Okulda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Sorunu
 

Okulda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Sorunu"Çocuklarda Davranış Sorunları"ndan 'Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu'nun neden olduğu okul yaşamına etkisi' hakkında 'a bilgi veren Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Mazlum Çöpür, "Hareketli olan çocuk sırada oturma, kurallara uyma, dikkatini toplama, düzenli olma, arkadaşları ile iyi ilişkiler kurma, malzemelerini düzenli getirip götürme, dersi dinleme, ödev yapma, öğretmenle iyi diyaloglar kurma konusunda ciddi sorunlar yaşamaktadır.Bu nedenlerden dolayı zamanla arkadaşları tarafından dışlanmakta, ayrıca yaptıklarından dolayı üzüntü yaşamakta ve bunu bastırmak için umursamaz davranmaktadır. Arkadaşları tarafından dışlanan çocuk yalana başvurmakta, arkadaşları ile sık sık kavga etmekte ve kendisi gibi olan çocukları bulup onlarla arkadaş olmakta böylece davranışları daha çok bozulmaktadır" dedi.

Dikkat azlığı olan çocukların ise, kimseyi pek rahatsız etmediklerinden dolayı çevre ile çatışmalarının pek olmadığını ve fark edilmeyebildiklerini belirten Psikiyatrist Çöpür, "Bu çocukların ders başarıları kapasitelerinin altındadır, dalgındırlar, ders yaparken dikkatleri çabuk dağılır, yazı yazarken harf hece atlayabilirler. Bütün bu nedenlerden dolayı okulu sevmeme, okula gitmek istememe, kendi kendilerine olan saygılarının düşmesi sık görülmektedir dedi.

Tedavi edilebilir mi?

-İlaç tedavisi

-Anne- babaeğitimi

-Aile tedavisi

-Bireysel görüşme

-Grup tedavisi ile sorunun çözümlenebildiğini kaydeden Psikiyatrist Çöpür,tedavilerden hangisinin veya hangilerinin yapılacağına çocuğun yaşı, şikayetlerinin şiddeti, diğer sorunları ve şartları göz önünde tutularak karar verildiğini söyledi.

İlaç tedavisi

Bukonuda bir çok ilaç kullanıldığını vurgulayan Psikiyatrist Mazlum Çöpür,"En çok bilinen ve kullanılan ilaç uyarıcı bir madde olan metilfenidat içeren ve eczanelerde ritalin ismiyle satılan ilaçtır. Bu ilaç hiçbir çocuğun zekasını arttırmamaktadır.Bu nedenle zeka sorunu olan veya başka nedenlerden kaynaklanan öğrenme bozuklukları olan çocukların öğrenmesini etkilemez. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan bir çocuğa ritalin verildiği zaman yarım saat içinde etkisi başlamakta en fazla dört beş saat etkili olmaktadır. Bu süre içinde çocuğun hareketleri azalmakta , sırasında oturabilmekte, dikkati artmakta, dürtülerini daha çok kontrol edebilmektedir.Yerinde oturabilmesi ve dikkatinin artması, daha verimli bir şekilde ders dinlemesini ve çalışmasını sağladığından başarısı artmaktadır" dedi.

Kullanılan ilaçların etkisi

Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Mazlum Çöpür, kullanılan ilaçların olumlu etkilerini şöyle sıraladı;

-Dikkati, hareketliliği,dürtülerini kontrol etmesi düzelen çocuklar isteklerini ertelemeyi, sıralarını beklemeyi, karşılarındaki insanları dinlemeyi, okul kurallarına uymayı diğer çocuklar gibi yapabilmektedirler. Böylece arkadaşları, öğretmenleri, aile üyeleri ile ilişkileri düzelmektedir. Çevrelerinden olumlu tepkiler almaları hem daha uyumlu olmalarını sağlamakta hemde kendilerini daha mutlu hissetmektedirler. Bu soruna bağlı olarak ailede ortaya çıkan sorunlarda düzelmektedir.

- DEHB olan çocuklarda çevreden gelen tepkiler, dışlanma ve başarısızlık nedeni ile daha sık olarak depresyon, kaygı bozuklukları ve davranış bozukluğugörülmektedir. Ritalin bu sorunların gelişmesinide önlemektedir.

Ritalin'in yan etkileri var mıdır?

-Bazı çocuklarda iştah azalması ve kilo kaybı yapabilir; ancak çocuğu ileride geleceği boy ve kiloyu etkilemediği belirtilmektedir.

-Geç saatlerde verilirse uykusuzluk yapabilir.

-Bazı çocuklarda tikler ortaya çıkarabilir veya var olan tikleri arttırabilir.

-Nadiren depresyon, psikoz, allerjik reaksiyonlar, saç dökülmesi görülebilir.

Bütün bu yan etkiler ilacın doktor kontrolünde verilmesi durumunda verilmesi bir sorun yaratmamaktadır.

İlaçlar bağımlılık yapar mı?

Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı Dr. Mazlum Çöpür, ilaçların bağımlılık yapmadığına da değinerek, anne ve babalrın zihnindeki soruların yanıtlarını şöyle açıkladı.

- Ritalin doktor kontrolünde kullanılması durumunda bağımlılık yapmamaktadır.

- Çocuğun gelişimini bozmamaktadır

- Birlikte başka ilaç kullanılacaksa ilgili doktora danışmak gerekir.

- Ritalin kısa süre etkili olan bir ilaçtır.Kalıcı etki bırakmamaktadır.

- Ritalin çocukların % 70- 80 ‘nde etkili olmaktadır.

- Belli aralıklarla ilacın kesilip belirtilerin yeniden kontrol edilmesi gerekir.

- Çocukların yaklaşık % 20 nde ritalin etki etmemektedir.

- Ritalinin etki etmediği veya yan etki nedeni ile kesilmesi durumunda başka ilaçlar kullanılabilir.

- Ritalin yetişkinlerede etki ettiğinden , DEHB belirtileri devam eden yetişkinlerede verilebilir.