Kültürlerarası Psikoloji
 

Kültürlerarası psikoloji, son yıllarda, özellikle genel

psikoloji ve sosyal psikoloji başta olmak üzere, kognitif psikoloji, gelişim

psikolojisi, klinik psikoloji gibi alanlarda açık veya Örtülü bir tarzda

kültürlere göre karşılaştırma yapma gereği hissedildikçe giderek önem

kazanmaktadır.Zira büyük ölçüde Batı dünyasının (Amerika-Avrupa)

antropolojik eğilimlerini yansıtan halihazırdaki psikolojik bilgilerin çeşitli

kültürlerde sınanması, incelenen olguların farklı kültürlerdeki görünüşlerinin

veya belirli bir kültürde mevcut olmayan ancak bir başka kültürde mevcut olan

yeni olguların ortaya konması ve nihayet bulguların entegrasyonu vasıtasıyla

evrensel bir psikoloji bilimi oluşturulması, kültürlerarası psikolojinin başlıca

amaçlan arasında yer almaktadır (Jahoda & Krewer, 1997).Modern

anlamda kültürlerarası psikolojinin ortaya çıkışı II. Dünya Savaşı sonrasına

denk düşmektedir. Bir yanda savaşın hatırlattığı etnik sorunların etkisi, öte

yanda savaş sonrasında insanı ve toplumu anlamaya yönelik teorilerin belirli bir

kültür dünyasının veya ulusallığın dar sınırlarından kurtarılması motivasyonu,

kültürü dikkate alan çalışmaların gelişmesine neden olmuştur (Segall, Lonner

& Berry, 1998).Bugün birçok yazara göre günümüzde ulusal

toplulukların etnik ve kültürel açıdan giderek daha çeşitli hale gelmesi,

uluslararası iletişimin artması, eğitim, iş vb. nedenlerle giderek daha fazla

sayıda insanın doğup büyüdüğü kültürden farklı bir kültürde yaşamını sürdürüyor

ya da ikamet ediyor olması, kültürlerarası psikolojinin özellikle 1980'lerden

sonra hızla kurumsallaşmasında etkili olmuştur.Kültürlerarası

çalışmalarda kültür, çoğunlukla bireyin davranışlarını çeşitli açılardan

etkileyen bir bağımsız değişken veya bağlamsal değişken olarak görülmekle

birlikte günümüzde bu biraz değişmeye başlamıştır.Kognitif psikolojinin

ve sosyal inşacıların teorik katkılarının da etkisiyle insana yalnızca kültürün

bir ürünü, sonucu, hatta adeta kurbanı gözüyle bakma eğilimi terkedilmiş; insan,

aynı zamanda onun yaratıcısı, değerlendiricisi ve yorumlayıcısı olarak da

görülmeye başlanmıştır. Özellikle sosyal inşacılara göre kültür, bireyin verili

bulduğu bir gerçeklik değil, birey ve çevresi tarafından günlük etkileşimlerde

yeniden ve yeniden üretilen bir süreçtir (Misra ve Gergen, 1993; Segall, Lonner

ve Berry, 1998).Bu perspektiften hareket eden (şimdilik sınırlı

sayıdaki) araştırmalarda kültür, yalnızca bir grup insanı (çoğunlukla belirli

bir etnik veya ulusal grubu) tanımlama etiketi olarak bir bağımsız değişken

olarak görülmediği gibi belirli bir sosyal, politik ve tarihsel bağlamı ifade

eden bağlamsal bir değişken de değildir; burada, bireyin kültür üzerindeki

etkisi öne çıkarılmakta ve kültür bir süreç (Greenfield), bir bağımlı değişken

olarak ele alınmaktadır.Kültürlerarası psikoloji yaygın olarak

bireycilik-toplulukçuluk eğilimleri, değerler, iş ve çalışma değerleri, yarışma

ve işbirliği eğilimleri, gruplararası ilişkiler, çatışma ve çatışma çözümü,

sözel olmayan iletişim, kişilik, kişilerarası çekim, zeka, yetenek, kişilik vb.

testlerinin evrensel geçerliği gibi konularla ilgilenmektedir.



Dr.charles V.ford ..yalan, Yalan, Yalan, Yalancılığın PsikolojisiSosyal Kuralların Psikolojisi (Muzaffer Şerif)Diyabetik Hastada Psikolojik SorunlarPsikolojik Cilk HastalıklarıYaratıcılıkYapısalcılıkSürrealist YaklaşımPragmatik YaklaşımKişisel Modernlik Yaklaşımlarıİşlevselcilikİnşacı YaklaşımFenomenolojik YaklaşımDiferansiyel YaklaşımPsikodinamik YaklaşımDavranışçı YaklaşımBiyolojik YaklaşımBilişsel Öğrenme YaklaşımıVroom'un Beklenti TeorisiTutkulu Aşk TeorisiSosyal Karşılaştırma Teorisi