Küçük Antant
 

Küçük Antant'ın kurulması teşebbüsü

Çekoslovakya Dışişleri Bakanı Dr. Beneş'den gelmiştir. Çekoslovakya,

Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun parçalanmasından ortaya çıkmış ve

Yugoslavya ile Romanya da bu imparatorluktan büyük parçalar kazanmışlardı. Bu

devletlerin, barış antlaşmalarının kurduğu statüyü korumada büyük menfaatleri

vardı. Bu sebeple Çekoslovakya Dışişleri Bakanı Dr. Beneş, 1919 Aralık ve 1920

Ocak aylarında Yugoslavya ve Romanya'ya birer ittifak imzalamayı teklif

etti.

Görüşmeler yapılırken 1920 Ocak ayında Rusya ile Polonya arasında savaş

çıktı ve Fransa, Macaristan yoluyla Polonyalılara silah yardımı yapmaya başladı.

Esasen bu sırada Fransız Dışişleri Bakanlığı'nda, Almanya'nın muhtemel

saldırısına karşı bir Tuna Bloku kurma fikri vardı. Ayrıca, bir kısım Macar

kuvvetleri de Polonyalılara yardım etti. Tabii bu hizmetine karşılık Macaristan

da kendi lehine sınır değişiklikleri beklemekteydi.Bu durum Çekoslovakya

ile Yugoslavya'yı korkuttu ve 14 Ağustos 1920'de aralarında bir ittifak

yaptılar. Bu ittifaka göre, Macaristan'ın taraflardan birine saldırması halinde

birbirlerinin yardımına koşacaklardı. Romanya, bu ittifaka hemen katılmadı.

Çünkü bu ittifakın Rusya ve Bulgaristan'ın bir saldırısı ihtimalini de

kapsamasını istedi ve Çekoslovakya da bunu kabul etmedi. Fakat 1921 Martında

eski İmparator Karl, Macaristan'da hükümdarlığı ele geçirmek için teşebbüste

bulununca, bu durum Romanya'yı da korkuttu. Bu sebeple, Romanya ile Çekoslovakya

arasında da 23 Nisan 1921'de bir ittifak imzaladı.Buna göre, iki taraf,

sadece Macaristan'ın bir saldırısı halinde birbirlerine yardım etmekle

kalmayacaklar, lakin Macaristan'a ait bütün gelişmelerde birbirlerine

danışacaklardı. Bu ittifakı 7 Haziran 1921'de Romanya-Yugoslavya ittifakı

izledi. Bu sonuncu ittifak antlaşması, sadece Macaristan'ı değil, diğerlerinden

farklı olarak, bir Bulgar saldırması ihtimalini de kapsamaktaydı. Bu sonuncu

antlaşmayı izleyen sekiz ay içinde üç devlet arasında askeri işbirliğini

düzenleyen anlaşmalar da imzalanmıştır.Böylece Tuna bölgesinde

kendiliğinden bir statükocu ve antirevizyonist blok ortaya çıkmış oluyordu. Bu

gelişme Fransa'nın görüşünde de değişiklik yaptı ve Almanya'ya karşı anlaşmalar

düzeninin korunmasında Fransa, Küçük Antant adını alan bu ittifaklar sistemine

dayandı. 25 Ocak 1924'de Çekoslovakya, 10 Haziran 1926'da Romanya ve 11 Kasım

1927'de Yugoslavya ile imzalamış olduğu ittifak antlaşmaları ile Fransa, Küçük

Antant'ı kendisine bağladı ve bundan sonra Fransa ile Küçük Antant, bir blok

halinde bütün milletlerarası gelişmelerde birlikte hareket

ettiler.Fransa'nın Küçük Antant devletleriyle imzalamış olduğu

ittifaklarda, antlaşmalarla tespit edilen Avrupa düzeninin korunması, temel amaç

olarak yer almıştır. Şüphesiz, Fransa'nın Küçük Antant'ı kanadının altına alması

kendisine, savaş sonrası Avrupasında belirli bir üstünlük sağlamış ve

revizyonizm akımına karşı bir frenleme uygulamasını mümkün kılmıştır.Küçük

Antant ittifakları, üç devlet arasında 21 Mayıs 1929'da yapılan bir antlaşma ile

süreli olmaktan çıkmış ve süresiz hale getirilmiştir. 16 Şubat 1933'te imzalanan

anlaşma ile de, Küçük Antant devamlı bir statü kazanmıştır.Küçük Antant

devletleri arasında kurulan bu dayanışmaya rağmen, üye olan her üç devlet

bakımından da bazı açık noktalar kalmıştır. Mesela bu ittifaklar Yugoslavya'yı

İtalya'ya, Besarabya dolayısıyla Romanya'yı Sovyet Rusya'ya ve Südet Almanları

dolayısıyla Çekoslovakya'yı Almanya'ya karşı korumuş değildir. Bununla beraber,

1934 Balkan Antantı, sınırlarının güvenliğini karşılıklı olarak teminat altına

almış olması dolayısıyla, Romanya ve Yugoslavya'nın bu konudaki eksikliğini bir

dereceye kadar tamamlamıştır.Öte yandan, Küçük Antant devletleri

arasında, birçok çabaların harcanmasına rağmen, mesela karşılıklı olarak

tercihli gümrük tarifelerinin uygulanması gibi herhangi geniş bir ekonomik

işbirliği sağlanamamıştır. 1925 yılında Yunanistan'ın da Küçük Antant'a girmesi

söz konusu olmuş ise de, bu devletin Yugoslavya ile olan münasebetlerinin düzgün

bir seviyeye girememiş olması dolayısıyla, Yunanistan Küçük Antant'a girmekten

kaçınmıştır. 1921 yılında Bulgaristan'daki komünist faaliyetlerinin 3'üncü

Enternasyonal'in eseri olması dolayısıyla Bulgaristan Rusya'dan korkmuş ve Küçük

Antant devletlerine başvurarak bir anti-bolşevik blok kurulmasını teklif

etmiştir. Lakin bu komünist faaliyetleri karşısında Bulgaristan'ın askeri gücünü

arttırması ve Makedonya'daki faaliyetleri, Romanya ve Yugoslavya'yı

endişelendirdiğinden, Bulgaristan'ın isteğini kabul etmemişlerdir.20. Yüzyıl Tarihi

Atatürk'ün

Gizemi Dinler Tarihi Efes (Ephesos) Frigya Uygarlığı

Genel İlginç olaylar İlginç Yaşam

Öyküleri Medeniyetler

Tarihi Osmanlı Tarihi Suikastler

Tarihi Tarihe Geçen

Kadınlar Tarihi Eserler Tarihi Gizemler

Tarihteki İlginç Olaylar Türkiye Tarihi Ülkeler Tarihi \n



Bu mail adresi spam botlara karşı korumalıdır, görebilmek için Javascript açık olmalıdır





" title="İletişim">İletişim Anasayfa