Zayıflamayı yavaşlatan faktörler
 

Dr. Haluk Saçaklı

Dengeli beslenmek, kilo almamak ya da kilo verirken vitamin ve protein dengesini doğru kurabilmek... Egzersizlerle desteklenen bir diyetin faydaları...

Zayıflamak istiyorsanız dengeli bir diyet programının yanında düzenli egzersiz de yapmalısınız. Aksi taktirde verdiğiniz kiloları çok çabuk geri alırsınız. Yalnız diyetle yapılan zayıflama metodunda, yağın dışında yağsız vücut kitlesinde yani kas ve suda da kayıp olur. Diyet başlangıcında hafif şişmanlar daha kilolu olanlara göre daha fazla vücut kitlesinden kaybederler.

Yarı aç kalarak zayıflamaya çalışanlarda verilen ağırlığın 2/3 ünü vücut kas kitlesi, geri kalan kısmını ise vücut suyu oluşturur. Kaybedilen bu kilo da kısa sürede yağ olarak geri kazanılır. Bunun nedeni ise vücudun kendisinden beslenmeye başlamasıdır. Yarı aç kalarak zayıflama bazı sakıncaları da beraberinde getirir. Örneğin kan glikozunda, kas ve karaciğer glikojeninde düşme, idrar ve azot kaybı, sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfat gibi minerallerin atılışında artma görülür. Halsizlik, kansızlık, serumda HDL düşüklüğü, karaciğer fonksiyon bozuklukları, düşük tansiyon, ödem, kalp yetmezliği ve hatta ani ölümler bile ortaya çıkabilir.

Tek yönlü beslenme

Düşük kalorili, özellikle de 600 kalorinin altındaki diyetlerde, metabolizmanın hızı yavaşlar. Metabolik ritm yüzde 15-30 oranında düşer ve kilo kaybı daha da zorlaşır. Sonuçta yağ yakımı azalır, depolama artar. Yani iç kilo ayarlama sistemi devreye girer. Diyete ara verdiğimizde de yağ depolama konusunda uyarılmış olan sistem, derhal en yüksek seviyede çalışarak eksilen tüm yağları yerine koyup vücudu eski kilosuna getirir. Böylelikle vücudun hassas mekanizmalarla ayarlanmış kalıcı kilosuna gelinir.

Tek yönlü beslenme ile ya da düşük kalorili diyet programıyla zayıflamaya çalışmak yanlış bir davranıştır. Hele bunları bir yapıp bir bırakarak örneğin 7-10 ay devam ettirmek, safra taşı oluşumuna ve var olan taşın gelişmesine neden olur.

Birkaç gün süren düşük kalorili bir beslenmenin ardından yüksek kalorili beslenme de metabolizmanın çalışma hızında değişikliklere neden olur. Örneğin 7-14 günlük 800 kalorilik bir diyet programından sonra hemen 2 bin 500 kalorilik beslenmeye geçmek kalbin çalışma ritmini bozar.



Yoğun egzersizler

Kendisini yemek yemekten alıkoyan kişi, organizmanın enerji randımanını bozar ve farklı çalışmasına neden olur. Az yese de enerji dengesi bozulduğu için kilo almaktan kurtulamaz. Bu nedenle sabah, öğlen ve akşam öğünlerini atlamamak gerekir.

Düşük kalorili diyetlerin en büyük olumsuz etkenlerinin başında önerilen yiyeceklerin vitamin ve mineral bakımından yetersiz olması gelir. Vitamin ve mineral eksikliği de kilo vermeyi zorlaştırır.

Sağlıklı bir kişide insülin seviyesi yemek yedikten sonra artar. Akşamları ise bu artış çok daha fazladır. İnsülinin görevlerinden birisi de kandaki fazla şekeri yağa çevirmesidir. Bunun için kızartmalı, hamurlu ve baklava türü tatlı yiyecekleri akşam saat 20.00 den önce yemelisiniz. Çünkü yanlış beslenme alışkanlığı pankreasınızın fazla insülin salgılamasına yol açar. Sonuçta ise kanınızdaki şeker daha fazla yağa çevrilir.

Zayıflama programlarında yüksek yoğunluktaki egzersizlerden kaçınmak gerekir. Bu yoğunluktaki egzersizler hem kalbe ikinci bir yük getirecek, hem de vücudun tercihen yağ yerine karbonhidrat yakmasına neden olacaktır.

Hızlı pedal çevirme, koşma ya da hızlı hızlı merdiven çıkma gibi egzersizler, kişiyi nefes nefese bırakacak yoğun egzersizlerdir.

Bilinçsizce yapılan sauna, su alımının kısıtlanması, idrar söktürücülerin ve pasif jimnastik adı altında uygulanan derin ısıtıcı aletlerin kullanımı, vücutta yağ değil su kaybına neden olur.

Kadınlarda regl döneminde kilo alınımına eğilim artar. Çünkü bu döneme yakın zamanlarda, östrojenin artıp progesteronun azalması sonucunda kişinin iştahı açılır.



Tel: 0212 325 80 18

e-mail:

Zaymer@akbank.com.tr





Kaynak: Yemektarifleri