Bronşit ve Bronşiolit Nedir?
 

Bronşit ve Bronşiolit Nedir?Bronşit daha çok erişkinlerde özellikle sigara içenlerde görülen daha çok büyük hava yollarının iltihaplanmasıdır. Daha çok virüsler daha az olarak da bakteriler tarafından oluşturulur. Hastalarda öksürük, hırıltı ve balgam çıkarma görülür. Çocuklarda daha çok bronşiolit görülür.

Bronşiolit iki yaşından küçük çocuklarda görülen küçük hava yollarının virüsler tarafından iltihaplanması ile oluşan bir akciğer hastalığıdır. Genellikle bir soğuk algınlığı ile başlar. Çocuklarda burun akıntısı, hırıltı, öksürük, hızlı nefes alıp verme ve nefes alıp verirken kaburgalar arasındaki derinin içe çekilmesi görülür. Ayrıca ağızdan hırıltı ile salya gelmesi ve hafif ateş de görülebilir. Akciğer filminde akciğerlerin aşırı derecede havalandıkları görülür. Tedavisi için kesin bir yöntem yoktur, hava yollarında balgamı yumuşatıcı ve sökücü tedavilerin yanında kısmen yarar sağlayan başka rahatlatıcı tedaviler uygulanır. Hastalık genel olarak bir iki haftada iz bırakmadan geçer. Bazı çocuklarda belirtiler haftalar ve aylarca sürebilir. Hastalığın özellikle allerjik bünyeli çocuklarda uzun sürdüğü tahmin edilmektedir. Bronşiolit geçiren çocukların bir kısmında ileri yaşlarda astım görülmektedir.

Gastroösefajial Reflü ile Astım Arasında Ne Gibi Bir İlişki Vardır?

Normalde insan yemek yediği zaman yemek borusundan mideye geçen besinler tekrar yemek borusuna geri dönmez. Bunu engelleyen mide ile yemek borusu arasında bulunan ve kapak işlevi gören bir yapıdır. Halka şeklinde olan bu kapak kasılarak kapanır ve yemeğin geri kaçmasını önler. Bazı durumlarda bu kapak tamamen açılır ve mide içeriği yemek borusuna veya ağıza kadar çıkabilir. Kusma mide içeriğinin tekrar geri gelmesinin en abartılı şeklidir. Bunun dışında özellikle bebeklerde olmak üzere bu kapakta yetersizlik olur ve mide içeriği kısmen yemek borusuna geri kaçabilir. Buna gastroözefajial reflü adı verilir. Gastroözefajial reflü astımlı insanlarda diğer insanlara göre üç kat daha sık görülür. Asıl sorun yemek borusuna kaçan gıdanın bir kısmının da akciğerlere kaçmasıdır. Bu durumda, astımlı hastalar özellikle geceleri sıkışabilirler. Kullanılan bazı astım ilaçlarının da bu geri kaçışı artırması (özellikle teofilin türevleri ve ağızdan alınan beta - 2 - agonsitler) kullanılan ilaçları da kısıtlamaktadır. Bu hastalarda tanı yemek borusundaki asit miktarının izlenmesi, sintigrafi ve ilaçlı yemek borusu filmleri ile konulur. Hastaların sık sık ve az besin alması, yemekten sonra bir süre yatmaması ve mide - yemek borusu arasındaki kapağın kapanmasını sağlayan ilaçlar kullanılması çoğu kez tedavi için yeterli olmaktadır. Bu tedavilerin sonuç vermediği çok az bir grup hastada ameliyatla kesin tedavi mümkündür.

Okullarda ve Kreşlerde Astımlı Çocuklar İçin Ne Gibi Önlemler Alınmalıdır?

Astımın bu kadar sık rastlanan bir hastalık olması yalnız anne ve babalara değil bu çocuklarla sık sık bir arada bulunan öğretmenlere de önemli sorumluluklar yüklemektedir. Kreş ve okul öğretmenleri astımın belirtileri ve acil tedavisi konusunda bilgili olmak ve gerektiğinde bunları uygulamak zorundadırlar.

Kreş ve okullarda alınması gereken ilk önlem astımlı çocukların kriz geçirmelerine engel olacak koşulların sağlanmasıdır. Bu koşulların en önemlileri sınıfların tozsuz, kokusuz, sigara içilmeyen ve sık sık havalandırılan ve silinen yerler olmasını sağlamaktır. Çocuğun sınıfta oturduğu yer de önemlidir. Yazı tahtasına yakın oturması tebeşir tozu ve kokusundan rahatsız olmasına yol açabilir.

Astımlı çocukların ilaçlarını sınıfta kullanması gerekebileceğinden bu konuda çocuğun cesaretlendirilmesi ve arkadaşlarından gerekli hoşgörü ve yardımı alabilmesi sağlanmalıdır. Sürekli ilaç kullanan bir çocuk arkadaşları tarafından alaya alınabilir ve bu da hastanın tedavisini aksatmasına veya okula gitmek istememesine yol açabilir. Ayrıca kullanılan ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkabilecek yan etkilere de dikkat etmek gerekir. Sinüzit için kullanmakta olduğu bir dekonjestan (burunu rahatlatıcı) ilaç huzursuzluk ve aşırı hareketliliğe, aldığı Salbutamol veya Terbutalin ellerinde titremeye, Teofilin ise kusmasına yol açabilir.

Astımlı çocuk derslerde diğer arkadaşlarından farklı muameleye maruz bırakılmamalıdır. Bu, hem hastanın kendine olan güvenini artıracak hem de arkadaşlarına astımlı arkadaşlarının kendilerinden farklı olmadığını gösterecektir. Okulda ve derslerde astımlı çocukların ve ailelerin en çok ilgilendikleri konulardan biri de bu çocukların beden eğitimi derslerine girip girmeyecekleridir. Bunu ayrı bir başlık altında incelemiştik ama burada kısaca tekrar edelim. Astımlı hastaların çoğu ağır sporlar dahil tüm spor dallarında faaliyet gösterebilirler. Yalnızca ağır astım grubunu oluşturan küçük bir grup hasta futbol, basketbol gibi yoğun hareket gerektiren sporları yapamamaktadırlar. Bunlar için de yüzme gibi daha yavaş yapılacak sporlar önerilmektedir. Bunun dışında astımlı çocukları diğer arkadaşları spor yaparken faaliyet dışında tutmak doğru değildir. Bazı hastalarda egzersiz yapınca astım belirtileri ortaya çıkabilir ki bu hastalara da önceden koruyucu ilaç verilmesi sorunun daha ortaya çıkmadan önlenmesini sağlayabilir.