Köstebek
 

Martin Scorsese 2004 yapımı Göklerin Hakiminden sonra yeniden bir mafya filmiyle karşımızda. Hong Kong sinemasının Mou Gaan Dou – Infernal Affairs adlı başarılı yapımından uyarlanan film William Monahanın kaleminde baştan yaratılmış. Orijinal filmi izlemeden senaryoyu uyarlayan Monahan filme Scorsesenin de katkısıyla özgün bir hava vermeyi başarmış. Filmin Scorsesenin mafya klasiklerinden ayrılan tarafı bu kez İtalyan değil İrlanda mafyasını konu alması ve hikayenin mafya ailesiyle polis kurumunu eşit paylarla harmanlayarak yola çıkması. Köstebek, Scorsese sinemasının tadını arayanlar için düş kırıklığı yaratmamakla birlikte Hollywood macera filmlerinin karmaşık ve bol sürprizli senaryo ve kurgu yapısına uygun, alabildiğine sürükleyici bir tasarım harikası.



Oscar heykelciğini bir türlü kucaklayamayan Scorsese Köstebek ile takipçilerine olgun ve usta sinemacılığının en güzel örneklerinden birini hediye etmiş. Filmin sayısız cazip özellikleri var: çok doğru anlarda, sahnenin duygusunu etkin bir biçimde aksettiren müzikleri; gerilimle tırmandırılan tadına doyulmaz anlar ve diyaloglar; müthiş bir oyuncu kadrosu ve beraberinde gelen unutulmaz performanslar; kusursuz bir montaj ve yönetim bunlardan birkaçı.



Scorsesenin klasik dışsesiyle başlayan hikaye, şüphesiz parlak bir zekanın ürünü olan gelişmelerle devam ediyor. Polis akademisinden yeni mezun olan Colin Sullivan (Matt Damon) ve Bill Costigan (Leonardo DiCaprio) mafya-polis ilişkisinin iki yüzünü temsil ediyor. İkisi de Frank Costellonun (Jack Nicholson) başını çektiği İrlanda mafyasının yakalanmasıyla ilgili gizli görevlere birbirinden habersiz getiriliyor ve film, farklı amaçlara hizmet eden iki köstebeğin birbirinin kimliğini açığa çıkartmak için verdiği zorlu savaşı zekice diyaloglar ve gerilim dolu dakikalarla anlatıyor.



Ne var ki böylesine hızlı ve karmaşık bir senaryonun akılda soru işaretleri uyandırması kaçınılmaz. Öncelikle Sullivan ve Costigan karakterlerinin içine girdikleri riskli görevleri neden üstlendiği konusunda motivasyonları yeterince açık değil. Burada tabii uzun psikanalitik çözümlemeler, aile dramalarıyla desteklenmiş ‘işte saf oğlumuz böyle kendini ateşe attı açıklamaları beklemiyoruz. Ama bu alanda belki birkaç ek vurgu filmin dokusunu zedelemeden karakterlerin psikolojilerine ışık tutabilirdi.



Ayrıca Sullivanın polis bürosunda, Costiganın da mafya çetesinde nasıl bu kadar kısa sürede güven kazandıklarını da anlamak güç. İki tarafın da yıllardır onlara hizmet veren sadık elemanları dururken neden bizim kahramanlarımız kimseye verilmeyen görevleri hak ediyor? Kaptan Ellerby (Alec Baldwin) gibi akıllı ve şüpheci bir adam Sullivanın neden bu kadar söz sahibi olmasına izin veriyor? Karşı tarafta da Costigan bir sene zarfında Costellonun sağ kolu olmayı nasıl başarıyor?