Balıklar Ölünce
 

Balık

ayıklayanlar bilirler, ayıklanacak balığın alt tarafındaki yumuşak karnı

yarılır, buraya yapışık mide ve bağırsaklar kolayca çıkartılır. Balığın etli

kısmı üst tarafındadır. Balık ölüp gazlar mide boşluğunda toplanınca bu kısım

şişen bir balon gibi hafifler, ağırlık merkezi yukarı kayar ve balık, daha ağır

kısmı aşağı gelecek şekilde ters döner.Bazı balıklarda, içinde hava

bulunan yüzme keseleri vardır. Balık içi hava dolu bu keseyi daraltıp

genişleterek kendisini elverişli derinlikte dengede tutabilecek yoğunluğu

sağlar. Bu kese çoğu zaman basit bir boruyla sindirim organına

bağlıdır.Eğer deniz suyundaki tuzluluk oranı (yüzde 3,5) dörtle birine

düşürülürse sonuç balığın kanındaki sodyum, klor, kalsiyum ve potasyum oranının

aynısı olur. Deniz suyu ve tüm omurgalıların kanlarındaki tuz oranlarındaki bu

benzerlik hayatın denizden başladığı teorisini destekliyor.Hayat

başladığı zaman denizlerdeki tuz oranının omurgalıların kanlarındaki oranla

tamamen aynı olduğu, zamanla bu oranın artması sebebiyle omurgalıların denizleri

terk edip karada yaşamaya başladıkları, balıkların ise denizde kalıp artan tuz

oranından korunmak için bir mekanizma geliştirdikleri ileri

sürülüyor.Balıkların solungaçları civarındaki klor hücreleri

salgıladıkları bir enzim sayesinde, deniz suyundan aldıkları fazla sodyumu

tekrar dışarı verirler. Buna ilaveten böbrekleri de tuz iyonlarını filtre ederek

idrarla dışarı atarlar. Bu nedenle idrarları az sulu, yoğun, tuz oranı yüksek ve

az miktardadır.Tatlı su balıklarında ise tam tersi bir fiziksel

mekanizma vardır. Yaşadıkları ortamdan aldıkları suyun içindeki az miktardaki

tuzu, atmak yerine vücut ihtiyaçları için konsantre halinde tutarlar. İçinden

tuz alındığından idrarları da bol ve suludur. İdrar miktarı günde vücut

ağırlığının üçle birini bulur.Sonuç olarak, tatlı su balıkları denizde

yaşayamazlar çünkü vücutları deniz suyundaki tüm tuzu alır, vücut susuz kalır,

kurur ve balık ölür. Denizde yaşayan balıklar da tatlı suda yaşayamazlar çünkü

zaten az miktarda olan tuzu ayırıp fazla su tuttuklarından şişerler ve onlar da

ölürler.Yani her iki balık türünün de kan ve tuz kompozisyonları aynıdır

ama bir tür, kana tuz sağlamaya çalışırken diğeri azaltmaya uğraşır. Ortam

değişikliğinde de aynı şekilde çalışmaya devam eden mekanizmalar balıkların

ölümlerine neden olurlar.Gerçi Somon gibi hem tatlı hem de tuzlu sularda

yaşamayı başaran balıklar da vardır. Somonlar tatlı sularda doğuyorlar,

gençliklerinde nehirler boyunca okyanusa yüzüyorlar ve hayatlarının geri kalan

kısmını oralarda, tuzlu sularda geçiriyorlar.Bu tip balıklarda iki tip

mekanizma da vardır ama yolculukları sırasında, nehirlerin ağızlarında, tatlı ve

tuzlu suların birleştikleri yerlerde, bir süre kalarak vücutlarını öbür ortama

ayarlıyorlar. Her iki tür sularda da yaşayabilen deniz canlılarının ortak

özellikleri, yumurta ve bebeklik evrelerini tatlı sularda, yaşlılıklarını ise

tuzlu sularda geçirmeleridir.



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN