Temel Hata
 

Ancak araştırmalar, bunun böyle

olmadığını, insanın içsellik yönünde genel bir eğilimi olduğunu göstermektedir.

Örneğin davranışı gözlenen kişinin özgür olup olmadığına, tercih imkânının

bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, kişisel özellikleri ön plana

çıkarılmaktadır. Bireyin, bir başkasının davranışım açıklama çabasında, durum ne

olursa olsun, dış etkenlerin aleyhine iç etkenlerin rolüne ağırlık verme

eğilimi, temel atıf hatası olarak tanımlanmıştır (Ross, 1977).Temel hata

çeşitli düzeylerde irdelenmiştir; yorumların çoğu, temel hatayı, insanın sosyal

çevresi üzerinde belirli bir denetim kurma ihtiyacına dayandırmıştır (Bouchet ve

ark., 1996). Bu çerçevede sosyal psikologların önemli bir kısmı, temel hatayı,

motivasyonel bir yanlılık olarak nitelemiştir; örneğin bireyin ihtiyaç ve

arzularına hizmet eden inançlar oluşturma ve koruma eğilimi (Weiner), kendine

atıflarda benlik savunma ihtiyacı ve başkasına atıflarda kontrol ihtiyacı

(Kruglanski); bireyci bir toplumda adil dünya inancım koruma eğilimi (Lerner)

gibi.Ancak temel hataya, bilişsel ve normatif planda da açıklamalar

getirilmiştir. Bilişsel açıklama, bireyin dikkatini aktörün üzerine

odaklaştırmasına; normatif açıklama ise modern Batı toplumlarında içselliğin

sosyal bir norm olarak kendini dayatmasına dayandırılmıştır.



Dr.charles V.ford ..yalan, Yalan, Yalan, Yalancılığın PsikolojisiSosyal Kuralların Psikolojisi (Muzaffer Şerif)Diyabetik Hastada Psikolojik SorunlarPsikolojik Cilk HastalıklarıYaratıcılıkYapısalcılıkSürrealist YaklaşımPragmatik YaklaşımKişisel Modernlik Yaklaşımlarıİşlevselcilikİnşacı YaklaşımFenomenolojik YaklaşımDiferansiyel YaklaşımPsikodinamik YaklaşımDavranışçı YaklaşımBiyolojik YaklaşımBilişsel Öğrenme YaklaşımıVroom'un Beklenti TeorisiTutkulu Aşk TeorisiSosyal Karşılaştırma Teorisi