Skript Teorisi
 

Tomkins'e göre, hümanist ve normatif yönelimler arasında bir

kutuplaşma vardır: Sağ ve sol dünya görüşlerini de ayırdeden bu kutuplaşma,

teoloji, metafizik, matematik anlayışları, estetik teorileri, siyaset kuramları,

epistemoloji, çocuk yetiştirme tutumları, psikoterapi yaklaşımları gibi hayatın

her alanında farklı yaklaşımlara yol açmaktadır. Birey, grup ve kültüre ilişkin

ideolojiler, hümanizm ve normativizm boyutlarına göre anlaşılıp

sınıflandırılabilir.Tomkins'in tanımladığı şekliyle, insanı, etkin,

yaratıcı, düşünen ve arzulayan bir varlık olarak gören hümanist yönelim, onu

kendinden hareketle anlayan bir yaklaşımın ifadesidir. Buna karşılık normatif

yönelim, gerçekliği, insandan bağımsız olarak tanımlama eğilimindedir; Bu

anlayışta insan, kendi dışında belirlenmiş kurallar, normlar sistemine ve

gerçekliğin dünyasına uyma potansiyeliyle anlaşılabilir.Farklı kişilik

ve ideolojiler, normatif-hümanist ya da sağ-sol kutupları arasında uzanan bir

süreklilik çizgisi (continuum) boyunca yerleştirilebilir. Bu çerçevede sağ-sol

kişilik farklılıkları, ideo-affektif yapılar ya da kısaca kalıplar olarak

tanımlanır.Bu kalıplar, pek çok alanda etkisini göstermektedir. Örneğin

farklı çocuk yetiştirme yaklaşımları, bir ucunda çocuğun çevreye uyumuna ve

itaatine ağırlık veren bir eğitim anlayışı, öbür ucunda ise çocuğun kendi

gerçekliğinin ortaya çıkarılmasına, kendini ifade etmesine ağırlık veren eğitim

anlayışlarının bulunduğu bir çizgi üzerinde

konumlandırılabilir.Normatif-hümanist tutumlar, bilinen diğer bazı

psiko-sosyal değişkenlerle de ilişkili görünmektedir. Nitekim ülkemizde yapılan

bir araştırmada Göregenli (2000), normatif-hümanist eğilimler ile otoriterlik

arasında olumlu bir ilişki olduğunu saptamıştır.



Sosyal Kuralların Psikolojisi (Muzaffer Şerif)Diyabetik Hastada Psikolojik SorunlarPsikolojik Cilk HastalıklarıYaratıcılıkYapısalcılıkSürrealist YaklaşımPragmatik YaklaşımKişisel Modernlik Yaklaşımlarıİşlevselcilikİnşacı YaklaşımFenomenolojik YaklaşımDiferansiyel YaklaşımPsikodinamik YaklaşımDavranışçı YaklaşımBiyolojik YaklaşımBilişsel Öğrenme YaklaşımıVroom'un Beklenti TeorisiTutkulu Aşk TeorisiSosyal Karşılaştırma TeorisiSimetri Teorisi