Bursit
 

İki tür bursa vardır. Birinci gruptakiler (anatomik bursa) kas kirişlerinin

kemiklere ya da eklemlere yaslandıkları yerlerdeki sürtünmeyi engelleyen, içi

sıvı dolu çok küçük keseciklerdir. Diz ekleminin çevresindeki kemiklerde bu

bursalardan 15 tane vardır. İkinci türdeki bursalar, bir kemik üstündeki yumuşak

dokunun sürekli sürtünme ya da yaralanma sonuunda ortaya çıkarlar. Sözgelimi,

her gün sert bir zeminde saatlerce oturan birinin, kalça kemikleri üstünde

oluşan bursalar bu türdendir.

İki bursanın da görevi aynıdır: Kas kirişlerinin, kemik üzerinde hareket

ettikleri bölgelerde basıncı önlemek. Bursit, bir bursanın kronik olarak

genişlemesi ya da akut bir biçimde şişmesi durumunda ortaya çıkar. Bu hastalık,

dizlere sürekli basınç sonucu diz ekleminde oluşursa ?diz üstü bursiti? adını

alır. Herhangi bir sürtünme ya da yaralanma bursanın sıvı salgılamasına,

dolayısıyla da şişmeye neden olur.

Belirtiler

Akut bursitlerde, bir kemik ya da eklem üzerinde sıcak, kırmızı ve ağrılı bir

şişlik görülür. Çok şiddetli durumlarda belirtilere hareket güçlüğü de

eklenebilir. Bursanın şişmesine neden olan sıvı, keseyi çevreleyen hücreler

tarafından salgılanır. Bu sarı renkli sıvıda, iltihaplanmanın etkisiyle kılcal

damarlardan sızan kan da bulunabilir. Bakteriyel bir enfeksiyon varsa, keseiçi

sıvısında bakteriler ve akyuvarlar da görülür. Bunlar, kese içinde irin

oluştururlar. Uzun süren (kronik) bursitler ise ya akut bursitlerin yinelenmesi

ya da art arda zedelenmeler sonucunda bursanın şişmesiyle oluşur.

Bursit, tehlikeli bir hastalık değildir. Antibiyotiklerle, bursadaki

bakterilerin bedene yayılmasının ve kan zehirlenmesine (septisemi) ya da veremin

yayılmasına yol açmalarının önüne geçilmektedir. Romatizma ve gut uzun süre

tedavi edilmeyip kendi haline bırakılırsa, bedenin başka bölgelerinde tehlikeli

iltihaplanmalara yol açabilir; bunun gibi, kronik bursitler de tedavi

edilmezlerse çevredeki kasların, dolayısıyla eklemin zayıflamasına neden

olabilirler.

Nedenleri

Bir bursanın iltihaplanma nedenleri hala tam olarak bilinememektedir. Bursit,

çocuklarda ve erişkinlerde aynı oranda görülür ama bazı insanlarda bursite

yakalanma eğilimi daha fazladır. Sürtünme, bursanın ortaya çıkmasına neden

olabilir. Bazı meslekler ya da çalışma biçimleri, bursanın gelişmesi için

elverişli koşullar yaratabilir. Sözgelimi, dirseklerini masaya yaslayarak ders

çalışan öğrencilerde, dizlerinin ve dirseklerinin üzerinde sürünerek çalışan

madencilerde bursit sık görülür. Bazen hamalların ensesinde, omurga kemiği

üzerinde; sırık hamallarının enselerinde ve omuzlarında; sabahtan akşama kadar

tezgah başında oturan dokuma işçilerinin kalçalarında; diz çökerek çalışan

bahçıvanların dizlerinde bursit olabilir. Bununla birlikte, sürtünme tam bir

açıklama getirmekten uzaktır. Çünkü bazı insanlarda bursit, öteki insanlara

oranla çok daha çabuk oluşmaktadır.

Daha ender görülen durumlarda bursit, ya bursadaki ya da eklemlerdeki

bakteriyel iltihaplanmayla ortaya çıkar. Geçmişte verem, bursitin çok bilinen

bir nedeniydi. Bazı romatoit artrit durumlarında, bir eklemin çevresindeki bursa

şişmekte; ender görülen durumlarda ise bursada guta bağlı şişme görülmektedir.

Genellikle yaşlılarda görülen dirsek bursitinin nedeni bilinmemektedir; bununla

birlikte çok hızlı bir seyri vardır: Dirsekte, birkaç saat içinde yumurta

büyüklüğünde bir şişlik oluşuverir.

Tedavi

Akut bursitin tedavisi, bursanın iltihaplı olabileceği ya da daha ender

görülen nedenlerle ortaya çıkmış olabileceği hesaba katılarak, hekim eliyle

yapılmalıdır. Neden belli değilse ya da bursit sürtünme ya da aşırı kullanma

dolayısıyla ortaya çıkmışsa, hastalıktan etkilenmiş olan eklemin (ya da

bölgenin) dinlendirilmesiyle iyileşme sağlanır. Ağrı varsa tedaviye ağrı

kesiciler eklenir. Kesedeki şişkinliği azaltmak için, romatizma tedavisinde

kullanılan ilaçlardan yararlanılabilir. Bakteriyel bir enfeksiyon varsa

antibiyotikler kullanılmalıdır. İltihabı geriletmek için soğuk kompresler

yapılabilir. Ancak buz torbası kullanırken, etkilenmiş bölgeyi yakacak kadar

soğuk olmamasına dikkat edilmelidir. Buz torbasını kaldırdıktan sonra şişkinliği

azalmış olan bölge yarım saat, esnek bantla sarılmalıdır. Eğer bu yöntemle şiş

hafifletilirse, her dört saatte bir uygulama yinelenmelidir.

Bu basit tedavilerle iki - üç günde düzelmeyen bursitlerde, hekime başvurmak

gerekir. Doktor yerel etkili bir ağrı kesici sürdüğü deriden iğneyle bursanın

içine girerek, kese içindeki fazla sıvıyı alır. Bu işlem, hem hastayı

rahatlatır, hem de alınan sıvının biyokimya ve mikrobiyoloji laboratuvarlarında

incelenmesine (sıvıda bakteri olup olmadığını anlamak için) olanak sağlar.

Doktor, keseye kortizonlu ilaç da enjekte edebilir; birçok vakada kortizon

tedavisi olumlu sonuçlar verir. Bu tedavi yöntemi bursit iyileşene kadar

yinelenmelidir. Bursit, tedaviye karşın iyileşmiyorsa, küçük bir ameliyatla,

kesenin iç yüzündeki, sıvı salgılayan hücrelerin bulunduğu tabaka çıkarılır. Bu

küçük ameliyat birçok hastada tam iyileşme sağlar. Ancak yine de, çok ender

olmakla birlikte ameliyattan birkaç hafta sonra, aynı yerde, yeniden bursit

oluştuğu görülebilmektedir.

Akut bursitteki ağrı ve hareket güçlüğünün, tedaviyle en geç on günde geçmesi

gerekir. Kese bakteriyel bir iltihaplanma sonucu oluşmuşsa, yineleme olasılığı

çok enderdir. Kronik bursitte, basınç ve sürtünme devam ederse hastalık yineler;

dolayısıyla bursit tedavisinde ilaç kadar önemli olan, günlük yaşamdaki

önlemlerdir. Diz bursitini önlemek için yumuşak diz sargıları kullanmalı; kalça

bursitini engellemek için yastığa ve yumuşak yerlere oturulmalı; dirsek

bursitine karşı dirseği sert yerlere dayamamalıdır. Bu basit önlemler bursit

tedavisinde çok etkilidir. Ayak bileği bursitinde de (aşil bursiti) ayağı uzun

süre dikkatli kullanmak gerekir.



Kan Şekerinin Ölçüm Aletiyle ÖlçülmesiKeton Testi Nasıl Yapılır ?Keton Testi KılavuzuKeton TestiGlikozillenmiş Hemoglobin Testiİdrar Testi Yapılması[img]images/smilies/biggrin.gif[/img]üşük Kan Şekerinin Nedeni Nedir?Düşük Kan Sekeri Nedir?Kan Şekeri Düzenine Göre TedaviGlukagonDüşük Kan Şekeri Nasıl Tedavi Edilir?Diyabet Hastası Olduğunuzun BelirtilmesiDüşük Kan Şekerinin BelirtileriGlukagonun Enjekte Edilmesi:Glukagonun Enjeksiyona Hazırlanması:Glukagon Seti Nasıl Kullanılır?Hiperglisemik KomalarKan Sekerinin Tehlikeli Şekilde Yükselmesi (Diyabetik Komalar)Kan Sekerinin Asın Yükselmesi Nasıl Tedavi Edilir?Kan Şekeri Yükselmesinin Semptomları