[bluemoon24]

Konvansiyonel ve Radyal Lastik: [/b]Lastikler,

yapılarına, taban desenlerine, kauçuk karışımlarına ve kullanım amaçlarına göre

sınıflarına ayrılır. Lastiğin karkas yapısında kullanılan kord bezinin

geometrisi, lastiğin konvansiyonel veya radyal yapıda olmasını belirler.

Konvansiyonel lastiklerde, lastiğin yapısını meydana getiren kord bezleri 30-40

derecelik açılarda, üst üste ve biçimlerde yerleştirilir. Bu nedenle

konvansiyonel lastikler çapraz katlı ve diyogonal lastikler olarak da adlandırılır.

Son yıllarda otomobil lastik teknolojisindeki gelişmeler, konvansiyonel

lastiklerin terk edilip radyal lastiklerin kullanılmasına yol açtı. Çünkü

radyal lastiği oluşturan kordlar bir damaktan diğer damağa 90 derecelik açıyla

yerleştirilebiliyor. Radyal gövdenin konvansiyonel gövdeye göre en büyük

avantajlarını daha az ısınması ve daha fazla esnek olması oluşturuyor. Bunun

dışında radyal lastiklerin yerde bıraktığı taban izi çapraz lastiklerinkinden

daha geniştir. Bu avantaj radyal lastiklerin konvansiyonel lastiklere oranla

%20 daha iyiyol tutmasını sağlar. Yola temas eden bölümün daha fazla oluşu nedeniyle çekiş

gücü ve fren güvenliği daha yüksektir. Radyal lastiklerde taban sert, yanaklar

yumuşaktır; bu da lastiğin yola temas eden

bölümünün sürekli olarak aynı genişlikte kalmasını sağlar. Radyal lastiklerin

kat ve sırt ayrılmaları da daha dayanıklıdır. Bu ise yola tutunma başarısını

artırır. Çelik Kuşaklar: Radyal

gövdeli lastiklerin sırt gövdesi boyunca 15 ile 25 derecelik açılarla üst üste

ve çapraz biçimde kuşaklar yerleştirilir. Kuşakların görevi lastiğin

mukavemetini arttırmak, taban izinin şekil değiştirmesini önlemek ve lastiğin

mukavemetini artırmak, taban izinin şekil değiştirmesini önlemek ve lastiğin

yerle temas eden

bölgesinin alanını genişletmektir. Çelik kuşak, dayanıklı, emniyetli olduğu

kadar yüksek hızlara da daha iyi uyum sağlar. Sırt Deseni: Farklı

amaçlara hizmet etmek için farklı yapıda, desenlerde ve farklı kauçuk

çeşitlerine sahip lastikler üretiliyor. Otomobil lastikleri desenlerine göre

ikiye ayrılıyor. Standart lastikler ve yüksek performans lastikleri. Ayrıca bu

lastiklerin normal tipleri dışında dört mevsim ve kış lastiği versiyonları da

mevcut. Standart Lastikler: Standart

desenli lastiğin kuru ve ıslak zeminde iyi çekiş gücü, antiaquaplaning (suda

kızaklamaya karşı hızlı su deşarjı) özellikleriyle, güvenli viraj alma kabiliyetlerine

sahip olması istenir. Bunun yanında standart lastiklerin sessiz ve konforlu

olması düşük yuvarlanma direncine sahip olması gerekir.Dört Mevsim Lastiği: Dört mevsim

lastiklerin desenleriyse, ıslak, kuru, karlı, çamurlu zeminlerde güvenli

kullanım, frenleme ve yeterli çekiş gücü sağlamak üzere tasarlanır. Dört mevsim

lastiklerin en büyük avantajı dört mevsimin de yaşandığı bölgelerde kullanılan

otomobillerde sürekli olarak hizmet verebilmesidir. Kış Lastikleri: Kışın, uzun

ve şiddetli olduğu, yolların uzun süre kar ve buzla kaplı olduğu bölgelerde kış

lastikleri kullanılmalıdır. Deseniyle olduğu kadar soğuğa dayanıklı kauçuk

karışımlarıyla da kar ve buz gibi kaygan koşullarda maksimum çekiş ve fren

gücünü zemine iletebilen kış lastikleri silika teknolojisiyle üretiliyor.

Silikanın en önemli özelliklerinden biri ıslak ve karlı zeminde yol tutuşunu

artırmasıdır. Kış lastiklerinin önemli farklılıklarında biri de bloklar

üzerinde kılcal kanal sayısı oldukça fazladır. Bu da karlı zeminde direksiyon

hakimiyeti, yönlendirme ve fren emniyeti verir. Yeni nesil kış lastikleri

kendinden çivili veya çivi çakılabilecek biçimde üretiliyor. Sadece çekişin

olduğu tekerleklere kış lastiği takmak yeterli olabilir ama dört tekerleğe kış

lastiği takıldığında güvenlik daha da artar. Kış lastiklerinde dikkat edilmesi

gereken hususlardan biri de lastiğin hız serisidir. Genelde kış lastiklerinin

hız serileri standart lastiklere göre daha düşüktür. Bu nedenle kış lastiğinin

hız sınırının kesinlikle aşılmaması gerekir. Üreticiler, araçlarını, birkaç

istisna ülke hariç, üzerlerinde yaz lastikleri monte edilmiş halde piyasaya

sürerler. Hava sıcaklığı +7 santigrad derecenin altında ise standart lastikler

yazın gösterdikleri performansı kış şartlarında gösteremezler. Ülkemizde

kanunda yer almamasına rağmen Avrupa'da bir otomobilin kış ve yaz olmak üzere

iki takım lastiği olması kanunlarda sabit kılınmıştır. İdeal olan, nisan- ekim

ayları arasında yaz lastiklerinin kullanılmasıdır. Kasım-mart ayları arasında

ise kış lastiklerinin kullanılması gerekir. Kış lastiklerinin yaz şartlarında

kullanılması durumunda ise lastikler daha hızlı aşınacaktır. Kış lastiği

kullanımındaki bir diğer önemli ayrıntı ise bu lastiklerin yaz aylarındaki

depolanma şartlarıdır. Lastikler jantsız ve dik olarak yüzeylerin üzerine

bırakılmalıdır. Jantlarıyla birlikte depolama işlemi yapılacaksa lastiklerin

duvara asılması doğru olacaktır. Kauçuk dış etkilere açık bir madde olduğu için

lastikleri siyah ve mümkün olduğunca az ışık geçiren torbalarda saklamak

gerekir.Yüksek Performans Lastikleri: Yüksek motor

gücüne sahip otomobiller, bu yüksek gücü yere aktarabilmek ve yüksek süratlere

çıkabilmek için performans lastiklerine ihtiyaç duyar. Bu tür lastikler, V, W,

Z gibi daha yüksek hız serisine sahip lastiklerdir. %55 veya %35 gibi basıklık

oranlarına (alçak profile) sahip yüksek performans lastikleri, yola daha iyi

tutunmaya sağlayan özel kauçuk karışımlarıyla üretilir. Geniş tabanlı yüksek

performans lastiklerinin kuru ve ıslak zeminde iyi yol tutması, iyi viraj

alması gerekir. Yüksek performas lastiklerinin ömrüyse, standart

lastiklere göre (kullanıma bağlı olarak) %20 daha kısadır. Hız ne kadar artarsa

lastik ömrü de o derece azalır. Örneğin standart bir lastiğin sürekli 160 km/s

ile kullanıldığını ve bu hızdaki aşınmasının normal olduğunu kabul edelim. Hız % 25 düşürüldüğünde, yani

sabit hız 120 km/s'e çekildiğinde lastiğin ömrü ortalama olarak %25 artar.

Benzer şekilde hız %25 artırılırsa, yani 200km/s'lik sabit hızda ise lastiğin

ömrü yüzde 50 azalır.



Hız Sembolü





J





K





L





M





N





P





Q





S









Hız Limiti (km/saat)





100





110





120





130





140





150





160





180









Hız Sembolü





T





U





H





V





W





Y





ZR(*)





?









Hız Limiti (km/saat)





190





200





210





240





270





300





240+





?