Epitel
 

EpitelVücut yüzeylerini örten dokuya epitel adı verilir. Epiteli yapan hücreler, bir temel zar üzerine dizilir ve birbirlerine sıkaca yapışırlar. Bir tabaka hücreden oluşan epitele "basit epitel", birden fazla tabaka hücreden yapılmış epitele de, "çok katlı epitel" adı verilir. Epitel hücreleri, yassı, kübik ya da sütun şeklinde yüksek olabilir ve bir epitel tabakası, bir tip veya çeşitli tip hücreden yapılmış epitele, geçiş epiteli adı verilir. Bu tip epitele, üreter iç yüzü, mesane iç yüzü gibi, idrarla temas eden yüzeylerde rastlanır. Sürtünmeye karşı dayanıklı olan ve nemli ya da kuru olabilen yassı epitel ise, ağız derisi ve ağız iç yüzünde, yemek boruus ve vagina yüzüylerini oluşturur. Salgılama ve emilme işlemlerini yapabilene kübik veya yüksek epitel hücreleri de, bağırsaklar, salgı organları borularda bulunur ve çeşetli başka görevler de görebilir. Bazı yüksek epitel hücrelerinde bulunan titrek tüyler (cilia) ritmik bir şekilde atarak, çevrelerindeki sıvıyı hareket ettirirler. Böylelikle, solunum yollarının titrek tüylü yüksek epitel hücreleri, balgamı akciğerlerden boğaza iletebilir ve fallop borularında (bkz.) bulunan fallop boruları kirpikli yüksek epitel hücreleri, yumurta hücresini yumurtalıklardan rahime iletir. Karaciğe, dalağın kan boşluklarını, kan ve lenf damarlarını, kemik iliğini çevreleyen epitel hücreleri, fagositoz adı verilen (bkz. Fagosit) bir olayla diğer hücre ve mikro-organizmaları yiyebilirler ve bu tip hücrelere, endotel hücreleri adı verilir; altlarındaki temel zarla birlikte, retikülo-endotelyal sistemin bir kısmını yaparlar. Bkz. Retikülo-endotelyal Sistem.

Periton ve plevra boşluklarının epitel hücreleri, basit yassı tiptedir ve akciğerlerin, göğüs duvarı boyunca ve batın içi organlarınnı da birbirleri üzerinde rahatlıkla kaynamasını sağlar. Bu epitele mezotel adı da verilir. Epetil hücreleri, bozulup eskiyebildiklerinden, kolaylıkla kendi kendilireni yenileyebilirler. Bazı durumlarda, bu yenileme olayı sırasında çoğalmakta olan epitel hücreleri birbirlerinden ayrılıp, çevre dokuları iszila edebilir ve bu halde, bik habis tümör ya da karsinom oluşur. Bkz. Kanser.