Amerikan Ticaret İlkeleri
 

Amerikalılar serbest ticaretin diğer ülkelere

de yaradığını iddia etmekte ve ekonomistler de ticaret sayesinde ülkelerin en

etkin biçimde sağladıkları mal ve hizmetleri üretmeye yoğunlaştıklarını ve

böylelikle tüm uluslar topluluğunun üretkenlik düzeyinin yükseldiğini uzun

süredir ileri sürmektedirler. Amerikalılar, buna ek olarak, ticaretin her ülkede

ekonomik büyümeyi, toplumsal istikrarı ve demokrasiyi teşvik etmesinin yanı sıra

tüm dünyada gönenci, hukukun üstünlüğünü ve uluslararası ilişkilerde barışı

geliştirdiğine inanırlar.Açık ticaret sistemi ülkelerin birbirlerinin

piyasalarına adil koşullarda ve ayırım gözetilmeden erişebilmelerini gerektirir.

Bu amacın sağlanabilmesi için Birleşik Devletler çok taraflı ya da iki taraflı

anlaşmalar uyarınca ticaret engellerini azaltarak karşılıklılık gösteren

ülkelerin ABD piyasalarına girebilmelerine izin vermeye hazır

bulunmaktadır.Ticaretin liberalleştirilmesi amacıyla geleneksel olarak

ticaretin önünde bulunan gümrük tarifesi engellerinin ve belirli tarife dışı

engellerin azaltılmasına odaklanılmışsa da son yıllarda bazı diğer uygulamalar

da bunlar arasına alındı. Amerikalılar sözgelimi her ülkenin ticaret yasalarının

ve uygulamalarının şeffaf olması, yani herkesin kuralları bilip eşit koşullarda

rekabet edebilmesi gerektiğini iddia etmektedirler. Birleşik Devletler ve

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (Organization for Economic Cooperation and

Develpoment - OECD) üyeleri 1990'larda yabancı ülke yetkililerinin ticari çıkar

elde etmek amacıyla rüşvet almalarının yasalara aykırı olduğunu kabul ederek

şeffaflık konusunda yeni bir adım attılar.Birleşik Devletler ayrıca

yabancı ülkeleri endüstriyel düzenlemeleri gevşetmeleri, geri kalan

düzenlemeleri de şeffaf konuma getirecek önlemleri almaları, yabancı şirketlere

karşı ayırımcılık yapmamaları ve uluslararası uygulamalara uymaları konusunda

sık sık zorlamaktadır. Amerika'nın bu ilgisi bazı ülkelerin bahis konusu

düzenlemeleri ihraç mallarının piyasalarına girişini engelleyecek dolaylı bir

araç olarak kullanabilecekleri kuşkusundan kaynaklanmaktadır.Başkan Bill

Clinton (1993-2001) yönetimi ABD ticaret politikasına bir boyut daha eklemiştir.

Yönetim ülkelerin asgari çalışma ve çevre standardlarına uymalarını

istemektedir. Amerikalılar ülkedeki göreli olarak daha yüksek çalışma ve çevre

standardlarının ABD kökenli malların maliyetini yükseltebileceğinden ve bu

nedenle de yerli endüstrilerine daha gevşek düzenlemeler uygulayan ülkelerin

şirketleriyle rekabet edemeyeceklerinden korktukları için kısmen böyle bir tutum

içine girmekte, ayrıca, yabancı ülkelerdeki işverenler uluslararası piyasalarda

daha etkili bir rekabete girebilmek amacıyla işçilerini istismar eder ya da

çevreye zarar verirlerse o ülkelerin serbest ticaretin sağladığı çıkarlardan

yararlandırılmayacaklarını da söylemektedirler.Clinton yönetimi söz

konusu konuları 1990'ların başlarında dile getirdi ve Amerika'nın NAFTA'yı

onaylamasına karşılık Kanada ve Meksika'nın çevre sorunlarına ve çalışma

standardlarına uyacaklarını belirten ek anlaşmalar yapmalarında ısrar

etti.Birleşik Devletler Başkan Clinton yönetimi sırasında Uluslararası

Çalışma Örgütü ile işbirliği yapıp gelişmekte olan ülkelerin güvenli işyerleri

kurmalarına ve temel işçi haklarını güvence almalarına yardımcı oldu ve bu

konumdaki çok ülkede çocuk işçiliğinin azaltılmasına yönelik programları finanse

etti. Yine de Clinton yönetiminin ticaret anlaşmalarını çevrenin korunmasına ve

çalışma standardlarına bağlama çabaları diğer ülkelerde ve hatta Birleşik

Devletlerde bile çelişkili bir konu olarak kalmaktadır.Birleşik

Devletler ayırımcılık yapmama ilkelerine genelde uymakla birlikte belirli

tercihli ticaret düzenlemelerine de taraf olmuştur. Sözgelimi Genelleştirilmiş

ABD Tercihler Sistemi yoksulluk çeken ülkelerin Birleşik Devletler'e ihraç

ettikleri bazı mallardan gümrük vergisi almayarak bu ülkelerin ekonomik

kalkınmalarını teşvik etmeyi amaçlamaktadır; belirli bir mal üreticisinin ABD

piyasalarında rekabet için yardıma gereksinimi kalmayınca söz konusu tercih de

ortadan kalkmaktadır.Bir başka tercihli ticaret programı olan Antiller

Havzası Girişimi ekonomik bir çabalama içinde olan ve Birleşik Devletler için

politik açıdan önem taşıdığı düşünülen bölgeye ekonomik destek sağlamak amacıyla

yaratılmıştır; program Antillerden Birleşik Devletler'e dokumalar, belirli deri

ürünleri, şeker ve petrol ürünleri dışında yapılacak tüm ihracattan gümrük

vergisi alınmamasını öngörmektedir.Birleşik Devletler politik amaçlarla

serbest ticareti teşvik etmeye yönelik genel politikasından zaman zaman

ayrılmakta ve insan haklarını ihlal ettiğine, terörizmi desteklediğine,

uyuşturucu kaçakçılığına göz yumduğuna ya da uluslararası barış karşısında bir

tehdit oluşturduğuna inanılan ülkelere yapılan ihracatı

sınırlamaktadır.Sözü edilen ticaret yasakları uygulanan ülkeler arasında

Küba, İran, Irak, Libya, Kuzey Kore, Sudan, Suriye ve Birmanya bulunmaktadır.

Ayrıca Kongre her yıl Çin'le normal ticari ilişkiler sürdürülüp

sürdürülmeyeceğine karar vermekle yükümlüdür ve bu karar ticaret politikası

kadar en azından Amerikalıların bu ülkenin insan hakları konusundaki

uygulamalarına nasıl baktıklarına da bağlı olmaktadır.Birleşik

Devletler'in politik amaçlarla ticaret yaptırımları uygulaması yeni bir olgu

değildir. Amerikalılar 200 yılı aşkın bir süre önce yaşanmış olan Amerikan

Devrimi günlerinden beri yaptırımlara ve ihracat kontrollerine

başvurmaktadırlar. Yine de Kongre ve federal kuruluşlar dış politika amaçlarına

erişmekte ticaret politikasının etkili bir araç olup olmadığını hala yoğun bir

biçimde tartışmaktadırlar.



Afyon Jeotermal Merkezi Isıtma Sistemi, Ekonomisi Ve Hava Kirliliğini Önlemedeki KatkKserofitlik Ve Su Ekonomisi ÖkofizyolojisiFloresanların EkonomikliğiVarlık Vergisi1987-1993 Türkiye Ekonomisi1983-1987 Türkiye Ekonomisi1980-1982 Türkiye Ekonomisi1923-1980 Türkiye Ekonomisi19 Şubat KriziSermaye Piyasası Kurulu (SPK)İMKB PazarlarıİMKB'de Kote İşlemiMilli Korunma KanunuAltın Kurallar5 Nisan KararlarıElliot Dalga KuramıDow KuramıDirectional MovementDikdörtgen FormasyonuDestek ve Direnç