hermetizm
 

hermetik yazılar ile aktarılan inançlar, görüşler ve uygulamalar bütününe verilen isim.



hermetik yazılar mısır tanrısı thot tarafından yazıldığı kabul edilen felsefi, teolojik ve gizlici konular hakkında açıklamalar içeren yazılar bütünüdür.



bu yazıların derlemelerine ''corpus hermeticum'' denilse de corpus hermeticum hermetik yazılar'ın sadece bir bölümünü içerir.



bu yazılar çeşitli zamanlarda yunanca, latince ve kıptice kaleme alınmıştır. ilk kez 1868 yılında paris'te yayımlanan eski mısır metinlerinden ''turris'' papirüsünde hermetik yazılara yapılan göndermelere rastlanır ve bu yazıların yirmi bin yıllık bir geçmişe sahip olduğu ve mısır uygarlığının kutsal sayılan tüm bilgilerini içerdiği, dilbilgisi, mantık, retorik, aritmetik, geometri, astronomi ve müzikten oluşan ''yedi özgür sanatı'' hermes trismegistes olarakta biline hermes thot'un bulduğu anlatılır.



dağınık ve ayrı olan bu yazıların kim tarafından ve tam olarak hangi tarihte yazıldıkları bilinmemektedir ancak bazı varsayımlara göre sabiilerin elinde bulunan çok sayıdaki hermetik belge 1042 yılında bizans'ta ortaya çıkmış ve günümüzde ''corpus hermeticum'' olarak bilinen külliyatı oluşturmuştur.



hermetizmin çıkış noktası gerçeğin araştırılmasıdır ve evrenin gerçeklerni anlayabilmek için önce erdemli bir ruha sahip olmak gerekir. akılları gelişmemiş ya da gelişmeye elverişli olmayan insanlar gerçekleri anlayamaz ve yükünü de kaldıramazlar zaten.

kendilerini denetleyemeyenlerin, gerçeklere ulaşabilme şansları yoktur. istek ve tutkularından sıyrılamayıp, kötülüklerden bütünüyle arınmamış olanlar ise gerçekleri elde ederlerse bunları yanlış ve zararlı yönde kullanırlar.



bu yazılar belirli ölçüde iran unsurları ile birlikte, mısır ve yahudi bileşimini yansıtır. platon'un etkileri de açıkça görülür.



bazı araştırmacılar hermetizmi dogmaları, ritüelleri ve öğretileriyle ''corpus hermeticum''u kutsal kitap olarak kabul eden dinsel bir tarikat olarak değerlendirir.



Kaynak: İtüSözlük