[shamanic]

paralel evren zaman yolculuğu umutlarını destekliyor bilim kurgu bilimsel gerçek olmaya yakınlaşıyor; roger highfield bildiriyor oxford bilim adamlarının yaptığı matematiksel keşfe göre paralel evrenler gerçekte mevcuttur.

çalışmanın daha geniş anlamları var, çünkü paralel evrenler fikri zaman yolculuğundaki anahtar problemlerinden birinden kaçınıyor. 1949’da büyük mantıkçı kurt godel tarafından araştırılmasından bu yana, bir çok seçkin fizikçi zaman yolculuğuna karşı geldi, çünkü paradokslar yaratan neden ve etki fikrini çürütüyor: bir zaman yolcusu, ilk yerinde asla doğmamak için büyükbabasını öldürmek için geri gidebilirdi.
ama oxford üniversitesinden david deutsch’a göre, paralel dünyaların varlığı bu sıkıntılı paradokslara bir yol sunar. deutsch kuantum teorisinin, derin matematiksel, başarılı ve şaşırtıcı atom dünyasının saygın taraftarıdır. iddiasını paralel evrenlere dayandırarak, zaman yolculuğunun realitenin farklı dalları arasında geçiş yaptığını savunuyor; kuantum teorisinin “bir çok dünyalar” formülasyonu.

yeni çalışma, onun kuantum teorisinin zaman yolculuğuna engel olmadığı iddiasını destekliyor. “başka bir evrene gidersiniz” diyor; zaman ve mekanı, zamanı sıçratacak şekilde manipüle etmek için tasarılar bulmanın bir yolu olduğunu kabul ediyor.
dr deutsch “bir çok bilim kurgu yazarı zaman yolculuğu paradokslarını n paralel evrenler ile çözüleceğini öne sürdü, ama benim çalışmamda, bu sonuç kuantum teorisinin kendisinden ortaya çıkıyor” diyor.
paralel evrenler matematiksel fikri ilk kez büyük kuantum öncüsü erwin schrodinger tarafından ortaya atıldı, ama 1957’de, atomun pozisyonunu veya hızını ölçme niyeti ile bir elektron veya atom gözlendiğinde gerçekte neyin olduğu problemi ile mücadele ederken, hugh everett ııı tarafından yayınlandı.
kuantum mekaniklerinin geleneksel dalında, bir ölçüm deneyinin tüm olası sonuçlarını kapsayan dalga fonksiyonu olarak adlandırılan matematiksel bir nesne tek gerçek bir sonuç vermek için “çöker”. everett daha cüretkar bir yorum ile geldi: evren çökmenin gerçekleşmemesi için sürekli ve sonsuz olarak bölünüyor. deneysel ölçümün her olası sonucu gerçekleşir, bu sonuçların her biri paralel bir evrende gerçekleşir.
eğer everett’in yorumu kabul edilirse, evrenimiz multiverse (çoklu evren) olarak adlandırılan sonsuz büyüklükte ve daha kompleks yapıya gömülmüştür.kuantum seviyesinde bir olay olduğu her seferinde – örneğin radyoaktif atom bozulması veya retinanıza çarpan ışık parçacığı – evrenin farklı evrenlere “bölündüğü” farzedilir.

örneğin, ölümden kıl payı kurtulan bir sürücü şanslı kaçışından rahatlamış hissedebilir. ama paralel bir evrende, aynı sürücünün başka bir versiyonu ölmüş olacaktır. yine de başka bir evrende sürücünün hastanede tedavisinden sonra iyileştiğini görülecektir. alternatif senaryoların sayısı sonsuzdur. bu şekilde, kuantum mekaniklerinin “bir çok dünyalar” yorumu, bir zaman yolcusunun, dile düşmüş büyükbaba paradoksu gibi problemler üretmeden geçmişe gidebilmesine izin verir.

ama “bir çok dünyalar” fikrine saldırıda bulunulmuştur, bir teorisyen şöyle bir şaka yaptı, “kabul etmesi ucuz, ama evrenlerde pahalı”; diğerleri bunun sağduyuya aykırı olduğunu söylüyor. şimdi yeni araştırma prof deutsch'un fikirlerini onaylıyor ve dr everett’in doğru yolda olduğunu öne sürüyor. new scientist dergisine yorum yapan kaliforniya üniversitesinde fizikçi olan prof andy albrecht olasılık ve bir çok dünyalar arasındaki bağlantıdan sözetti: “bu çalışma bilim tarihindeki en önemli gelişmelerden biri olarak karşılanacak”

kuantum mekanikleri atomaltı dünyasında gerçekleşen garip şeyleri tanımlar – örneğin fotonların ve elektronların hem parçacık hem de dalga olarak davranması. atom altı ölçeğinde gözlenene kadar hiçbir şeyin gerçekte var olmadığı söylenebilir. o zamana dek, parçacıklar belirsiz “süperpozisyon” hallerini işgal ederler, bu pozisyonda eşzamanlı olarak “yukarı” ve “aşağı” dönerler veya aynı anda farklı yerlerde ortaya çıkarlar.

kuantum mekaniklerine göre, gözlenmemiş parçacıklar çoklu “olası” hallerin setini temsil eden “dalga fonksiyonları” ile tanımlanır. bir gözlemci bir ölçüm yaptığı zaman, parçacık bu çoklu seçeneklerden birine yerleşir. ama bir çok dünyalar fikri alternatif bir görüş sunar. dr deutsch, kendisinin paralel versiyonlarına bölünen evren tarafından yaratılan çalı – benzeri dallanmanın kuantum sonuçların olasılıksal doğasını açıklayabileceğ ini matematiksel olarak gösterdi. bu çalışmaya karşı çıkıldı, ama david wallace ve simon saunders tarafından şiddetle onaylandı.

waterloo, kanada’da teorik fizik perimeter enstitüsündeki birçok dünyalar konferansında wallace ile çalışmayı sunan dr saunders yeni bilimcilere şunları söyledi: “belirsizlikleri temizledik ve everett’in çalıştığı oldukça açık fikirlere ulaştık. bu dramatik bir geri dönüş ve şimdi insanların everett’i ciddi şekilde tartışması gerektiği anlamına geliyor” dr deutsch çalışmanın olasılığın kendisinin fikri ile üç – yüz yıllık probleme hitap ettiğini ekledi.” olasılığın ne anlama geldiğini gerçekte bilmiyorduk” dedi dr deutsch.

“son zamanlara kadar everett’in zarif teorisine belli başlı itirazlar olarak düşünülen olasılık problemleri şimdi kendi temel satış noktasına döndü” diyor dr deutsch.

http://www.telegrap h.co.uk/earth/ main.jhtml? xml=/earth/ 2007/09/21/ sciuni121. xml