[Alexandra]

Evimizde tehlikeli artıklar oluşur mu?

Hiç acaba düşündük mü, evde oluşturduğumuz çöp ve katı artıkları çöp kovasına atarken, örneğin bir florosans lambasını kovaya attığımızda onunla birlikte 20 mg civa gibi tehlikeli bir maddeyi de oraya atmış oluruz. Bir kalem pille birlikte kurşun, çinko, kadmiyum, nikel gibi ağırmetalleri de çöp kovasına. Bunlar çöp kovasında mı kalıyor, ne oluyor peki bunlar, insan sağlığını her hangi bir zamanda ve her hangi bir yerde etkiliyebilirler mi? Bu hususu daha sonra daha detaylı olarak ele alacağız.

Hamamböceğini öldürüyoruz, sivrisineklerle mücaadele için çeşitli inzektisidler kullanıyoruz, ahşabı korumak için içinde mikroorganizma, mantar zehiri, kurt öldürücü etkisi olan ister adı pinoteks, ister başka birşey olsun ahşap koruyucu (zehirli) kullanıyoruz. Gene içinde zehirli ve zararlı madde içeren boya, vernik gibi maddeler kullanıyoruz. Bunların artıkları ne oluyor, ayrı mı toplanıyor? Ayrı toplanmazsa toplumsal sakıncası nedir?

Ayrı toplanması halinde de toplumsal yararı nedir ve bireysel sorumluluklarımız? Toplumcu yaklaşımla bireycilik ve bireylerin sorumluluklarımız? Toplumcu yaklaşımla bireycilik ve bireylerin bilinci, hem kendi sağlığı, hem de toplumun sağlığı için önemli yararlı eylem gerçekleştirmiş olacaktır.

O halde biz bireyler olarak yerel yönetimleri veya sorumlu idareleri dikkati olmaya, ayrı toplama organizasyonlarına gitmeye ve gerekli bertaraf tesislerini de planlamaya ve yapmaya zorlamalıyız. Görüldüğü gibi evsel artıklar veya çöpler deyince insanın aklına sanki hiç bir sakıncası olmayan kalıntılar ve malzemeler gelmemelidir. Yerine göre çok tehlikeli olabilir.

Çözümü nedir?

Sistematik olarak belediyeler tarafından uzaklaştırılır, boşaltılır, değerlendirme merkezine gönderilip değerlendirebilinir. Olanaksızsa özel artık depolama yerinde çevreye tehlikeli olmayacak şekilde depolanır.

Piller için diğer bir çözümde uzun ömürlü, şarj olan pillerin kullanılması, civa ve kadmiyum gibi tehlikeli maddeler yerine çevreye dost, uyumlu maddeler içeren pillerin üretilmesi ve kullanılmasıdır. Ayrıca satın alındığı yere boşlarının iadesinin sağlanması tüketilen maddenin üreticiye geri dönmesinin sağlanmasıdır.

Bir diğer yöntem de ilan edilen günlerde evlerden tehlikeli artıklarnı yetkili toplayıcı özel veya tüzel kişiler tarafından toplanması ve sağlıklı bir şekilde bertaraf edilmesidir.

Bunun yararı nedir?

Geri kazanılabilecek değreli maddeler eve oluştuğu anda kirlenmeyecektir. Kalitesi yüksekolacak, ayıklanması kolay olacak ve hurda değeri de yüksek olacaktır. Aynı zamanda çöp depolama yerindeki hacimden tasarruf yapılacak, deponinin ömrü uzayacaktır.

Organik kısmından da içindeki ağırmetal, metal içeriği artırılmadan kompost (organik gübre) elde etme olanağı doğacaktır. Kül, curuf, porselen, toz toprak gibi maddeler de inert maddeler olduğu için deponilerde gereğinde örtü veya sedde maddesi olarak kullanılabilecektir.