Fenomenolojik Yaklaşım
 

Bunun için

öncelikle, davranışları birer olgu olarak, yani belirli bir bağlamda, belirgin

bir durumda bulunmasından geçici olarak bağımsız öğeler gibi soyutlamaya ve

nitelemeye çalışır. Fenomenolojik anlayış, esas olana indirgemektir,

burada esas olanda anlam geçici olarak dışta bırakılır ve daha sonra dahil

edilir. Bir başka deyişle davranış veya eylemlerin özellikleri, anlamları,

niyetlilikleri paranteze alınır. Fenomenoloji içerikten ziyade içerenle,

anlamlardan ziyade biçimlerle ilgilenir. Naif gözlemi, yani araştırmacının

bakışını yanlı kılacak örtük veya açık her türden postülayı iradi olarak askıya

almayı benimser; bu tutum görünen anlam yerine algılanan biçime öncelik tanımak

demektir.Bu tutumun sonucunda olgu kavramına ulaşılır: Olgu özel

işlevleri geçici olarak paranteze alınmış ve örgütlenmiş bir bütündür.

Fenomenolojik soru basittir: Bu, nedir?. Bu sorgulama nasıl veya niçinle

ilgilenmez. Olayın anlamı, sürecin başında değil sonunda dikkate alınır ve

anlam, insanların özel davranışlarını (yemek, içmek, uyumak, gezmek) betimsel

kriterlerinden hareketle bütünleştirici bir öğe gibi en sonda devreye girer. Bu

şekilde ayırdedilen özellikler, olguları, esasa indirgeyerek oluşturmayı

sağlarlar.Kısaca belirtirsek, fenomenolojik yaklaşımda, başlangıçta,

gerçeklik hakkında bir yargıda bulunmaktan kaçınılır, zira gerçeklik çoğu kez,

anlamaya değil, görülmeye açıktır; olgular açık değildir ve bu nedenle onları

değerlendirmek mümkün değildir. Olgular soyutlanıp ayırdedildiğinde, aslında,

kendi görüşlerimizden ve içinde bulunduğumuz özel gerçeklikten uzaklaşmamız söz

konusudur. Bu sayededir ki olgu, gözlemimizden ve ona yüklediğimiz Özel

yargılardan bağımsız olarak kendini gösterebilir.Fenomenolojik yaklaşım,

temel felsefesini Husserl'de bulur. Sayılar, geometrik figürler gibi

matematiksel fikirlerin, yani zihinsel olguların doğasını araştıran Husserl,

bunları sübjektif psişik durumlar olarak niteleyen deneysel psikolojinin

açıklamalarını yeterli bulmamış ve hocası Brentano'nun 'niyetlilik' kavramına

odaklaşmıştır. Bu kavram, insanın dünyayla ilişkisini ifade

etmektedir.Buna göre, gerçek (reel) denilen şey, yaşanan dünyadır ve bu

dünya, bize, daima bir açıdan görünür. Dünyamız, algılarımız, arzularımız ve

isteklerimiz tarafından yapılandırılır. Bu, niyetliliktir. Bu kavramdan yola

çıkan Husserl'e göre 'gerçeklik, daima bir olgular bütünü gibi görünür: Bir

ağaç, bir renk, bir arkadaş. Bir çiçeği ele alalım.Kafamızda onun

görüntüsünü değiştirebiliriz (aidetik varyasyon yöntemi); bu çiçek, bir gül veya

papatya olabilir, kırmızı veya beyaz olabilir. Ama bu somut görüntülerin

ardında, bir salt fikir, bir 'öz' (eidos) vardır. Çiçeğin özü, bir bilinç ile

bir objenin karşılaşmasından doğmuştur. Dünyayla ilişkide inşa edilmiştir. Her

bilinç bir şeyin bilincidir. Ancak, bu özün aynı zamanda evrensel buyanı da

vardır. Fenomenolojinin amacı, dünyayla ilişkimizi yapılandıran özleri açığa

çıkarmak, aydınlatmaktır.



Sosyal Kuralların Psikolojisi (Muzaffer Şerif)Diyabetik Hastada Psikolojik SorunlarPsikolojik Cilk HastalıklarıYaratıcılıkYapısalcılıkSürrealist YaklaşımPragmatik YaklaşımKişisel Modernlik Yaklaşımlarıİşlevselcilikİnşacı YaklaşımDiferansiyel YaklaşımPsikodinamik YaklaşımDavranışçı YaklaşımBiyolojik YaklaşımBilişsel Öğrenme YaklaşımıVroom'un Beklenti TeorisiTutkulu Aşk TeorisiSosyal Karşılaştırma TeorisiSkript TeorisiSimetri Teorisi