Kalabalık Deneyimi
 

Kalabalık

yaşantısı, yoğunlukla ilgili olmakla birlikte, aynı şey değildir; zira daha

ziyade fiziksel bir terim olan ve belirli bir alanın büyüklüğüne oranla bu

alanda bulunan kişilerin sayısına göre tanımlanan yoğunluktan (density) farklı

olarak sübjektif değerlere göre ortaya çıkar. Duruma ilişkin olumsuz duyguların

yanı sıra, durumla başa çıkmaya yönelik psikolojik tepkileri ve bunların

psikolojik sonuçlarını içerir.Yığılma bireyin kendi ölçülerine göre

fazla sayıda kişiyle birlikte bulunmanın yol açtığı strese dayanan olumsuz bir

duygudur. Bu duygunun ortaya çıkmasında çeşitli faktörler rol oynamaktadır

(Stokols, 1978): Bulunulan yer üzerinde kontrol eksikliği algısı, istenen

şekilde hareket etme olanaksızlığına bağlı güvensizlik duygusu, vb. Bu açıdan

bakıldığında kalabalık deneyimi, bazen bir özgürlük kaybı duygusu (Stockdale),

bazen da bir şeylerin işgali veya kaplayıcı mevcudiyeti, rahatsız edici

buradalığı, bazen da bir güvensizlik duygusu olarak belirmektedir.Çevre

psikologları kalabalık deneyiminin ortaya çıkmasını açıklamak üzere çeşitli

modeller Öne sürmüşlerdir: Aşırı uyarılma modeli, çevrenin aşırı yüklü olmasını

temel almaktadır; kontrol modeli, çevre üzerinde kontrol eksikliğine bağlı

güçsüzlük veya acizlik duygusunu vurgulamaktadır; ekolojik model, mekân tipi, bu

mekândaki kişi sayısı ve bu mekânda oynanması öngörülen sosyal roller arası

ilişkilerden hareketle yığılmayı analiz etmektedir.



Sosyal Kuralların Psikolojisi (Muzaffer Şerif)Diyabetik Hastada Psikolojik SorunlarPsikolojik Cilk HastalıklarıYaratıcılıkYapısalcılıkSürrealist YaklaşımPragmatik YaklaşımKişisel Modernlik Yaklaşımlarıİşlevselcilikİnşacı YaklaşımFenomenolojik YaklaşımDiferansiyel YaklaşımPsikodinamik YaklaşımDavranışçı YaklaşımBiyolojik YaklaşımBilişsel Öğrenme YaklaşımıVroom'un Beklenti TeorisiTutkulu Aşk TeorisiSosyal Karşılaştırma TeorisiSkript Teorisi