[bluemoon24]

Ancak Gardner'ın

yeni eklediği içten gelen bir form ile dünyayı algılayıp ilişkiye başlayıp

sürdürdüğümüzdür. Çünkü beynimizin pek çok sayıda farklı çalışma merkezi ve

işlevi bulunmakta ve bu işlevler her bireyde farklılık göstermektedir.

Birbirinden bağımsız ve ayrı olarak çalışan bu merkezler aynı zamanda bireyin

öğrenme kimliğini ve bilişsel niteliğini de ortaya koymaktadır. Gardner

çalışmaları sırasında insanın sözel, dilsel, içsel, kişilerarası, görsel,

işitsel, bedensel gibi bilinen türlerde zeka türleri ortaya atmamış, bunun

dışında duyundevinişsel, kinestetik, tatsal gibi diğer duyulara yönelik olarak

da zeka alanları belirlemiştir.

Bu zeka türleri insan beyni ve zekası ile çevre etkileşimi sonucu daha da

çoğalabilir. 8 ana gruba ayrılır;

Sözel zeka:

Kelimeleri etkili kullanma yeteneğidir. Dinleyerek öğrenmeyi

sever, duygu ve düşüncelerini sözel ifadelerle aktarırlar. İyi yazarlar, iyi

anlatırlar, kitap okumayı, kelime oyunları severler.

Kavramlarla ve kelimelerle düşünürler. Sözel zekaya sahip insanlar daha çok

yazar, gazeteci ve politikacı olurlar.

Sayısal zeka:

Sayısal zekası yüksek olanlar sebep-sonuç ilişkisi kurmayı,

"neden" demeyi severler, çok soru sorarlar. Olayları kategorize ederek

bağlantılar kurmaya kafa yorarlar. Hesap yapmayı, bir makineyi söküp nasıl

çalıştığını görmeyi severler. Nedenini bilmediği şeyi fazla akılda tutamazlar.

Bilim adamı, matematikçi ve bilgisayar programcısı olma ihtimalleri

yüksektir.

Görsel zeka:

Görsel zekası yüksek olanlar işittiklerini değil de,

gördüklerini akıllarında daha iyi tutarlar. Film ve slayt gösterileri eşliğinde

öğrenmeyi severler. Hayal dünyaları geniştir.

Resimli kitaplara, sanatsal etkinliklere yatkındırlar. Renklere çok

hassastırlar. Mimar, fotoğrafçı ve dekoratör olabilirler.

Müzik zekası:

Ritim, nota, ses tonu, ahenk, melodi gibi müziksel unsurlara

aşırı duyarlıdırlar. Müziksel unsurları hemen fark ederler, değerli bulurlar ve

ifade ederler. Nota, solfej bilmeseler bile, melodileri hemen akılda tutarlar.

Müzik eşliğinde çalıştıklarında öğrendiklerinin kalıcılığı artar. Tempo tutma,

mırıldanma, ıslık çalma, eşlik etme, müzik dinleyerek kitap okuma sevdikleri

şeylerdir.

Bedensel zeka:

Bir sorunu çözmek, bir model oluşturmak, bir şeyler üretmek

için bedenlerini, ellerini, parmaklarını kullanabilme gücüdür. Bedensel zekası

yüksek olanlar, duygu ve düşüncelerini dokunarak, hareketlerle anlatmada beden

dilini kullanmaya çok yatkındırlar. Koşmayı, zıplamayı, mimik ve jestleri

kullanmayı, bir yerler inşa etmeyi çok severler. El becerileri iyidir, tamir

işlerini çok rahat yaparlar. Başkalarının mimik ve jestlerini kolayca taklit

ederler. Sporcuların, aktörlerin, heykeltıraşların çoğu bedensel zekası yüksek

olan insanlardır.

Sosyal zeka:

Çevresindeki insanların duygularını, isteklerini,

ihtiyaçlarını anlama, ayırt etme ve karşılaştırma gücüdür. Sosyal zekası yüksek

olanlar, insanları tanıma konusunda çok başarılıdırlar. Liderlik özellikleri

vardır. Yüz ifadelerine ve seslere, insanlardaki farklılıklara duyarlıdırlar.

Yüzleri çok iyi okurlar. Analiz etme, yorumlama ve değerlendirme kapasiteleri

yüksektir. Sözlü ve sözsüz iletişimde yetenekleri üstündür. Organize etmeyi,

lider olmayı, başkalarına yardım etmeyi, empatik iletişimi ve öğretmeyi

severler. Genellikle danışman, öğretmen ve siyasi lider olurlar.

İçsel zeka:

Kendi ile ilgilenme, kendini tanıma, güçlü zayıf taraflarını

fark etme yeteneğidir. Kim olduğu, neyi yapmak istediği, nelere yönelmesi

gerektiğini, nelerden uzak durması gerektiğini bilme kapasitesidir. Bir şeyi

düşünürken kendi duyguları, ilgisi, ihtiyaçları ve istekleriyle amaçlarını

bağdaştırmaya çalışırlar. Bağımsız olma, kendilerini açık ve net dile getirme,

olaylardan ders almaya yatkındırlar. Psikolog olmaya yatkındırlar.

Doğal zeka:

Çevre, doğa olayları, ekolojik unsurlara aşırı duyarlıdırlar.

Düşünürken doğa formları, hayvan- bitki figürleri ile düşünürler. Hayvan

beslemeyi, doğayı, toprakla uğraşmayı önemserler. Mevsimler, iklim olayları ile

ilgilenirler. Hava tahmin konularına ilgi duyarlar.

Kaynak: habertürk