Vidalı kapak şarabı korur mu?
 

"Şarabın bozulmaması, mantarın kuruyup hava sızdırmaması için bu kadar özen gösterirken bazı sofra şaraplarının vidalı kapakla satıldığını görüyorum. Bu doğru mu?"
Esen Ünlü, Eskişehir

Vidalı kapak sofralık şaraplar için ideal bir koruyucu. Yüksek miktarda üretim için oldukça da ekonomik bir çözüm. Doğal olarak bu tür kapaklı sofra şaraplarını bekletirken yatık tutmaya gerek yok. Vidalı kapakların şarabın tadı üzerinde olumsuz bir etkisi asla yok. Aksine taze şarapların uzun süre genç kalmasını sağladığından raf ömürlerini de uzatmakta.

1899 yılında İngilterede patenti alınan vidalı kapaklar uzun süre ağırlıklı olarak gıda sektöründe kullanıldı. 1926 yılında ilk kez alkollü içkilerde kullanılmaya başlandı, ancak şarapta ilk kez kullanımı için hava almayan özel bir tasarım gerekmekteydi. Bunu başaran ilk model 1950li yılların sonlarına doğru Fransada ambalaj uzmanı Pechiney sirketi tarafından üretildi. Şarap sektöründe vidalı kapak ile eşanlamlı olarak kullanılan bu Stelvin markası günümüzde Pechineyi satın alan Kanadalı Alcar firmasına ait.

Stelvin sözcüğü paslanmaz çelik anlamına gelen stel ve Fransızca şarap demek olan vin kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. İlk örnekleri oksijeni tamamiyle dışarıda bıraktıklarından şaraplarda hava ile temas önlendiğinde ortaya çıkan redüksiyon denilen kimyasal reaksiyona sebep oluyor ve şarapları bozuyordu. Bunu önlemek amacıyla Stelvinler tıpkı mantar gibi son derece az miktarda oksijenin şişenin içerisine girmesine izin verecek şekilde yeniden tasarlandı.

Stelvin şarabı bir ritüel olarak gören tutucu nesiller tarafından önceleri dışlansa da zamanla pratik olduğu ve açılması için tirbuşon gerektirmediğinden yeni nesiller tarafından kolayca benimsendi. Napa Vadisinin ileri gelen Cabernet Sauvignon üreticilerinden PlumpJack 1997 rekoltesinde en önemli şarabı olan Reservelerinin yarısını Stelvin kapaklı ürettiğinde yer yerinden oynamıştı. Bu şişeleri şimdi piyasada $200 civarına dahi bulmak zor.

Yeni Zelandada günümüzde üretilen tüm şarapların %70i Stelvin ile kapatılmakta. Yeni Dünyadan Avustralya bu trendin giderek yayıldığı bir başka ülke. Eski Dünyada dahi örneğin Fransanin güneyinde, giderek daha sık rastlanmakta bu tarz kapaklara. Özellikle üretildikleri rekolte itibariyle en geç 3-5 sene içerisinde tüketilmeleri amaçlanan sofralık şarapların mantar problemi riskine maruz kalmamaları ve taze meyvemsiliklerini korumaları için daha uygun bir teknoloji henüz bulunamadı.

Yıllandıkça lezzet kazanan yatırım şarapları içerisinde ise PlumpJack gibi ileri görüşlü şaraphaneler halen azınlıkta. PlumpJack dahi müşterilerinin eşit sayıda Stelvin ve mantarlı Reserve şaraplarından satın alıp birlikte yıllandırmalarını öngörmekte. Bunun amacı da uzun vadede birer şişe açılarak şarapların gelişmelerinde ne tür farklar gösterdiklerini, vidalı kapakların mı mantarlıların mı daha lezzetli kalabildiklerini görmek. Sonuçları ise tüm şarap dünyası merakla bekliyor!





Kaynak: Şarap Günlüğü