Yağmur ve Yağışlar
 

Bir Sıcaklık SorunuAtmosferdeki suyun yoğunlaşması,

sonra bulutların içinde damlaların irileşmesi sıcaklığın düşmesinden ileri

gelir. Bu olgu, hareket halindeki havanın bir dağa rastlaması sonucunda ortaya

çıkabilir: buna engel yağmuru denir.Bir sıcak hava kütlesi bir soğuk

hava kütlesiyle karşılaştığı zaman da yağmur oluşabilir. Bu iki hava kütlesi

arasındaki temas bölgesine cephe ve bu bölgede görülen yağışa da cephe yağmuru

denir. Bu çeşit yağışlar ılıman bölgelere özgüdür.Bundan başka, toprak

sıcak olduğu zaman hava yukarılara doğru çıkar ve oralarda soğur. O zaman

yukarıda bulutlar oluşur ve yağmur düşer: güneşin yeri çok ısıttığı Ekvator

bölgelerinde bu yüzden her gün öğleden sonra yağmur yağar. Yazın görülen bazı

şiddetli sağanaklar da bu şekilde oluşur.Kar ve DoluSıcaklık

sıfırın altına düştüğü zaman su donar ve katılaşır, yani buza. dönüşür. Kışın

sıcaklık düşük olduğu zaman, yerde olduğu gibi yükseklerde de bulutların içinde

yavaş yavaş çevresi yıldızlı hafif buz kristalleri oluşur, sonra bunlar ufak ya

da iri yumaklar halinde birleşerek ağır ağır yere düşer, böylece kar

yağar.Hava birdenbire soğuduğu zaman su damlaları küçük buz

parçacıklarına dönüşür, dolu denen bu buz parçacıkları şiddetle yere düşer.

Ilıman bölgelerde dolu yağışı daha çok ilkbaharda ya da yazın görülür. Dolu

taneleri genellikle bir santimetre çapındadır, ama bazen bunların arasında

güvercin yumurtası iriliğinde olanlara da rastlanır.Önemli Bir

GörevYağmur, kar ve dölü genel olarak yağış terimiyle belirtilir.

iklimin oluşumunda ve insanoğlunun geleneksel çalışma düzeninde bunların önemli

bir yeri ve görevi vardır. Çünkü yağmurun miktarına ve yağış mevsimine göre şu

ya da bu tarım bitkisi yetiştirilir. Kar da faydalıdır: kışın kar, toprağı

örterek köklerin donmasını önler. Dolu ise her zaman zararlıdır: ekili topraklan

döverek bir bölgedeki bütün ürünü birkaç saat içinde mahvedebilir.Bu

çeşit âfetleri önlemek için başvurulan yöntemler arasında en yaygını, dolu

taşıyan bulutların top ateşiyle dağıtılmasıdır. Buna karşılık kurak bölgelerde

sunî yağmur yağdırmağa çalışılır; yoğunlaşma 'mekanizmasını harekete geçirmek

için bulutlar karbon karı ya da gümüş iyodür tanecikleriyle bombardıman

edilir.YağmurölçerYağmurölçer, yağmuru toplayan huni biçiminde

bir kaptır. Bu kap, üzeri milimetre ölçüsünde bölümlere ayrılmış bir boruya

bağlıdır. Bölüm çizgilerine bakılarak boruda birikmiş olan suyun yüksekliği

anlaşılır. Bazı yağmurölçerlerde ölçme-yazma düzeneği vardır: yağmurla düşen su

miktarı, hattâ dolunun düşüş şiddeti otomatik olarak kâğıda

kaydedilir.Meteoroloji istasyonlarında her türlü yağmurölçer bulunur;

bunlardan elde edilen kayıtlara bakılarak günlük, aylık ve yıllık yağış

ortalamaları hesaplanır.Yağmur ve BitkilerYağışların bolluğu

enleme, en çok esen rüzgârlara, yükseltiye v.b. göre değişir ve bitkiler için

son derece .önemlidir. Hemen hemen hiç yağmur düşmeyen çöllerde bitki örtüsü de

yok gibidir. Yılda üç aydan altı aya kadar yağmur yağan (muson) tropikal

ülkelerde ve özellikle Ekvator bölgelerinde ısıya eklenen su, gür bir bitki

örtüsü yaratır.Çamur YağmuruBazı bölgelerde (Büyük Sahra, Kuzey

Afrika, tropikal ülkeler) atmosferde meydana gelen burgaçlar, bazen kum ve mil

tozlarını bulutlara kadar yükseltir. Sonra bunlar sarı ya da kırmızımsı bir

çamur yağmuru halinde yere iner («kan yağmuru»).Çiy ve

KırağıSabaha karşı toprak çok soğur. Havadaki su yere değince yoğunlaşır

ve su damlacıkları bitkilerin üstünde birikir: çiy budur. Çiy donarak buza

dönüşürse buna da kırağı denir.



İçimizdeki Çocuk-(Doğan Cüceloğlu)Sorun Çözme Teknikleri (Doğan Şahiner )Dişleriyle Doğan BebekSiyaset, Bilim Ve Tarih Bilinci (Doğan Özlem )The Benefits Of TreesEnerji TasarrufuAlternatif Ucuz Enerji KaynaklarıErozyonun Tanımı Ve ÇeşitleriDünyamızın HareketleriDoğalgazDeve KuşlarıTeknolojik CellatlarımızKüresel IsınmaÇimento İşkolu Ve SorunlarıAtmosferin Başlıca Gaz KirleticileriNükleer EnerjiYapay KristallerHyrogen Fuel  The Fuel Of FutureKentiçi Ulaşımı Ve Çevre SorunlarıPrcı Hakkında