Soğanın Göz Yaşartması
 

Soğan besleyici bir gıda olmasının yanı sıra müthiş bir aromatik

özelliğe de sahiptir. Bu aromada içindeki kükürtlü maddelerin büyük etkisi

vardır, ancak aroma tek başına kükürtlü maddelerden kaynaklanmamaktadır. Soğan

ve sarmısakta sülfür ihtiva eden amino asitlerin türevleri de vardır.

Bir soğanı kestiğinizde bunlardan 'S1 propenylcysteine-sulphoxide' adı

verilen kısım çözülür ve gözlerimizi tahriş eden 'proponal-S oxit' adlı kısmı

ortaya çıkar. Kimya ilminin karışık kelimeleri aklımızı karıştırmadan esasa

geçersek, bu maddenin gözümüze değmesi ile bir çeşit hidroliz olur ve içinde

eser miktarda bulunan sülfrik asit gözümüzü yakar ve yaşarmasına neden olur.

Bu bileşimler çok dengeli değillerdir. Örneğin çok düşük bir ısı işlemi

sonucunda dahi tamamen yok olurlar. Bu nedenle de pişmiş soğanda hiç bulunmazlar

ve göz yaşartamazlar. Soğan doğrarken gözlerinizin yaşarmaması için önerilen

birçok önlem vardır. Önce en ciddisini söyleyelim. Bazı aşçılar soğanı

kesmeden önce ıslatmayı, keserken de ıslak tutmayı veya soğanı çeşmeden akan

suyun altında kesmeyi öneriyorlar. Bir başka görüş ise soğan doğrarken ağızdan

nefes almayı tavsiye ediyor. Bu görüşe göre gaz nefesimizle birlikte burnumuza

girip gözümüze yaklaşmak yerine doğrudan ciğerlerimize girer ve çıkarmış. Bunu

sağlamak için de dişlerimizin arasına bir metal kaşık koymak

yeterliymiş.Soğan doğrarken gözlerin yaşlanmasını önlemek için, dudaklar

arasında bir limon dilimi, dişler arasında bir kesme şeker veya dörtte bir dilim

ekmek bulundurmayı önerenler de var. Böylece ağzımıza alacağımız bu gibi

şeylerin, aldığımız nefesteki sülfür gazını emdiğini iddia ediyorlar.

Diğer görüşler ise, soğanın doğranılmasına tepesinden başlanılması ve

cücüğünün en sona bırakılması veya soğanın doğramadan önce yarım saat

buzdolabında tutulması şeklinde. Soğan doğrarken deniz gözlüğü veya kontakt lens

takılmasının faydalı olacağını ileri sürenler de var. Bu kadar çok önlem

seçeneğinin içinde, siz bir tanesini bile uygulamıyorsanız, yapacak bir şey yok,

soğanı ağlaya ağlaya doğramaya devam edeceksiniz.



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN