Yumurtanın Şekli
 

Hemen hemen tüm kuş yumurtalarının bir tarafı daha yuvarlak diğer tarafı

da daha incedir. Bu şekil, yumurtaların yuvada birbirlerine en yakın ve en az

hava boşluğu bırakacak şekilde durmalarını sağlar. Böylece hem ısı kaybı önlenir

hem de yuvadaki yerden en iyi şekilde faydalanılır. Yumurta yuvarlanıp

gittiğinde düz gitmez, ince tarafı üstünde dairesel bir yol çizer ve başladığı

yere yakın bir noktada durur. Yani bu şekli ile yumurtanın düz bir yüzeyde

yuvarlanarak kaybolup gitmesi mümkün değildir. Asıl önemlisi bu şekli ile

yumurtanın kuştan veya tavuktan daha rahat çıkmasıdır. Genel tahminin aksine

yumurtanın yuvarlak yani daha geniş tarafı önce çıkar. Hem bunu hem de

yumurtanın her iki tarafındaki farklı şeklini sağlayan yumurtanın çıkış yolu

üzerindeki kaslardır. Pek alakasız gözükse de tavuğun içinde yumurtanın

oluşmaya başlayabilmesi için önce güneş ışığının veya yapay bir ışığın tavuğun

gözüne çarpması gerekir. Böylece göz yolu ile uyarılan tavuğun hipofiz bezi bir

hormon salgılar. Bu hormon kan dolaşımına girer ve bu yolla yumurtalığa taşınır.

Hormon burada bulunan binlerce yumurtadan birinin içine girer ve o

yumurtanın aniden çok hızlı bir şekilde büyümesini sağlar. Önce yumurta sarısı

meydana gelir ve yumurta, yumurta kanalına geçer, döllenme organlarında

geçirdiği aşamalardan sonra 24-25 saatte oluşumunu tamamlar. Yumurta,

yumurta kanalını kesik kesik hareketlerle geçer. Buradaki dairesel kaslardan

sırası ile geçerken, yumurtanın önündeki kas gevşek durumda iken arkasındaki kas

kasılır, daralır. Yumurta bu kanalın başında iken küre şeklindedir.

İlerlemesi sırasında arkada kalan dairesel kaslar büzüşerek hem yumurtayı ileri

iterler hem de bu kısmına baskı yaparak konik bir şekil almasına sebep olurlar.

Çıkışa kadar yumurta kabuğu da sertleşir ve bu haliyle dışarı çıkar. Yumurtanın

şeklinin ve kalın kısmının önce çıkışının nedeni de budur. Sürüngenlerde ise bu

düzenek yoktur. Onların yumurtaları çıkışta küresel şekildedir.



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN