide senin için önemli olan nedir?
• Arabanda senin için önemli olan nedir?

2. Davranışının ardında yatan metaprogramını tanıyarak seni amaçların doğrultusunda destekleyip desteklemediğini sorgulayabilirsin. Gerekiyorsa odaklanma biçimini değiştirebilir veya karşı kutupta yer alan metaprogramı, odaklanmana ilave edip çift yönlü bir motivasyon (yönelme + kaçınma) kaynağı oluşturmayı deneyebilirsin. Örneğin;
"ÖSS sınavına hazırlanıyorum çünkü…"
• Kazanamazsam bir senem boşa geçmiş olacak… (kaçınma)
• Ailem bana kızacak… (kaçınma)
• Başarısız olmak istemiyorum… (kaçınma)
• İlerde işsiz kalmaktan korkuyorum… (kaçınma)
veya,
"ÖSS sınavına hazırlanıyorum çünkü…"
• İyi bir sonuç alırsam vaktimi değerlendirmiş olacağım… (yönelme)
• Ailem benimle gurur duyacak... (yönelme)
• Başarmak istiyorum… (yönelme)
• İyi bir meslek sahibi olmak istiyorum… (yönelme)

Haftanın karikatürü:

[crazy_ghost]

çok güsel olmuş.