Shweder Moral Teorisi
 

Bu bağlamda sosyal uzlaşmalar,

moral bir boyuta sahiptirler, zira toplumun norm ve kuralları, ilahi bir gücün

veya düzenin ifadeleri olarak algılandığından buyurucu bir nitelik

taşırlar.Shweder ve arkadaşları (1987) kültürler arası (Hindistan ve

ABD) çalışmalarından hareketle, geleneksel toplumlarda ahlak ile uzlaşmaların

birbirinden ayırdedilmediğini, ayrıca sosyal düzene uymanın (uzlaşma morali),

bireysel haklardan daha önce geldiğini öne sürmüşlerdir.Araştırmacılar

çeşitli davranışları a) herkesin yapması/uyması gerekenler, yani evrensel ve

çiğnenemez olanlar, b) sadece bir toplumun üyelerinin yapması gerekenler, yani

kültüre/topluma göreceli olanlar şeklinde iki kategoride tasnif etmişlerdir.

Bunlardan ilki (hırsızlık yapmama, yalan söylememe gibi) moral davranışlardır,

ikinciler (inek eti yememe gibi) ise uzlaşımsal (ülkelere göre serbest veya

yasak olan) davranışlardır. Hintliler cevaplarında ikinci kategorideki

davranışları da birincilerin yanına koymuşlar, yani moral ile uzlaşma arasında

ayrım yapmamışlardır.Shweder'e göre üç büyük moral kod ya da etik alan

vardır ve her kültür bunlara farklı bir önem atfeder. Birincisi, özerklik

eliğidir: Bu kod, kişisel kimliği yüceltir ve bireysel hakları, adalet ve

özgürlüğü vurgular. İkincisi topluluk (komünote) etiğidir: Bu kod, kişilerin

birbirine karşı görev ve yükümlülüklerini vurgular.Üçüncüsü kutsallık

etiğidir. Bu kod, insanın spiritüel özünü gerçekleştirmeyi, saflığı, arınmışlığı

yüceltir. Birinci kod (Kohlberg'in evrensel saydığı kod) esas olarak Batı

dünyası, diğerleri ise geleneksel toplumlar için önem taşır (Shweder'in

teorisinin, modern etik ile geleneksel etiği kutuplaştırması, günümüz dünyasında

oldukça abartılı görünmektedir) (Kaynak; Vandenplas-Holper, 1999).



Sosyal Kuralların Psikolojisi (Muzaffer Şerif)Diyabetik Hastada Psikolojik SorunlarPsikolojik Cilk HastalıklarıYaratıcılıkYapısalcılıkSürrealist YaklaşımPragmatik YaklaşımKişisel Modernlik Yaklaşımlarıİşlevselcilikİnşacı YaklaşımFenomenolojik YaklaşımDiferansiyel YaklaşımPsikodinamik YaklaşımDavranışçı YaklaşımBiyolojik YaklaşımBilişsel Öğrenme YaklaşımıVroom'un Beklenti TeorisiTutkulu Aşk TeorisiSosyal Karşılaştırma TeorisiSkript Teorisi