çerkes
 

çerkesler kuzey kafkasya kökenli halka denir.bu tarife göre kuzey kafkasya denildiğinde,bugün rusya federasyonu sınırları içinde kalan sözde özerk adige,karaçay-çerkes,kabardin_balkar,kuzey osetya,çeçenistan,inguşetya,ve dağıstan cumhuriyetleri akla gelir.başlıca kabilelerikabardeyler,besniler,kemirguveyler,şapsı ğlar,janeler,natukhaçlar,ubuhlar,abzahlar,bjeduğla r ve mahuşdır.çerkesler kendilerine öz örf ve adetlere sahiptirler.bağımsızlıklarını sağlama sebeplerinden biri de budur aslında kendilerini rusyadan çok farklı bir toplum olarak görmüşlerdir.ve bağımsızlıkları için senelerce mücadele etmişlerdir.bu mücadelerinde sürgün edilmiş onlarca can feda etmişlerdir.ekim 1917 ihtilalinden sonra bolşevikler rusya'da iktidarı ele geçirir ve bundan yararlanan kuzey kafkasya geçici hükümeti rusya'dan ayrılarak bağımsız bir devlet kurduğunu ilan eder.hatta hiç zaman kaybetmeden bu ilanını bir notayla bütün ülkelere duyururlar.fakat bu bağımsızlık hareketi etfraftaki ukrayna rus ve kazakları rahatsız etmiştir.ve bu birliği parçalamak amacıyla biraraya gelmişlerdir.bunun üzerine bu tehlikeye bir önlem almak ve maverayı kafkaskonfederasyonunun durumunu anlamak,yapılabilecekleri araştırmak üzere toplanan bir heyet 1918 yılında trabzona gelir.herşeyden önce türkiye'nin maddi desteği çok önemlidir.

tabi bu da türkiye'nin işine gelir aslında.çünkü kendi sayesinde kurulan bir bağımsız kafkasya ülkenin kuzeyinin olası bir rus ihtilaline karşı geçilmez bir duvar demekti.ve bunun üzerine enver paşa başkanlığında toplanan bir heyet ,kafkas heyetiyle görüşme yapmak için batum'a gider.

rusya'nın bu olaya karşı çıkması ise bağımsızlığını tehlikede görmenin yanında leninin de dediği gibi ülkenin hayat damarlarını kaybedeceğine ilişkin korkusuydu ve bu damar bakü petrolleriydi ve kafkasya onları bu kaynağa götüren yoldu.türkiye 8 haziran 1918'de batum'da kafkas ekibiyle bir dostluk anlaşması imzalar.

kafkasyanın rus işgaline uğraması üzerine de türk hükümeti dağıstan üzerinden kafkasyaya askeri birlikler yollayarak doğu kafkasyayı hakimiyeti altına alır.ancak bu sırada anadolu kurtuluş savaşına girmesi üzerine türkiye doğu kafkasya'dan çekilmek zorunda kalır ve çerkesler artık mücadelelerinde tek başlarınadır.



Kaynak: İtüSözlük