Doğum kontrol hapları

[Bluesky24]

Yüksek dozda östrojen ve progesteron hormonu içererek, kadındaki yumurtlama (ovulasyon) sürecini geçici bir süre durdurmaya yarayan haplardır.



Koruyuculuk oranı ve koruma süresi



Düzenli olarak kullanıldığı takdirde yüzde 97-99 arasında değişen koruyuculuk oranlı doğum kontrol haplarında, yine yüzde 1 oranında gebe kalma riski vardır. İlacın etkisi, kullanılmaya başlandığı ilk günden başlar ve kutu bittiği takdirde yeni kutu alınmazsa sona erer.



Nasıl kullanılır?



Adet kanamasının ilk gününden itibaren alınması gereken doğum kontrol hapları, hiç aksatılmadan 21 gün boyunca her gün aynı saatte bir tane olmak üzere tok karnına yutulmalıdır. 21. günün sonunda hap kullanımına bir hafta ara verilerek adet kanamasına imkan tanınır. Hap almayı kestikten üç ile beş gün sonra adet kanaması görülür.

Düşük ve kürtajdan hemen sonra doğum kontrol hapının kullanılmasında sakınca yoktur. Kullanımının ilk altı ayında ve daha sonra da yılda en az bir kez jinekoloğa görünmek gerekir.



Kimlerde uygulanması sakıncalıdır?



35 yaş ve üzeri olup günde 15 taneden fazla sigara içen kadınlarda

Kronik karaciğer hastalığı olanlarda

Sebebi anlaşılamayan adet dışı vajinal kanama geçirenlerde

Gebelik şüphesi bulunanlarda

Damar iltihabı anlamına gelen tromboflebit geçiren ya da daha önce geçirmiş olan kişilerde

İlaç içindeki etkin maddelere karşı alerjisi olanlarda

Meme ve rahim kanseri olanlarda

Anne sütünü bozabileceği için bebeğini emziren lohusalarda

doğum kontrol hapları kesinlikle kullanılmamalıdır.





Uyarı: Migreni olanlar, diabetliler, kalp hastaları, yüksek tansiyon hastaları da ancak doktora başvurup birtakım tetkiklerin ardından, bir sakınca görülmezse doğum kontrol hapı kullanabilir.



Avantajları



Gebeliğin önlenmesinde çok etkili bir çözümdür.

Kullanımı kolaydır, ilişki öncesinde herhangi bir hazırlık gerektirmez.

Dış gebeliğin görülme olasılığını azaltır.

Adetleri düzenleyerek, adet sancısını, kanama miktarını azaltıp, kan kaybını önler.

Uzun süre kullananlarda, rahim kanseri, yumurtalık kanseri riskini azaltır.

Miyomun ve yumurtalık kistinin azalmasını sağlar.

Kemik yoğunluğunu artırabilir.





Dezavantajları



Her gün bir tablet almak zorunda olmak biraz sıkıcı olabilir.

Göğüslerde hassasiyete sebep olabilir.

Hapa başlanılan ilk aylarda adet dışı kanamalar görülebilir. Ancak bu geçici durum kendiliğinden düzelir.





Yan etkileri



Doğum kontrol haplarının en sık görülen yan etkisi, hafif bulantıdır. Böyle durumlarda bulantı giderici ilaç alınabilir. Bunun yanı sıra, hap kullanılmaya başlandığı ilk üç ayda adet dışı ara kanamalar görülebilir. Başağrısı ve kimi kadınların göğüslerinde hassasiyet yaratması, kilo alma ve ruhsal değişimler yan etkiler arasındadır.



Uyarılar



Doğum kontrol hapını kullanmadan önce, jinekolojik muayene olmak gerekir. İlaç alınması unutulduğu takdirde prospektüste yazılan talimatlara uymak gerekir. Çoğu zaman unutulan ilaç 24 saat içinde tekrar içilebilir, ancak üç günden fazla unutulursa, ilaç kullanımına ara vermek gerekir. Bu süre içerisinde prezervatif gibi gebeliği önleyici tedbirler alınmalıdır.

İlacın yan etkileri arasında sayılabilecek, baş, göğüs ve karın ağrısı gibi durumlarda ağrı kesici alınmasına rağmen, ağrı sona ermezse ilaç alımı kesilip doktora başvurulmalıdır.