Ya Paran, Ya Hayatın
 

Bu ifadeler uzun yıllar boyunca Amerika'da yaşayan bir akademisyenin kaleme

aldığı bir makalede yer alıyordu.

Dünyanın süper gücü olarak görülen ve kağıt üzerinde refah düzeyinin en

yükseklerde seyrettiği söylenen Amerikan toplumu ancak bu kadar veciz ifade

edilebilirdi.

Burada hemen önemli bir noktaya işaret etmek istiyorum. Bir hastalığın, bir

felaketin veya bir zorluğun bulunduğu bir yerde, sayıları çok az da olsa karşı

koyanlar, onlarla canhıraşâne mücadele verenler mutlaka vardır. Belki bu hemen

her insanın ruh âleminde olup da, nadir şahsiyetlerde gelişip filiz veren

özelliklerden birisidir. Bu istisnalar da diğer insanlar ve geniş halk kitleleri

için ardından gidilecek, takip edilecek simalar haline geliverir. Tarihte bunun

örneklerine sıklıkla rastlanabilir.

Gerilere gitmeden, günümüz Amerikan toplumunda boy gösteren iki hayat

hikâyesine birlikte kulak verelim: Joe Dominguez, Wall Street'te

çalışan çok başarılı bir finansal analistti. Ancak henüz 31 yaşındayken hayatını

kökten değiştirecek bir karar aldı ve emekli oldu. Bundan sonra da maaşlı bir

işte çalışmadı. Son derece mütevazi bir hayat yaşamaya başladı. Ekonomik

kaygılardan arınmış, para, lüks tüketim ve gösteriş gibi kavramların çok

uzağında bir hayatı öngören "New Road Map for Money" (Para İçin Yeni Yol

Haritası) isimli bir proje geliştirdi. Bu proje, günlük hayattaki paranın

hakimiyetini ortadan kaldırmayı esas alıyordu. Bütün zamanını, enerjisini ve

maddî-manevî bütün birikimlerini bu projeyi hayata geçirmeye, başkalarına da

ulaştırmaya ayırdı.

Vicki Robin, Brown University'den yüksek bir dereceyle mezun olmuştu.

Ardından New York'ta tiyatro ve film alanında çalışmalar yaptı. Bu esnada Joe

Dominguez ile tanıştı ve onun projesine büyük ilgi duydu. Bu ilgisi onu tıpkı

Joe gibi henüz 30 yaşındayken emekli olmasına ve hayatının geri kalan kısmında

paraya karşı bağımsızlık bayrağını açmasına sebep oldu. Uzun yıllar boyunca

yılda 7-8 bin $ harcayarak, insanları para konusunda bilinçlendirme

faaliyetlerinde bulundu. Joe'nin seminerlerini finanse etti.

Yine iki dost, bu projelerini vakıf çatısı altında kurumsallaştırdılar.

Projelerinden hareketle vakıflarının ismini "New Road Map Foundation" (Yeni Yol

Haritası Vakfı) koydular. Bu vakfın amacını "Daha şuurlu, daha sade, daha

sağlıklı ve daha düzenli bir hayat stilini öğrenmeyi ciddi olarak isteyen

herkese uygun malzemeleri sağlama" şeklinde belirlediler.

Yaklaşık 20 yıl süren beraber çalışmalarının sonucu olarak, Joe ile birlikte

paranın en akılcı yollarla kullanılmasını sağlayan bir program geliştirdiler ve

yaptıkları tüm çalışmaları, canlı örnekleri ve uygulamalarıyla birlikte, 1992

yılında bir kitap haline getirdiler. Kitabın ismi "Your Money or Your Life:

Transforming Your Relationship with Money and Achieving Financial Independence,"

yani "Ya Paran, Ya Hayatın: Parayla Olan İlişkilerinizi Değiştirme ve Finansal

Bağımsızlığı Kazanma" idi ve 700 bin nüshadan fazla satış yaparak, uzun yıllar

best-seller, yani çok satılan kitap olma özelliğini korudu.

Ne Vicki, ne de Joe gerçekleştirdikleri faaliyetler karşısında hiç kimseden

para almadılar. Gözbebekleri olan projelerinin canlı bir örneği sayılabilecek

tarzda, kendi imkanları ve kitap satışlarından elde ettikleri gelirle

çalışmalarını sürdürdüler.

Joe ve Vicki, "Ya paran, ya hayatın" dedi. Çevrelerindeki insanlara "Eğer

hayatı tercih ediyorsanız, hayatınızdaki paranın hakimiyetinden kurtulun"

diyerek seslendi.

Joe ve Vicki, haftanın beş günü çok para kazanmak için çırpınan, iki günü de

kazandıkları parayı çılgınca harcayarak mutluluğu arayan insanların yaşadığı bir

toplumda büyük bir projeye imza attılar.

Ve başardılar.

Dr. Veli Sırım