Hiperaktif çocukların doludizgin dünyası
 

Yazı Romina Kavak



Çocuğunuzun fazla hareketli olduğunu mu düşünüyorsunuz? Yerinde duramamasını, elinin ayağının durmamasını, arkadaşlarıyla kavga etmesini bulunduğu ortamlarda dikkatleri üzerine çekmek istemesine ya da sadece küçük bir çocuk olmanın normal yaramazlıklarına bağlayabilirsiniz. Ancak bu sırada belki bir şeyi gözden kaçırıyorsunuz: Çocuğunuz hiperaktivite belirtileri gösteriyor olabilir.



Dikkat eksikliği ve özel öğrenme güçlüğü (ADHD) yani hiperaktivite, kırık bir kola ya da ses kısıklığına benzemez; hiperaktivitenin kesin belirtileri olmamakla birlikte, hastalık ancak belli davranış biçimlerinin gözlenmesiyle ortaya çıkarılabilir. Bu davranışlar da kişiden kişiye değişir. Bilim adamları henüz farklı davranış biçimlerinin ardında yatan tek bir neden bile bulamamışlardır. Şu anda hiperaktivite teşhisi için bir süreç içerisinde belirli karakteristik özellikler gözlenir. En yaygın davranışlar üç kategoride toplanır: Dikkatsizlik, aşırı hareketlilik ve fevrilik.



Dikkatsizlik: Bu özelliği taşıyan kişiler belirli bir konuya sürekli odaklanmada sıkıntı çeker, bir konudan hemen sıkılabilirler. Atıldıkları aktivitelere ve hoşlandıkları şeylere bezgin, otomatik bir ilgi göstermekle yetinirler. Onlar için belli bir konuya odaklanmak, sürekli dikkat etmek ve bir işi bitirmek, yeni bir şey öğrenmek çok zordur.

Dikkatsizlik belirtileri



Alışılmadık ses ve görüntüler tarafından kolayca etkilenirler.

Ayrıntılara dikkat edemez, saçma hatalar yaparlar.

Talimatları çok ender takip eder ve uygularlar.

Oyuncak, kalem, kitap vb. gereçleri kolayca kaybeder , unuturlar.



Aşırı Hareketlilik: Bu insanlar sakin ve hareketsiz duramazlar. Ders sırasında sınıfta oturmak bile imkansız hale gelebilir. Hiperaktif çocuklar oturdukları yerde kıvranır, odanın içerisinde dolanırlar. Ayaklarını sallar, her şeyi eller, kalemleriyle ses çıkaracak şekilde oynarlar. Sürekli rahatsız oldukları görünümünü sergilerler. Aynı anda birçok şey yapmak, bir konudan diğerine atlamak isterler.



Fevrilik: Aşırı fevri olan kimseler anlık hareketlerini kontrol edemez, bir davranıştan önce düşünemezler. Sağa sola bakmadan caddeye dalabilir, sabırsız olurlar. Bir şeyler için beklemek durumunda kalmak onlara çok zor gelir. Başka bir çocuğun elinden oyuncağını kapabilir, sinirlendiklerinde vurabilirler.



Elbette ki her hiperaktif kişinin aynı davranışları göstermesi beklenemez. Bu üç özellikten herhangi birine ya da hepsine birden sahip olabilirler.



Aşırı hareketlilik ve fevriliğin belirtileri



Huzursuzluk duygusu, el ve ayaklarla oynama, yerine duramama

Koşma, tırmanma, sessizliği ve oturmayı gerektiren ortamlarda oturduğu yerden kalkma

Sorunun tamamını dinlemeden cevabı söyleme

Kuyrukta ya da sıra beklemekte zorlanma



Bu davranışların 7 yaşından önce görülmeye başlaması gerekir. Her şeyin ötesinde, bu davranışların ADHD belirtisi sayılması için, kişinin hayatında okul, ödev, sosyal uyum gibi en az iki alanda gerçek birer engel oluşturmalıdır. Hiperaktivite nedenleri



Teşhis ve tedavi



Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Derneği