Lenfödem ve Tedavisi
 

Lenfödem ve TedavisiLenf sıvısı nedir?

Organizmayı oluşturan hücreler sıvı ortamlarda yer alırlar. İnsan vücudunun %45ini, hücrelerin içinde bulunduğu bu suyu içeren ortamlar oluşturur. Bu ortamlar kan damarları dışına sızan su ile devamlı olarak beslenir. Bu suyun içinde, hücreler için gerekli olan besin maddeleri ve oksijen bulunur. Hücre ihtiyacı olan maddeleri buradan alır ve bunları kullandıktan sonra atık madde olarak tekrar bu ortama verir. Buradaki su sürekli olarak lenf damarları ile kalbe taşınarak sürekli bir dolaşım sağlanır.lenf damarları aracılığı ile kalbe taşınan lenf suyu, belirli bölgelerde yerleşen lenf düğümü denilen noktalarda süzülür.

Lenfödem nedir?

Çeşitli nedenlerle bu lenf düğümleri veya lenf kanalları hasara uğrarsa lenf suyunun dolaşımı bozulur. Meme kanserinde de koltuk altında yer alan lenf düğümleri cerrahi olarak çıkartılır veya buraya radyoterapi yapılarak bölgenin lenf sıvısı akım yolu bozulur. Bunun sonucu kolda lenf suyunun birikmesine bağlı şişme olur. Buna lenfödem denir.

Dünya Sağlık Teşkilatına göre dünyada 250.000.000 kişide lenfödem vardır;diğer bir istatistik sonucu ise dünyada 25 kişiden birinin yaşamının bir döneminde az veya çok bir lenfödem tablosu geliştirdiğini göstermektedir. Sanayileşen dünyada kirlenen çevre faktörü ile kanser artmakta, böylece lenfödem olasılığı da yükselmektedir. Meme kanserine bağlı olarak koltukaltı lenf düğmeleri alınan hastalarda %20 oranında lenfödem gelişmektedir. Bu hastalarda görülen lenfödem değişen şiddette olmakta, bazı ilerlemiş olgularda tüm fiziksel aktiviteyi etkileyebilecek kadar ağır seyretmektedir. Bu nedenle, meme kanseri nedeniyle ameliyat olduysanız, lenfödeme karşı uyanık bulunmanız ve şu ön belirtilere dikkat etmeniz gerekir.

·Kolda dolgunluk hissi

·Deride gerginlik

·El bileği ve parmakların hareketlerinde azalma

·Giysi koluı, bilezik, saat, yüzük gibi eşyalarınm dar gelmeye başlaması

Bu belirtilerden biri bile dikkatinizi çektiğinde, derhal doktorunuza başvurmalısınız. Lenfödemin şiddetine göre tanımlanan evreleri vardır. Ne kadar erken fark edilip uygun tedaviye başlanırsa, başarı o kadar yüksek olur.

Koldaki şişmenin durumuna göre lenfödemin üç evresi vardır.

·Evre I (hafif): Doku "gode bırakma" evresindedit;kola parmakla bastırıldığında basılan nokta hafifçe çukurlaşır ve bu çukurluk bir süre devam eder. Genellikle bu devredeki kişiler sabah uyandıklarında kol normal veya normale yakındır.

·Evre II (orta): Dokular artık süngerimsi bir yapı kazanmıştır ve parmakla basıldığında basılan nokta hafifçe çukurlaşır, fakat parmak kaldırıldığında tekrar gerginleşir.

·Evre III (şiddetli):Artık geri dönüştürülemeyen döneme geçilmiştir kol iyice (büyümüş) şişmiştir. Dokular sert (fibrotik) ve baskıya cevapsızdır.