seytan
 

* kişiye ait bir geçmiş vardır ve bu geçmişe dair şeyler bellekte saklanırlar ancak, mesela bir nesnede ya da bir inanışta da geçmiş vardır/mevcuttur ve kişiyle bugüne gelir.



çok basit bir konu.



diyelim ki bir şeytan olduğuna, bu şeytanın bir melek olduğuna inanıyorsanız eğer, o şeytana ait geçmişin bilgisi, sizinle birlikte bugüne



* gelmiştir. ya da şeytana olan inancınızdaki değişim de bugüne, değişimlerin geçirdiği bütün evrelerle gelir ve hiçbir satır atlanmaz. diyelim ki önceleri şeytanın ateşten bir varlık olduğunu düşünüyordunuz ancak sonraları onun bir kavram olduğunu düşünmeye başladınız. işte burada, ateş olarak düşünme kısmı da es geçilmez ve bugüne gelir.



şeytan, daima öteki olmuştur! kendisine bir yaşam alanı



* verilmiştir ancak, daima en kötü, en arsız ve baştan çıkarıcı işler şeytanın üzerine yıkılır. gariptir ki, şeytan ile irade arasında bir benzerlik var.

yapacağınız bir iş sizi şeytana uymaya sevk ediyorsa ve siz bunun böyle olduğunu bilerek bu işi yapıyorsanız, şeytan diye bir şeyin teolojik olarak varlığı yoktur, mümkün değildir. çünkü, bir irade vardır ve irade şeytana yüklenemez, şu halde irade ile şeytan aynı şeylerdir ya da durum başkadır.



en azından islam ilahiyatı için, durumun başka olduğuna dair, "mutezile" imamlarına başvurabiliriz. mutezile, kaderi tamamen reddetmez, tanrı tarafından insana verilmiş olan "cüzi irade" kavramına [zannımca fevkalade haklı olarak] çok fazla anlam yükler ama, "külli irade" [yani tanrının her şeyi kapsayan iradesi] kavramını da yok saymaz. işte buradan hareketle denilebilir ki, eğer ki bir tanrı size hem düşünme ve uygulama yetisi verip hem de karşınıza bir şeytan kavramı koymuşsa, bunlar ayrı şeylerdir ve dini açıdan bir suç varsa o suç şeytana ait değildir. o zaman şeytan başka bir şeydir:



şeytan, bir kavramdır!

Kaynak: EkşiSözlük