Tiroid Hastalıklarında Kalp
 

Tiroid Hastalıklarında KalpHipotiroidinin belki de en tatsız komplikasyonlarından biri de yağ metabolizmasındaki bozukluklar ve buna bağlı aterosklerozdur (damar sertliği). Hastalığın tedavisi sırasında ciddi sorun teşkil eder.

Tiroid, iç salgı bezlerini en büyüğüdür. Büyüme ve gelişmede etkili olan ve vücutta oksijen kullanımını uyaran hormonları (T3-T4 salgılar. Oksijenin, hemoglobin içindeki yayılımını arttırarak kalori oluşmasını hızlandıran tiroid hormonları, serum kolesterol düzeyini de düşürürler. T3 ve T4ün bilinen bu çok yönlü sistemik etkileri, kandaki konsantrasyonlarına bağlıdır. Tiroidin aşırı hormonsalgılayarak dolaşıma vermesi (Hipertiroidi) ya da yetersiz kalması (Hipotiroidi) halinde değişik klinik sonuçlar ortaya çıkar. Bu etkileşim kuşkusuz kalp ve damar sistemi içind de geçerlidir. O nedenle konuyu iki ana başlık altında incelemek doğru olacaktır.

· Hipertiroidi ile kalp hastalıkları arasındaki ilişki,

· Hipotiroidi ile kalp hastalıkları arasındaki ilişki.

Hipertiroidide kalp:

Hipertiroidi, mevcut bir kalp hastalığını ağırlaştırabileceği gibi, doğrudan da kalp hastalıklarına yol açabilir. Total kan hacmi artmıştır. Çevresel damar yatağı genişler ve damar direnci azalır.Dolaşım zamanı kısalır. Kalp atım hacmi ve dakika atım sayası -nabız- artar (taşikardi). Taşikardi, hastanın istirahat halinde dahi mevcuttur. Uyku süresinde nabız sayısı dakikada 90ın üzerindedir. Kalp adalesini oksijen kullanımı çoğalmış, kasılma gücü artmıştır. Kalp normal kapasitesinin üst sınırında çalışmaya başlar. Egzersiz durumunda zorlanır ve giderek kalp yetmezliği için zemin hazırlamış olur.

Kalp yetmezliğine yaşlı hastalarda oldukça sık rastlınalmaktadır. 40 yaşın altında fibrilasyon-ritm bozukluğu oluşumu çok nadirken, 60 yaşın üzerinde bu oran % 25ten fazladır. Yaşlılarda ortaay çıkan hipertiroidiyi tanımak her zaman kolay olmaz. Bilinen klasik bulgular görülmeyebilir. İştahsızlık, zayıflama ve tüm davranışlarda genel bir durgunluk hali göze çarpar. Çoğunda zaten kalp hastalığı bulguları vardır ve hipertiroidi tedavi edilmez ise kalp yetmezliğinden ölüme götürür. Öte yandan uygun dozda antiroid ilave kullanıldığında, hastalığın hipertiroidiye bağlı şikayetleri 10-15 gün içinde geriler.

Hipotiroidide kalp:

Tiroid hormonlarındaki azalma, bir önceki değişikliklerin adeta ters yüz edilmiş sonuçlarını doğurur. Hipotiroidide total kan hacmi azalmış, damar direnci artmıştır. Dolaşım zamanı uzamış, kalp atım hacmi ve dokulara giden kan akımı azalmıştır. Örneğin cilde giden kanın azalması deride solukluk, soğukluk ve soğuğa karşı duyarlılığa neden olur. Kalp büyür. Kalp seselrinin şiddeti azalır. Perikart boşluğuna sıvı toplanabilir. EKGde değişiklikler ortaya çıkar. Miksödem kalbi terimi ağır hipotiroidiyi ifade eder.

Hipotiroidinin belki de en tatsız komplikasyonlarından biri de yağ metabolizmasındak ibozukluklar ve buna bağlı aterosklerozdur (damar sertliği). Hastalığın tedavisi sırasında ciddi sorun teşkil eder. Tedavi için tiroid hormonu verilence kalbin de oksijen ihtiyacı artar. Oysaki koroner kalp hastalığı yerleşmiştir. Bu durumda miyokard infarktüsü açısından dikkatli olmak gerekir.

Organik kalp hastalığının birlikte olmadığı hipotiroidi vakalarında ise tiroid hormon tedavisi ile bulgular silinir ve kalp hacmi normale döner.

Prof. Dr. Demir BUDAK

Türk Kalp Vakfı