Hidroelektrik Enerji
 

Suyun Potansiyel ve kinetik enerjisinden faydalanılarak

çeşitli tipte hidroelektrik tesisler yapılabilir. Çöllerde ve sıcak ülkelerde

suyun buharlaşmasından faydalanmak suretiyle yapılan depresyon tesisleri,

gel-git olayından ve dalga enerjisinden faydalanılarak yapılanlarla akarsular

üzerinde kurulan sistemler buna örnek verilebilir.Depresyon

TesisleriDenizden alçakta olan çöllerde veya denize kıyısı olan çok

sıcak bölgelerde, yüzeyden suyun fazla buharlaşmasından yararlanmak amacıyla

hidroelektrik tesisler yapılmaktadır. Çok sıcak bölgelerdeki uygun bir koy bir

duvar aracılığıyla denizden ayrılır. Denizden ayrılan kısımda serbest su

yüzeyinden buharlaşma sonucunda, buranın su seviyesi alçalır. İşte buharlaşan bu

su miktarına eşit debi denizden alınarak hidroelektrik tesisi

kurulur.Çöllerde yapılan tesislerde ise çölün denizden alçak olan

kesimlerinde bir tünel veya bir kanal ile deniz suyu taşınır. Çukur bölgede

yapılan tesiste ise enerji üretilir. Çukur bölgede oluşan göl kesimden bir yıl

içinde buharlaşan su miktarına eşit olan debi, denizden alındığı takdirde zaman

içinde gölde kararlı bir seviye oluşur. Çukur bölgede oluşan bu gölün hacminin

deniz suyundaki tuzu depolayacak kadar büyük olması gerekir.Kattara

Hidroelektrik projesi. Kattara Çölü Kahire'nin 300 km batısında ve Akdeniz

seviyesinden 135 m alçaktadır. 80 km uzunluğundaki bir tünel vasıtasıyla 600

m³/sn lik deniz suyu bu çukura aktarılacaktır. Oluşacak göl ham biriken tuzları

hem de 60 m yüksekliğindeki 12000 m²'lik bir alana sahip gölün su yüzeyinde

büyük miktarda buharlaşma gerçekleşecektir. Yılda yaklaşık 2 m kalınlığında su

buharlaşırsa, yılda toplam 24 milyar m³ su buharlaşacaktır. Bu da ~761 m³/s

debiye karşılık gelir. Fırat nehrinin debisi ise 600 m³/s 'dır. Tesisin kur gücü

1200MW'dır.Gel-Git Hidroelektrik TesisleriAçık denizlerde

meydana gelen gel-git olaylarından yararlanılarak elektrik enerjisi elde

edilmesi için kurulan tesislerdir. Yükselen deniz suyu bir nehrin ağzında

yapılan hazneye veya bir koya doldurulur. Boşalırken, dolarken veya her iki

yönde çalışan tek ve çift hazneli gelgit tesisleri yapılmıştır.24 saat

içinde, 20 dk süre ile deniz iki defa kabarır ve alçalır. Dolarken ve boşalırken

aynı türbin çalışabilir. İki taraf arası seviye farkı 3 m olunca türbinler

durur. Daha sonra tekrar kapaklar açılarak deniz suyu doldurulur ve boşaltılır.

Bu tesislerin en büyüğü Fransa'da Atlantik sahilindeki Rance Tesisidir. Bu

santralde her biri 10 MW gücünde 24 türbin-jeneratör grubu vardır. Tesisi

çalıştırmakta sadece bir kişi görevli çünkü tesis tam otomatik olarak

çalışmaktadır. Tesis 240 MW gücündedir.Dalga Enerjisinden Faydalanılarak

Enerji Üreten TesislerBu tesisler henüz uygulama safhasına girmemiştir.

Dalga enerjisinin de süreksiz olması bu tür tesislerin faaliyet sürelerini

kısıtlamaktadır. İstanbul Boğazındaki akıntıdan enerji elde edilmesi ise mümkün

değildir. Çünkü tesisin masrafları üretimle elde edilecek gelirin çok çok

üstündedir. Ayrıca tesisin kurulabilmesi için Boğaz deniz trafiğine

kapatılacaktır ve üretilecek enerji ise yalnızca 5 MW gücündedir. Yani

konvansiyonel olmayan tesisler ancak belirli yerlerde ve belirli koşullar

altında yapılabilmektedir.Akarsular Üzerinde Kurulan Hidroelektrik

TesisleriBu tür santraller iki ana bölüme ayrılır. Barajsız

hidroelektrik santralleri, nehir santralleri veya çevirmeli hidroelektrik

tesisleri.Barajsız Hidroelektrik TesisleriAkarsu, bağlama adı

verilen bir sistem aracılığıyla kabartılarak su alınır. Alınan su bir tünel veya

kanal yardımıyla az bir eğim oluşturacak şekilde, aynı veya başka bir akarsu

yatağına bırakılır. Böylece seviye farkından yararlanılarak elektrik enerjisi

üretimi sağlanır. Akarsu üzerine yapılan bağlama yardımı ile kabartılan suyun,

seviye farkından yararlanarak kanalsız veya tünelsiz tesisler

yapılmaktadır.Barajlı Hidroelektrik TesislerAkarsu üzerinde bir

baraj yardımı ile mevsimlik, yıllık veya çok yıllık hazneler. Elektrik enerjisi

üretimi ihtiyaca göre ayarlanarak, pik saatlerindeki ihtiyaç kolayca karşılanır.

Yedek türbinler yardımı ile yağışlı yıllarda güvenilir enerjinin üstünde ikincil

enerji üretilebilir ve haznenin büyüklüğüne göre kurak mevsimlerde enerji

ihtiyacı karşılanabilir. Bunlara karşın barajların önemli olumsuzlukları da göz

ardı edilmemelidir.



Siyaset, Bilim Ve Tarih Bilinci (Doğan Özlem )The Benefits Of TreesEnerji TasarrufuAlternatif Ucuz Enerji KaynaklarıErozyonun Tanımı Ve ÇeşitleriDünyamızın HareketleriDoğalgazDeve KuşlarıTeknolojik CellatlarımızKüresel IsınmaÇimento İşkolu Ve SorunlarıAtmosferin Başlıca Gaz KirleticileriNükleer EnerjiYapay KristallerHyrogen Fuel  The Fuel Of FutureKentiçi Ulaşımı Ve Çevre SorunlarıPrcı HakkındaÇevre Kirliliği Ve SonuçlarıSivil SavunmaUluslararası Hukuk Ve Çevre