Uçan Balonun Yüksekliği
 

Uçan balonların doldurma uçları ne kadar iyi bağlanmış olursa olsun, çok

az da olsa hava daha doğrusu helyum kaçırırlar. Havadan çok daha hafif helyum

gazı ile şişirilen bu balonların ağızlarından kaçırdıklarını eve getirdiğimiz ve

tavana yapışıkmış gibi havada duran balonun sabah olunca porsuyup yere inmiş

olduğunu görünce anlarız. Balonun ağzının ideal bir biçimde bağlanmış

olduğunu kabul etsek bile havada yükselebileceği mesafe yine de sınırlıdır.

Yükseldikçe hava basıncı azaldığından ve balonun iç basıncı dışındakinden daha

yüksek kaldığından balon yükseldikçe şişmeye başlar. Sonunda balonun yapıldığı

malzemeye, hacmine ve malzemenin kalınlığına bağlı olarak belirli bir

yükseklikte patlar. Küçük uçan balonlar en çok 10 000 metreye, sepetinde

insan taşıyan büyük balonlar 30 000 metreye, bilim insanları tarafından içinde

ölçüm aletleriyle birlikte yollanan araştırma balonları da 40 000 metreye kadar

yükselebilirler. Balonların belirli yükseklikte dış basıncın azlığına

dayanamayıp patlamalarından bazı bilimsel gözlemlerde de faydalanılır. Hava

tahmin balonlarına bağlı hava sıcaklığını, basıncını ve nem oranını ölçen

aletler vardır. Bu balonlar yaklaşık 30 000 metre yükseklikte patlayacak şekilde

yapılmışlardır. Aletler açılan bir paraşütle yere yumuşak iniş yaparlar. Hem

üzerlerindeki değerler kaydedilir hem de oldukça pahalı olan bu ölçüm

aletlerinin tekrar kullanılabilmeleri sağlanır. Bu ölçüm aletleri bir

tarlanın ortasına, bir ağacın tepesine veya bir vadi yatağına da düşebilirler.

Onları bulanların ilgili makamlara götürmeleri artık aletlerin ne olduklarını

anlamalarına veya insaflarına kalmıştır.