Anafilaksi
 

AnafilaksiBir antikor-antijen reaksiyonu (bkz. Allerji). Bu kelime, laboratuvar hayvanlarında, yabancı bir protein (genellikle at serumu) zerkiyle ortaya çıkan duruma verilen addır. Aynı proteinin ikincibir zerki, çok şiddetli bir reaksiyona yol açar. Burada birinci iğnede uyarılan reaksiyon zinrici, ikinci iğnede faaliyete geçmektedir. İnsanlarda, anafilaksi, tetanos ve gazlı kangrende pasif bağışıklık sağlanmasında görülebilen tipte, serum tedavisi sırasında bazı hallerde gelişen, hoş olmayan bir durumdur. Hastanın seruma reaksiyonunun sebebi, ya hastaya on gün içinde aynı serumun zerk edilmiş olması, veya bünyesel olarak at serumuna primer duyarlık göstermesidir. Anafilaktik şok diye adlandırılan reaksiyon, yarım saat içinde belirmekte ve hasta, kötüleşerek, gittikçe artan dolaşım ve solunum bozuklukları ortaya çıkmaktadır. Sonu ölüm olabilir.

Hasta normale dönene kadar, damardan yüksek dozda adrenalin veya daha iyisi, hidrokortizon verilir. Trakeotomi ve solunum yollarının temizlenmesi gerekebilir. Yarım önlemler veya kararsızlık ölüme götürebilir. Bununla birlikte bu durum çok ender görülmekte ve zerklere karşı duyarlık daha hafif reaksiyonlarla belirmektedir. Buna rağmen, reaksiyon uyandıracak bir zerkin yapılmasından önce, hastaların, zerk sonrası yarım saat kontrol altında bulunmalarını söyleyip, onları uyarmak gerekir. Duyarlık varlığı, genellikle deri altına (ön kol) ufak test dozları verilerek saptanabilir, ama anafilaktik şokta test dozu bile bu ağır reaksiyonu doğurabilir. Hastaları tetanoza karşı aktif olarak bağışıklık kazandırıp, antitetanoz serumunun kullanılması önlenebilir; yani herkese tetanoz aşısı uygulanır. Böylece, serum kullanmak gereği kalmaz. Bu satırların yazarı, futbol oynarken basit bir çizik için, anti-tetanoz serumu enjekte edildikten sonra, anafilaktik şokla ölen bir arkdaşanının durumunu gözleriyle gördüğünden, bugün uygulanması çok kolay olan bu ön tedbirin alınmasını önemle salık vermektedir.