Bacak
 

BacakHalk dilinde, üzerinde yürüdüğümüz organın tümüne "bacak" dendiği halde, anatomik özelliklerine göre, "bacak" diye adlandırılan bölüm, diz ile ayak arasında kalır.

Kemikleri: Bacakta, tibia ve fibula adlı iki kemik vardır. Bu kemiklerin büyüğü tibiadır ve üstte, femur kemiği ile, diz eklemini yapacak şekilde, altta da ayak bileğinde talus kemiği ile eklemleşir. Fibula, bacağın ince kemiğidir ve tibianın dış yanında bulunur. Fibula, diz eklemenin yapısına katılmaz, fakat ayak bileği ekleminin dış bölümünü oluşturur. Vücudun ağırlığını, yalnız tibia taşır.

Eklemleri: diz ekleminde tibianın üst dağı tibia ile femur arasındaki eklem yüzeyini yapar. Üst ve altta, tibia ile fibula birbirine sıkıca tutturulmuştur, aralarında hareket yoktur ve özellikle ayak bileği ekleminin dengesi, alt uçta tibia ile fibulanın birbirine olan bu sıkı bağlılığına dayanır.

Kasları: Ön, yan ve arka gruplara ayrılır:

Ön grup kasları: Bu kaslar, ayağın iç kenarının yukarı kalkmasını sağlar ve ayak parmaklarındaki açılmaya yardım eder. Bu kaslardan biri olan (peroneustertius), aslında en ufak ayak parmağının açılmasını sağlar ve ayağın dış kenarının kaldırılmasına yarar.

Yan grup kaslar: Peroneus longus ve peroneus brevis olmak üzeri iki tanedir. Ayağın bilekten aşağı doğru hareketini ve dışa dönmesini sağlarlar. Peroneus longus, ayak kemerini koruyan kastır.

Arka grup kaslar: Bunlar, yüzeysel ve derin olmak üzere iki bölümdür. Yüzüysel olanlar, büyük, kuvvetli baldır kaslardır ave ayağın bilekten aşağı bükülmesini sağlarlar. Adları, soleus, gastrocnemius ve plantaristir. Derin girup kasları ise, diz eklemindeki fonksiyonu sağlayan popliteus ve tibialis posterior ve baldır yüzeysel kaslarıyla birleşip ayağı aşağıya çeken ayak parmakları feksor kaslarıdır.

Bu kas ve kirişlerdeki şekil bozuklukları, düşük ayak denen duruma neden olur. Ön kasları ön tibial sinir, yüzeysel arka kasları orta tibial veya popltiel sinir ve derin arka kasları da (popliteus dışında) arka tibial sinir sinirlendirir. Popliteusu sinirlendiren, orta popliteal sinirdir. Bu sinirlerin hepsi siyatik sinirin dallarıdır: Bacağın başlıca atardamarları, popliteal atardamarın, ön tibial ve arka tibial dallarıdır. Popliteal atardamar, femoral atardamarın devamıdır. Derin toplardamarlar, atardamarlara giden, fakat bacağın ön ve arkasındaki yüzeyselbüyük toplardamarlara açılan ve deri altında giden pek çok yüzeysel ufak toplardamar da vardır. Bacağın büyük yüzeysel toplardamarları, uzun ve kısa safen toplardamarlarıdır ve bacak varisleri burada oluşur. Bkz. Varisler.

Bacaklarda oluşan varisler değişik yöntemlerle tedavi edilir. Gebelikte oluşanlar ekseri kendi kendine doğumdan sonra düzelir. Kırk yaşlarından sonra gelişen varisler, özel çoraplarla veya cerrahi yöntemlerle tedavi edilir.