[Bluesky24]

Kalın Bağırsak KanserleriKalın bağırsak kanseri Amerika Birleşik Devletlerinde ölüme neden olan en sık ikinci kanser türüdür. Hastalık bu ülkede her yıl 55.000 ölüme neden olmakta, kadın ve erkekler bu hastalığa eşit oranda yakalanmaktadırlar. Kolon kanserlerinin bazı basit tarama testleri ve düzenli tarama tetkikleri yöntemi ile erken dönemde yakalanarak, tedavisi mümkün olmaktadır. Bu amaçla 40 yaş üzerindeki herkesin yılda bir defa "Gaytada Gizli Kan" (Dışkıda gözle farkedilemeyen ancak laboratuvarda özel bir yöntemle büyük abdeste karışan ve mide yada bağırsak sisteminden orijin alan az miktardaki kanamaların tespiti yöntemi) testi yapılmalı, gizli kan pozitif ise bağırsak filmi yada fleksibl sigmoidoskopi uygulanmalıdır. Elli yaş üzerindeki bireyler, ailesinde kolon kanseri öyküsü bulunanlar, ve bazı kronik gidişli sindirim sistemi problemi olanların 3-5 yılda bir "Fleksibl Sigmoidoskopi" veya "Kolonoskopi" denilen ışıklı bir optik cihazla kalın bağırsaklarının görerek incelenmesi gerekmektedir.

Belirti ve bulgular

Kolonda polibi olan pek çok hastanın belirgin bir yakınması olmayabilir. Çoğunlukla polipler kendileri ile ilişkili olmayan ve diğer karın, barsak yakınmasının araştırılması sırasında tesadüfen tespit edilmektedir. 800 hastayı kapsayan bir çalışmada bu hastaların kolonik polibe bağlı olabilecek bir yakınmaları olmamasına rağmen % 32 sinde kolon polibi bulunmuştur. Şikayetler ortaya çıktığında bu genellikle polip çapının 1 cm ye ulaşması ile oluşmakta ve en sık makattan belirgin yada gizli kanama, bağırsak alışkanlığında değişiklik, karın ağrısı şeklinde olabilmektedir.

Seyir ve komplikasyonları

Kansere dönüşme riski olmayan polipler büyüyebilir, boyutları azalabilir veya tamamen kaybolabilirler. Ancak bu türdeki poliplerinde kötü huylu olmadıklarını dış görünümleri ile anlamak- ne yazıkki- mümkün değildir. Bu bakımdan kolonda rastlanılan tüm poliplerin prensipte çıkarılması ve patolojik incelemelerinin yapılması gereklidir. Kansere dönüşme potansiyeli olan Adenomatöz poliplerin yaklaşık 7 -10 yılda kansere dönüşebildiği ve "ileri displazi" denilen polip yapısında yer alan hücrelerde normal dışı değişimler başlamış ise bu sürenin 3 yıla kadar kısaldığı bilinmektedir.

Polipektomi

Kolon poliplerinin taşıdığı kansere dönüşebilme potansiyeli nedeni ile kolonoskopik inceleme sırasında rastlanılan bütün poliplerin mümkün ise çıkarılması gerekmektedir. Pratikte tüm polipler anormal kabul edilerek çıkartılır. Beş mm den küçük polipler eğer çok sayıda ise genellikle yerinde bırakılabilir, ancak bunlardan 3-5 adedinin patolojik olarak çıkarılarak incelenmesi gereklidir. Çapları 2 cm den daha büyük polipler genellikle adenomatöz polip olup potansiyel prekanseröz (kansere dönüşebilen) lezyon olarak kabul edilir. Eğer çıkarılan polipte "ileri displazi" rapor edilmişse bu hastaların 1-3 yılda bir kontrol kolonoskopisi yapılması yeterlidir. Eğer kolon kanseri saptanır ise operasyon gibi kesin tedavi yöntemi uygulanmalı ve bu hastalar ameliyat sonrası başlangıçta 3-6 ayda bir, daha sonra 1-3 yıllık aralarla takip edilmelidir.