Brüksel Lahanası
 

Biryıllık otsu bitki olan Brüksel lahanası, fide durumundayken lahanaya çok

benzer. Ama sonra, gövdesi 60-90 cm'ye kadar boylanır, gövde üzerinde kalın

sapların ucunda, koyu yeşil renkli, beyaz damarlı iri yaprakları uzar. Bu

yaprakların koltuğundan çıkan tomurcuklar, küçük yuvarlak başçıklara dönüşür.

Minyatür lahanaları andıran ve kokusu keskin olan başçıklar sıkı sarımlı olup

iri bir ceviz kadar büyür ve sebze olarak yenilir.

Brüksel lahanası denilen başçıklar iki boyutta görünür. Minik olanları, koyu

renkli ve hoş kokuludur. Başçık irileştikçe rengi açılır ve kokusu keskinleşir.

Brüksel lahanası, çorbası yapılarak, 2-3 dakika haşlanıp et yemeklerinin yanına

garnitür olarak konularak yenilir. Minik olanları dondurulup sonra tüketilmeye

daha uygundur.

BESİN DEĞERLERİ

100 gr. çiğ (pişirilmemiş) Brüksel lahanasının içerdiği besin değerleri

şunlardır: 42 kalori; 4,2 gr. protein; 6,4 gr. karbonhidrat; 0 kolesterol; 4 gr.

lif; 72 mgr. fosfor; 32 mgr. kalsiyum; 450 mgr. potasyum: 1,1 mgr. demir: 115

mgr. C vitamini: l mgr. E vitamini ve önemli değerlerde A vitamini kaynağı

betakaroten ile folik asit.

SAĞLIĞIMIZA YARARLARI

Brüksel lahanası, düşük kalori değerine karşılık potasyum ve demir gibi

mineraller ile A, C ve E vitaminlerini yüksek oranlarda içeren çok yararlı bir

besindir. Bunların yanı sıra;

o Turpgiller'deki tüm sebzeler gibi, özellikle akciğer, mide ve kalınbağırsak

(kolon) kanserlerine yakalanma rizikosunu en aza indirger.

o C, E ile A vitamini (betakaroten) gibi antioksidan maddeleri yüksek oranda

içerdiğinden kalp hastalıklarına yakalanma, kalp krizi geçirme ve katarak

illetine tutulma rizikosunu da düşürür.

o Yüksek oranlarda demir minerali ile folik asit içerdiğinden kansızlığı ve

doğum yapacak kadınların spina bifida (omurganın bir yanının açık olması)

hastalığına yakalanmış çocuk doğurma rizikosunu en aza indirir.

o Gene yüksek oranda potasyum minerali içermesi nedeniyle yüksek tansiyonu

düşürür ve tansiyonu belli düzeyde tutar.

Bu önemli tıbbi etkilerinden yararlanılmak üzere Brüksel lahanasının sıkça

yenilmesi öğütlenmektedir.

Dikkat: Turpgiller familyasındaki tüm sebzeler gibi Brüksel lahanası da

bedenin iyot emilimini azaltır. Bu nedenle haftada 3-4 kezden daha sık Brüksel

lahanası yiyen kişiler, bunun yanı sıra zengin iyotlu besinler ya da iyotlu tuz

aldıklarına emin olmalıdır. Özellikle içme suyunun az iyot içerdiği yörelerde

durum böyledir.

BİTKİSİNİN ÜRETİLMESİ

Brüksel lahanası bitkisi tohumuyla çoğaltılır. Tohumlar, aşağıda tanımı

verilen toprakla hazırlanıp gübrelenmiş tavalara, mart ayının ortalarında

ekilir. Bu tohumlar filizlenip 10 cm. kadar boylanınca oluşan fideleri, bahçe ya

da tarlada, kışın derin kazılarak iyi yanmış çiftlik gübresi ya da kompoze fenni

gübreyle gübrelenmiş toprağa yaz başına doğru şaşırtılarak 75 cm. aralıkla

dikilirler. Ancak, bahçe küçükse, dikim aralığı 40-50 cm'ye indirilir.

BİTKİSİNİN YETİŞTİRİLMESİ

İklim isteği: Brüksel lahanası, brokoli gibi, soğuk ılıman iklimli bölgelerin

bitkisidir. Kış mevsiminde uzun süreli donlara bile dayanabilir. Gene de

şiddetli rüzgârlardan korunmalı yerlere dikilmelidir. Uzun süre güneş gören

rüzgârsız yerler, bitkinin yetiştirilmesi için uygun olur.

Toprak isteği: Brüksel lahanası, hafif bünyeli, zayıf tipli, asitli ve

kireçli toprakları sevmez. Bitkiye uygun olan, içinde yeterince humus bulunan

ağır bünyeli topraklardır.

Sulama: Genç Brüksel lahanası bitkilerine, yaz boyunca yağışsız ve sıcak

havalarda, düzenli olarak su verilir. Ama, sonbahara doğru olgunlaşan bitkiler

artık su istemez.

Gübreleme: Bitkiye, yaz başında yeni yerine şaşırtıldığında bir kez, daha

sonra gelişmesini takviye etmek için bir kez daha iyi yanmış çiftlik gübresi ya

da azot, fosfat ve potas içeren kompoze fenni gübre verilir.

Toprak işleme: Brüksel lahanası, bitkisinin çevresinde yetişen yabani otların

yok edilmesi için çapalama yapılır. Ama, kesinlikle bitkinin köküne yakın yerler

derin kazılmaz. Kışa doğru bitkinin çevresinde kazılan toprakla boğaz doldurma

işlemi yapılarak bitki kış koruması altına alınır.

Hasat (Derim): Brüksel lahanası, dikiminden 28-36 hafta sonra hasat edilmeye

başlanır. Bunun için bitkinin toprağa yakın yerinden başlanarak ceviz

büyüklüğüne varmış sıkı sarımlı başçıkları keskin bir bıçakla kesilerek alınır.

Bu arada bitkinin sararmış yaprakları da kesilip çıkarılmalı, her seferinde

bitkiden birkaç başçıktan fazla almamaya özen gösterilmelidir. Bitkinin tüm

başçıkları hasat edilip bitirilince, gövde kesilir ve aynen lahana gibi

pişirilerek yenilir.

Zararlı ve hastalıklarıyla mücadele: Bitkiye dadanan hastalık ve

zararlılarla, uzmanlara danışılarak ve uygun tarım ilacı kullanılarak zamanında,

eksiksiz ve aksatılmadan mücadele edilmelidir.



Insulin Vücutta Nasil İş Görür?Diyabet TipleriTip 1 Diyabetin Nedenleri[img]images/smilies/biggrin.gif[/img]aha Fazla Posa Yiyin.Hangi Yiyeceklerde Yağ Vardır?Hangi Yiyeceklerde Protein Vardır?Nişastalı Yiyecekleri Yerseniz Ne Olur?Şeker Yerseniz Ne Olur ?Tip I DiyabetYiyecek DeğişimiDeğişim ListeleriKalp Sağlığını Korumak İçin Ne Yapmalıyız?Daha Az Tuz TüketinYapay TatlandırıcılarUygun Zamanlarda BesleninTip II diyabetYürüyüş Yapmanın FaydalarıDoğru Olan Fiziksel Aktiviteyi SeçmekEgzersize Başlamadan ÖnceFiziksel Aktiviteler