[Işıldayan Safir]

Sessizlik ve Güç

Ana-baba ergenin hayatını her şekilde kontrol ediyorsa ve bütün kararları onun adına veriyorsa bu ergenin kendini güçsüz bir kişi gibi hissetmesine neden olur. Böyle bir durumda ergen bağımsızlık ve özbenlik duygularını geliştiremez ve böylece ebeveynine karşı üstün olabilmenin yolunun sessiz kalmak olduğuna inanır. Sessiz kaldığında kontrol bir an için bile olsa ergenin elindedir. Onda ana babanın istediği bir şey vardır ve bunu vermeyi reddeder. Çocuğunun bu tavrı karşısında ebeveyn paniklerse ve eşine ya da ilgili başka bir yetişkine yakınırsa veya kendini tutamayıp ergene "Eğer ne olduğunu söylemezsen sana yardımcı olamam." şeklinde patlarsa bu savaşı ergen kazanmış olur. Ergenin istediği de budur; kontrolünüzün dışına çıkmak. Ergen onu bir ebeveyn olarak kollayıp kontrol etmenizden sıkılmıştır ve artık bağımsız olmak istemektedir. Ve o an sessiz kalmak bu bağımsızlığı yaratmak için seçilebilecek yollardan biridir. Neticede içine kapanık ergen ana babaları kendilerine bu zorlu soruları sormak durumundadırlar:

"Ergen çocuğumun hayatını çok mu fazla kontrol ediyorum?
Ona düşünmesi ve kendi kararlarını verebilmesi için yeteri kadar özgürlük tanıyor muyum?
Onun bir ergen gibi davranmasına izin veriyor muyum, yoksa hâlâ çocuk gibi mi davranıyorum?

Çocuğunun kontrolünü fazlasıyla elinde tutmaya çalışan ana-baba için en doğru yaklaşımı sağlayacak iletişim mesajı şu olmalıdır: "Bazen hayatına çok fazla karıştığımı biliyorum. Artık bir ergen olduğunu ve bütün duygu ve düşüncelerini benimle paylaşmak istemeyebileceğini biliyorum. Böyle davranmakta da haklısın. Ama eğer konuşmak istersen benim her zaman burada olduğumu bilmeni isterim. Konuşmak istediğinde seni dinlemek istiyorum." Bu konuşmayı yaptıktan sonra çocuğunuza onun temel sevgi dilini kullanarak sevginizi gösterin. Böyle bir konuşma bir sevgi ifadesiyle tamamlanırsa ergen kendisini kabul gördüğü bir ortamda gerçekten iyi hissedecektir. Ebeveyn bu konumunu korursa bir dahaki sefere ergenin ebeveyne kızdığında bunu dışa vuracağını garanti edebilirim.

Ergenlerin kızdıkları zaman sessiz kalmayı tercih etmelerinin başka bir nedeni de ana babalarıyla öfkelerini paylaştıklarında ana-babalarının her zaman kendilerine sinirlendiklerini görmüş olmalarıdır. Bu ergenler geçmişte ana-babalarıyla yaşadıkları sinir harplerinden yoruldukları için ve onların eleştiri dolu ağır sözlerine maruz kalmamak için sessiz kalmayı tercih etmektedirler. Ebeveynlerin sarf ettikleri böyle sözler ergeni aşağılar ve utandırır. Bu yüzden de böyle bir deneyimi bir kere daha yaşamak istemez. Bu durumda onlara en doğru gelen yaklaşım sakinleşmeye çalışmak ve öfke konularını ana-babayla paylaşmayı reddetmektir. Bu ergenlerin ebeveynleri onlara bu tür sözler söylemeyi hiçbir zaman bırakamayacaklardır. Gösterdikleri bütün çabalar karşısında çocukları onların dırdır ettiğini düşünecek ve bu da onları daha da içlerine kapatacaktır.

Ebeveynin yapması gereken, geçmişteki hataları kabul etmektir. Ana-babaların hayatlarındaki olumsuz davranış duvarını yıkmaları çocuklarının onlarla öfkelerini paylaşmaya başlayacağı yeni bir ortam yaratılmasının ilk adım olacaktır.