Boğmaca
 

Boğmaca, "Bordetella Pertussis" adlı bakterinin neden olduğu üst üste inatçı ve boğulur tarzda şiddetli öksürük ile kendini gösteren, ciddi bir solunum yolları hastalığıdır.

Boğmaca aşısının uygulanmadığı toplumlarda bu hastalık, çocuklarda sık olarak görülür. Bağışık olmayan herkes hastalığa karşı hassastır. Bütün solunum yolu enfeksiyonları gibi kış aylarında sıkça görülür. Her yaşta olabilir ancak çoğunlukla 7 yaşından küçük çocuklarda rastlanır. Boğmaca çok bulaşıcı bir hastalıktır. Hasta kişilerin burun ve boğaz çıkartıları ile doğrudan temas ve hava yoluyla bulaşır.



Hastalığın belirtileri



Hastalık nezle, kuru öksürük, hafif ateş ile üst solunum yollarının basit bir enfeksiyonu gibi başlar. Öksürük giderek artar, özellikle geceleri tutar ve 8 – 10'uncu güne doğru soluk verme sırasında 5 - 10 kez arka arkaya öksürük gelir. Ard arda gelen öksürükler sonrasında çocuk, derin ve sesli olarak nefes alma ihtiyacı gösterir. Bu görüntü onun boğuluyormuş gibi bir hal almasına neden olur. Öksürük nöbeti sırasında hasta kızarır, morarır, gözler fırlar ve dil dışarı sarkar. Çocuklarda öksürük nöbeti sonrası hemen kusma olur. Boğmacalı hastaların alt göz kapakları şiştir. Bu durum iki hafta kadar sürer ve öksürük nöbetleri seyrekleşerek hasta göreceli olarak normale doğru gider.



Hastalığın ortaya çıkışı ve bulaşması



Hastalık bakterinin alınmasından ortalama 7 - 10 gün sonra ortaya çıkar. Bu süre 5 güne kadar inebileceği gibi 15 güne kadar da uzayabilir. Bakteri hasta kişinin boğaz ve burun salgıları ile bulaşır. Boğmaca geçirmekte olan kişi ile aynı evde kalan ya da aynı mekanı paylaşan hassas çocuklar hava yolu ile bakteriyi alırlar. Bulaşıcılık, öksürüklerin devam ettiği 4 - 6 hafta boyunca devam eder.



Boğmaca geçirenlerde uzun bir süre bağışıklık kalır. Nadiren, yıllar sonra, hastalığa tekrar yakalanan kişiler vardır. Boğmaca aşı ile önlenebilen bir hastalıktır. Tüm çocuklar yaşamlarının ilk yılında, boğmaca hastalığına karşı 2, 3 ve 4.cü aylarında olmak üzere 3 kez aşılanmalıdır. Aşı genelde difteri ve tetanoz aşıları ile birlikte karma aşı şeklinde yapılır. 1,5 yaşında tekrar hatırlatıcı dozu yapılmalıdır. Boğmaca özellikle 3 yaşından küçük çocuklarda solunum sitemi, merkezi sinir sitemi ve sindirim siteminde geçici yada kalıcı ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Hastalığın yayılmasının önlenmesinde tek yol, toplumda aşılanma oranının yükselmesidir. Hasta kişilerin hassas kişilerle temas etmesinin önlenmesi önerilir.