Unun Patlayıcı Özelliği
 

Modern

günlerimizin başlangıcında, insanlık tarihinin ana gıdası ekmeğimizin en önemli

girdisi olan unun çok ciddi bir şekilde yanarak patlayabileceğini kime

söyleseniz herhalde şaka kabul eder gülerdi. 1981'de ABD'de büyük bir hububat

silosu infilak edip, 9 kişi ölüp, 30 kişi de yaralanınca gülmeler durdu. 1988'de

hububat bulunan yerlere belirli bir emniyet standardı getiren kuralların

uygulanmasına başlanılmasına rağmen 90'lı yıllarda sadece ABD'de undan

kaynaklanan ortalama yılda 13 patlama oldu.Peki nasıl oluyor da un bu

kadar tehlikeli bir şekilde patlayabiliyor? Sebebi basit. Çünkü o bir

karbonhidrat. Havada toz olarak asılı duran karbonhidratın miktarı, bir

metreküpte 50 gramı aşınca herhangi bir şekilde tutuşturulduğunda patlar. Un

tozları o kadar küçüktür ki, anında yanar ve bu yangın diğerlerine zincirleme

yayılır. Bu da toz bulutunda, ortama da bağlı olarak, patlayıcı bir güç

oluşturur. Benzer durum şeker, puding ve hatta çok ince testere talaşlarında

bile oluşabilir. Bir yangının çıkması için üç şeyin bir arada olması

gerekir. Hava (içindeki oksijen), yanıcı madde (burada un oluyor) ve

tutuşturucu. Silolarda insanların çalıştıkları yerlerde tutuşmak için gereken

metreküpte en az 50 gram un tozu miktarına pek ulaşılamaz. Tabii burada

unutulmaması gereken patlamaya sebep verenin yanıcı maddenin havada asılı duran

toz miktarı olduğudur, yoksa yere serilen unda böyle bir tehlike yoktur.

Silolarda tutuşmaya sebep olan şeyler, bilinçsizce yapılan bir kaynak,

bir kesme işlemi, sigara, asansörler ve konveyörlerin mekanizmalarından çıkan

kıvılcımlar olabilir. Şüphesiz ortamın da çok önemi vardır. Patlamanın yarattığı

büyük basınç boşalacak yer bulamazsa binayı bile yıkabilir. Açık havada ise

patlama olmaz ama yine de tehlikeli bir alevlenme olur. Hanımlar,

endişelenmeyin, kurabiye veya börek yapmak için aldığınız bir kilo undan 50

gramı havaya uçmaz. Bu olay için tonlarca un gerekir. Hamur yoğurmak için

balkona çıkmanıza hiç gerek yok!



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN