Kuşların Göç Etmesi
 

Kuşların göç nedenlerinin atalarından,

buzul çağı zamanlarından kalma olduğunu ileri sürenler de var. Ancak günümüzdeki

görüşler, kuşların iç biyolojik takvimlerine göre belirli zamanlarda hormonal

dengelerinin değiştiği, uzun bir yolculuğa hazırlık olarak vücutlarında yağ

depolama miktarlarını arttırdıkları, kışı beklemeden hava şartlarındaki

değişiklikleri hissettikler an göç yollarına düştükleri şeklinde. Bu

görüşlere göre kuşlar Eylül ayı civarında göçe başlasalar bile yağ depolamaya

çok daha önce, yazın en sıcak günlerinde başlıyorlar. Belki kar yağışının

geleceğini bilmiyorlar, belki de göçmen kuşlar hayatlarında hiç kar görmediler,

karlı ortamda yaşamadılar, yiyeceksiz kalmadılar ama göçme işini tecrübeleriyle

değil biyolojik takvimleri ve bunun tetiklediği hormonal değişimler sayesinde

otomatik olarak yapıyorlar. Soğuk havalar gelirken kuşların daha ılıman

yerlere göç etmeleri tamam da göç ettikten sonra niçin tekrar geri dönüyorlar?

Daha sıcak iklimlerde yaşamak, bol yiyecek bulmak, daha mutlu olmak için

yüzlerce kilometre yol git, sonra da gerisin geriye dön. Bu, biraz

insanların yaz aylarında yazlığa gidip dönmelerine benziyor ama insanlarda durum

farklı, çocukların okulları, ebeveynlerin işleri var. Gerçi insanlarda da

göçmenlik yaygın ama onlar göç ettikleri yerlerde kalırlar. Zaten bu düşünülmüş,

belirli bir ihtiyaç ve amaç uğruna yapılmıştır. Kuşların bu göç işini oturup

düşünerek yapmadıkları bir gerçek. Kuşların göç ettikten sonra baharda

tekrar geri dönmelerini uzmanlar çeşitli sebeplere bağlıyorlar. Birinci sebep,

şüphesiz baharda kuzey yarımkürenin ısınması. Bu mevsimde gündüzlerin uzaması

nedeniyle yiyecek arama sürelerinin artması ve ana besinleri olan böceklerin

çoğalması da diğer sebepler. Bu arada güney yarımkürede bu kadar kuşu

besleyecek yiyecek olmaması aksine kuş avlayarak beslenen hayvanların çok olması

da ilkbahardaki geri dönüşe etken. Bütün bu nedenlere rağmen geri dönüş

sinyalini yine de biyolojik takvimlerinin verdiği biliniyor.Kuşların göç

ettikten sonra geri dönmeleri kadar, Ekvator Afrikası'ndan dönen bir kuşun Doğu

Anadolu'da bir ahırda bir evvelki yıl yaptığı yuvayı tekrar bulabilmesi de

ilginçtir. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki, göçmen kuşların başlıca dayanak

noktalan gündüz Güneş, geceleri ise yıldızlardır. Hava kapalıysa akarsular,

dağlar gibi yeryüzündeki coğrafik şekilleri kullanıyorlar. Göçmen kuş türlerinin

bir çoğunun yolculuklarında yerin manyetik alanından da faydalandıkları tespit

edilmiştir. Yakıt olarak vücutlarındaki yağı kullanan kuşların göç

süresince kat ettikleri mesafeler de inanılmazdır. Örneğin dış görünüşü ile

diğer kırlangıçların aynısı olan Kutup Denizi Kırlangıcı her yıl Arktika'dan

Antarktika'ya ve tersine 17 000, toplam 35 000 kilometre uçar. Ama birbirinin

benzeri iklimde ve buzlarla kaplı bu iki yer arasında gidip gelmekte ne bulur

bilinmez.



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN