Lupus
 

LupusUzun adıyla, Sistemik Lupus Eritomatosus (SLE) diye bilinen bu hastalık, bağışıklık sisteminin antikorlar üretip vücudun kendi yapılarına saldırması ile, diğer bir deyişle, otoimmün yolla oluşur. Eklemlerde ağrı yapabildiği halde, daha çok iç organlarımızı etkiler. Bunların başında, deri, böbrekler, sinir sistemi, akciğerler ve akciğer zarı, kalp ve kalp zarı, damar sistemimiz ve kan sistemimizi oluşturan organlar gelir.

Lupusun oluşma mekanizması tam olarak açığa çıkarılmamış olmakla birlikte, bir ölçüde genetik yapımızı oluşturan DNA yapılarının bir etkenle uyarılıp bağışıklık hücrelerinin hareket geçmesi ile, bu hücrelerin, antikor yapımını artırarak oluştuğu düşünülmektedir. Bildiğiniz gibi, normal insanda, bağışıklık sisteminin antikor denen bu protein moleküllere, vücudun dış etkenlere karşı kendini koruması açısından büyük gereksinim vardır. Ancak, Lupusta sistem, dış etkenlerle değil, sanki kendisi ile savaşmaktadır. Sorun, DNAnın nasıl uyarılıp olaylar zincirinin başladığıdır. Dışarıdan bir virüs, bir bakteri ya da bilinmeyen başka bir etken, eğilimi olan kişilerde bu hastalığı başlatabilir. Üzerine, kitaplar yazılan bu hastalığın ayrıntıları bu kitapçığın kapsamı dışında kalmaktadır.

Bu hastalığın sıklığı nedir?

Kadınlarda, erkeklere oranla, bulundukları coğrafi yöreye göre, 5 ile 9 kat daha fazla görülür. Tüm dünya toplumlarında, çok genel olarak, ortalama 200 kişiden biri, Lupustan etkilenmektedir. Aileden geçiş, özellikle birinci derece yakınlarda olabilir.Bu olasılık, yüzde 5 dolaylarındadır.

Lupusun belirtileri nelerdir?

Genel bir yorgunluk, hafif ateş, eklemlerde ağrı, deride, özellikle yüz cildinde yanaklarda kelebek tarzında kızarıklık, göğüste öksürük ve derin nefesle oluşan ağrı, ışığa duyarlı cilt, ellerde parmak uçlarında soğukta kalınınca ortaya çıkan kırmızılığın ardından morarma ve beyazlık, saç dökülmesi, baş ağrıları ve daha birçok karmaşık belirtiler bu hastalığa bağlı olabilir. Hastanın bu yakınmaları karşısında hekime düşen, derin bir bilgi, deneyim ve önsezidir. Birçok hastanın önce bir cilt uzmanına görünmesinin nedeni, derideki yakınmaların sık olmasıdır.

Tanısı nasıl konur?

Önce iyi bir hasta öyküsü, muayene, sonra da immunolojik kan testleri, idrar testleri ve gerekirse deri ya da böbrek tutulumundan şüphe ediliyorsa, böyopsi yapılabilir.

Tedavi

Lupusun tedavisi, baştaki bölümlerde değindiğimiz, romatoid artritinkine kısmen benzerlik göstermesine karşılık, bağışıklık sistemini daha da baskılayıcı ilaçlar kullanmak gerekibilir. Bunların bir tanesi de kortizon tedavisidir. Ayrıca, böbrekler ileri derecede bozulursa,böbrek transplantasyonuna kadar gidilebilir. Deriyi, bu hastalıkta koruyucu kremlerle örtmek de gereklidir. Güneşte kalmak, Lupusu alevlendirebilir.

Soru: Lupus hamileliği etkiler mi?

Cevap: Etkileyebilir. Hastalığın alevli olduğu dönemlerde hamile kalabilmek sorun olabilir. Bundan daha sıklıkla karşılaşılan durum ise, düşükler, prematür doğum ve ianne karnında bebeğin yaşamını yitirmesidir. Lupus, bazen bebeğe geçip, bemeğin kalbinde ritm bozukluklarına yol açan bir Lupus türüne neden olabilir.