Gebelik Depresyonuna Dikkat
 

Gebelik Depresyonuna DikkatAnnelik, kadınları ayrıcalıklı kılan en önemli özelliklerden biridir. Adına binlerce roman, şiir ve kitap yazılan, şarkılar bestelenen yüce bir duygudur; annelik... "Cennet, anaların ayakları altındadır" gibi yığınlarca deyimi bir çırpıda sayabilirsiniz. Yüklenen bunca kutsal anlama rağmen zaman zaman "Canavar anne" başlıklı haberlere de rastlarız. Çok ağladığı için çocuğunu duvardan duvara çarparak döven anneler. Hatta çok seyrek olmakla birlikte çocuğunu boğup öldüren anneler bile vardır. Elbette bu davranışların çeşitli nedenleri var. Annneyi çocuğuna karşı kötü davranmaya iten nedenlerden biri de depresyon. Aslında uzmanlara göre depresyonlu annenin çocuğuna şiddet uygulaması pek sık görülen bir tablo değil. Ama gebelikten önce depresyon geçirmiş annelerde çok dikkatli olmak gerekir.

Hamile kaldıktan sonra kadında bazı değişiklikler oluşmaya başlar. Adetten kesilir, sabahları midesi bulanır, tansiyonu düşer, hafif kansızlığa uğrayabilir. Zamanla göğüsleri büyür ve acımaya başlar, iştahı artar, üzerine halim-selim bir hal gelir. Yaklaşık olarak 266 günlük bir gebelik süresinden sonra rahimde ritmik ve kuvvetli kasılmalar başlar. Cenini çevreleyen zar yırtılır ve ceninin içinde yüzdüğü su dışarı akar. Devam eden şiddetli kasılmalarla çocuk döl yatağı yoluyla dışarı çıkar, yani dünyaya gelir. Bu aşamalar sırasında bazı annelerde depresyon oluşur. Prof. Dr. Kerem Doksat, gebelik ve özellikle gebelik sonrası depresyonların çok önemli olduğunu belirtiyor. Çünkü bu tip durumlarda çocuğa ve çocuğun sağlığına karşı aşırı düşgünlük gibi duygular ön plana çıkabilir. Bir kısmı zamanla bipolar bozukluğa dönüşür. Ağır vakalarda ise psikotik belirtiler ortaya çıkar ve annenin çocuğu öldürmesi riski vardır. Doğum sonrası görülen depresyon, bu hastalığın bir türü. Bu tür bir duygudurumu bozukluğuna, doğum yapan kadınların yaşadığı psikolojik ve toplumsal çatışamların ve hormonal değişimlerin neden olduğu belirtiliyor. Doğum sonrası yaşanan bu hafif depresyonlar, doğumun ilk haftalarında kadınların %65inde gözlemleniyor. Kadınların dörtte birinde ise bu belirtiler bir kaç haftayı geçiyor. Fakat binde birinde bu durum çok şiddetli depresyonlar şeklinde ortaya çıkabiliyor. Gebelik ve doğum sonrası depresyonlarında psikiyatrislerin zorlandığı noktalardan biri ilaç kullanımı konusunda ortaya çıkıyor. Hekimler genel olarak ilk dönemlerde, özellikle bebeğin şekillenmesi aşamasında ilaç kullanmamayı tercih ediyor. Çünkü bu konuda kesin bir bilgi yok. Ama ilaç kullanmayı gerektirir bir durum varsa altıncı aydan sonra antidepresif bir preparatın kullanılmasında bir sakınca görülmüyor. Gebelik sonrası depresyonlarında ise rahatlıkla ilaç kullanılabiliyor. Eskiden ilaç kullanıldığı zaman annelere "sakın meme verme" deniliyordu ama artık meme vermesine izin veriliyor. Yeni ilaçlar anne sütüne çok az miktarda geçtiği için bebeğe zarar verme riski yok.

Toplum Bilinçsiz

Her ne kadar depresyonlu annelerin büyük çoğunluğu çocuğuna zarar vermezse de çocuğun bakımını ihmal edebilir, çocuğa sabırsız davranabilir, yeterince annelik görevini yapamaz. Depresyonda iş uyumu ve yaşam kalitesinin düşüp düşmediği çok önemli. Düşerse ailede bulunan herkes bundan çok etkilenir. Gizli gizli ağlayan bir anne çocuğu da üzebilir. Genellikle gergin ve panik halinin yüksek düzeye çıkmasıyla meydana gelen anksiyete tedirginliği içinde olan bir anne çocuğun eğitiminde daha çok dövmeyi kullanabilir. Çok çabuk öfkelenebilir. Hem depresif, hem manik özelliklerin iç içe olduğu, bir yandan çok öfkeli, az uyuyan, bir yandan da halsiz ama vuran, döven, kolay sinirlenen bir kadın karşınıza çıkabilir.