![]() |
AHİLİK sizce ne demek, AHİLİK size neyi çağrıştırıyor? * 'Ahîlik, ferde yönelik öğüt ve yaptırımları da bulunmakla birlikte esas itibariyle "ferdî" değil, "içtimaî"dir. Çekememezlik ve dedikodudan kaçınmak, cömert, şefkatli ve merhametli olmak herkese iyilik yapmak ve iyiliklerini istemek vs. gibi onlarca prensip, esasta ferdî olmaktan ziyade içtimaî, yani toplum hayatını düzene sokucu mahiyette düsturlardır. Fakat bu içtimaî oluşta ne kişi topluma, ne de toplum kişiye ezdirilmiştir. Ahiliğin sosyal dayanışma ruhu sayesinde, "... devletin hiç bir tesiri olmadan şehir esnafı ve halkı, kendi kendisini idare ediyor, en küçük bir suistimal, yolsuzluk ve ananeye aykırı harekete fırsat verilmiyordu." İşte esas olan da budur. Osman Turan hocanın "halkın kendi kendini idare etmesi" şeklinde tarif ettiği her türlü hırsızlık, yolsuzluk, düzensizlik ve anarşiden soyutlanmış, ezen ve ezilenin olmadığı dört başı mamur bu yapılanma Yeni Dünya Düzeninin de kayda değer bir alternatifi konumundadır. Ahi âlemde Ahi Evran idi Kim kamu Ahilere sultân idi Padişâhun hâsekisi ol idi Kim Kamu begler katında kul idi Günbed-i pîrûzdur astânesi Zâyirâ Ahiyi eyle sanası Âlemün içinde ol idi alem ' bendeonu sormak istiyorum Büyük ve Kokulu Bir Domuz Ahırı I Kendi halkını Başkalarından Üstün sanan ahmak Kendi aşağılık duygularını Gözünde büyüte büyüte Sadece gövdence Devleştin Ancak ölçüsünde kalabilseydin Yaratabilirdin belki Sevgi kategorisi Ahlak ölçüsünde kalabilseydin İnsanlık çerçevesinde Tahammül ve saygı göstergesi… II Bahçende yükselttiğin çitler Yüreğine koyduğun engellerdir Bilmezsin koyduğun dikenli teller Yaralar kanatır vicdanları Sınırları berkittikçe Küçülmenin yollarını Açıyorsun kendine Be ahmak İnsanlık sarayının Minik bir odası Olmaya yeğ olur mu? Kendine ait diye Büyük ve kokulu Bir domuz ahırı… Türkmenlerin Anadoluda yerleşik düzeye geçmeleri, Asya ve Avrupa arasındaki ticari ilişkileride idare etmeyi zorlamıştır. Anadoluyu tanıyarak ve kendi getirdiği kültürüyle doğal olarak yeni bir (demokratik) sentez oluşmuştur. Ahilik kurumu, henüz islamiyetten etkilenmemiş Bektaşi felsefesiyle, değişik toplulukların beraberce yaşamalarını ve düzenli ticari işbirliğini sağlayan yeni bir zemin arayışından doğmuştur. İslamiyetin kuruluşundan hemen sonra parçalanması ve sıfırdan yaratılan sorunlara çözüm bulunamaması dolayısıyla gerginligin büyümesi, bölgedeki yaşayan iranlilara, Kürtlere, Türklere ve diğer etnik guruplara sıçraması, orta doğunun belli belirsiz dengesini kontroldan çıkarmıs, sözde 'barışı' getirecek islamiyet, milletleri dinde ayirmiştir. İslamiyet, çikiş noktasında barişci olsada uygulamada Hiristiyanlikta oldugu gibi toplumu karanliğa, şiddete ve savaşa sürmüştür. 'Sıvas Katliyamı' diye tarihe geçen korkunç olay yenilerde oldu? ? Dini anlayişa dayalı idare sistemden kurtulmak için demokratik güçleri dünya çapında harekete geçirmek zorunlu görünüyor. Hilafetin kaldırılması ve Cumhuriyetin kurulması bu yolda atılan en önemli adımlardan biridir. Diyanet de kaldırılmalı, bugün diyanet demokratik yapıya sahip olan Türkiye Cumhuriyetinde yalnıy İslam-Sünniliğini dikte ediyor. Bütcenin büyük bir bölümü diyanete akıyor, fakat vergiler bütün T. C. - Halkından toplanıyor. Galaksimizi, Dünyayi, doğayi anlamamız, idealist, cesaretli, gerektiğinde canını veren düşünürlerin, yazarların, bilim adamlarının vs. karanliklara işik tutmaları sayesinde oldu. Bektaşiliği etkileyen veya takılan İslami etkenkenleri çıkarınca birazda 'Back to the roots' deyince Türkiye din labirintinden kurtulmuş olup Ahilik, bir 'Anadolu medeniyeti' olarak tekrar derin uykudan uyanmiş olur. Günümüzde bireylerin ve devletlerin dinden daha acil ticari sorunlarına çare bulunmalı. Kelime anlami kardeslik. Teskilatin kökeni/ tarihcesi cooook uzun ve bir hayli karmasik. hani meşhur hikaye vardır ya,esnaf siftah yapmayan yan komşusuna yollar ona gelen müşteriyi.o günlerdi işte ahiliğin yaşadığı günler... sadece yazılı belgeler ve kulaktan duyma şeylerle hayran olmuştum bu sisteme.bi de o günlerde yaşasaydım nasıl olurdum acaba...? 'Yolculuğumun bu bölümünde "Ahiler" denilen toplulukla tanıştım. Bilâd-i Rûma yerleşmiş Türkmenlerin yaşadıkları her vilayette, her şehirde ve her köyde bulunan Ahiler, bekâr ve sanat sahibi gençlerin oluşturduğu bir tür cemiyetti. Bunlar birbirleriyle çok sıkı bir dayanışma içindedirler. Her birinin halk içinde muteber birer mesleği vardır. Memleketlerine gelen yabancılara yakın bir ilgi gösterir onların yiyecek ve içeceklerini temin eder konuklarının insanî ihtiyaçlarını karşılamakta ellerinden gelen bütün itinayı gösterirler. Öte yandan, yaşadıkları yerlerdeki zorbaları da yola getirir, herhangi bir sebeple bunlara iltihak eden kötüleri tek tek ortadan kaldırırlar. İşte, bu gibi hususlarda Ahilik cemiyetinin dünyada eşi ve benzeri yoktur. Ahilerin biraraya gelerek oluşturduğu bu cemiyete "Fütüvve" (Gençlik) adı verilir. Reis seçilen kimse bir zaviye yaptırarak içini halı, kilim, kandil ve diğer lüzumlu eşyalarla donatır. Arkadaşları gündüz çalışarak kazandıklarını ikindiden sonra reise getirirler. Bu para ile yiyecek-içecek ve zaviyede sarfolunan diğer ihtiyaç maddelerini satın alırlar. O gün yörelerine bir misafir gelirse onu zaviyelerinde ağırlar ve ortak sermayeleriyle aldıkları bu yiyeceklerle kendisine güzel bir ziyafet çekerler. O kimse yöreden gidinceye kadar da onların misafiri olur. Konuklarını uğurlarken arkasından raks eder ve nağmeler söylerler. Ahiler, yörelerine yabancı bir misafir gelmediği zamanlarda da birbirlerinden kopmazlar, yine zaviyelerinde toplanıp yemek yerler. Sabahleyin düzenli olarak işlerine gider, gün içinde kazandıklarını ikindiden sonra getirip reislerine verirler. Bunların reislerine verdikleri paraya "fityan" denilir. "Ahi", cemiyetin olduğu gibi aynı zamanda reisin de ismidir. Ben İbn-i Battuta, dünyada bunlardan daha güzel ve daha hayırlı işler yapan kimseler görmedim. Şiraz ve Isfahan halkının hareketleri bunlarınkine biraz benzemekte ise de. Ahiler, memleketlerine gelen ve giden yolculara yakın ilgi göstermek, şefkat ve iltifatta bulunmak bakımından onları bir hayli aşmış durumdadırlar.' ibn-i batuta: terimi ekledim fakat açılmamış. ibn-i batuta 14. yüzyılda yaşamış faslı müslüman bir seyyah. salaklık dayanışma sevgi kardeşlik üretimde kalite esnaflıkta dürüstlük Kaynak:Antropoloji |
WEZ Format +3. Şuan Saat: 01:16 AM. |
Powered by vBulletin® Version 3.8.8
Copyright ©2000 - 2025, Jelsoft Enterprises Ltd.