Suyun Sağa Dönmesi
 

Bilim insanları buna 'Coriolis' kuvveti diyorlar. Her iki

yarımkürede böyle birbirine ters yönde hava akımlarının ve okyanus akıntılarının

olduğu herkes tarafından kabul ediliyor da, bir lavabodan boşalan suda, böyle

küçük bir ortamda dünyanın dönüşünün etkili olup olamayacağı tartışma konusu.

Dünya kendi etrafında dönerken her tarafındaki hız aynı değildir.

Ekvatordaki biri, bir günde dünya çapı kadar yani 40.000 kilometre giderken bir

diğer ifade ile saatte 1670 kilometre hızla yol alırken, tam kutuptaki bir insan

sıfır hızla sadece kendi etrafında dönmektedir. Aynı şekilde gökyüzünde asılı

gibi duran bulutlar rüzgarın etkisini katmazsanız yere göre hareketsizdirler ama

altlarındaki kara parçası ile birlikte dönerler. Bu durumda ekvatordaki bulutlar

da kutupdakilere nazaran hızlı dönmektedirler. A'yı ekvatorda, B'yi ise

onun tam kuzeyinde 45 derece paralelinde iki nokta olarak düşünelim. Bir top

mermisini A'dan tam kuzeye nişanlayıp attığımızda, atış sırasında ekvatorun

dönüş hızı B noktasına göre neredeyse iki kat olacağından mermi B noktasının

doğusuna gidecektir. Aynı şekilde kuzey kutbundan hemen hemen hareketsiz

bir konumdan tam güneye atılan bir mermi 45 paralelinde dünya dönüş hızı daha

çok olduğundan bu sefer hedefin batısına düşecektir. Yani kuzey yarımkürede

kuzeye veya güneye atılan her şey atanın konumuna göre sağa gitmektedir. Bu

durum güney yarımkürede ise sola doğru gerçekleşmektedir. Her iki

yarımkürede kuzey - güney doğrultusunda hareket eden hava akımları ve okyanus

akıntıları bu durumdan etkilenirler. Kuzey yarımkürede sağa, güneyde sola

dönerler. Ancak be. dünya yüzünde büyük bir ölçekte okyanusların dibindeki

sürtünme ve bulutların, hava akımlarının üzerinde bulundukları yerle birlikte

hareket etmelerinin etkileriyle oluşan bir tabiat olayıdır. Bilim

insanları bunun lavabo veya küvet gibi nispeten mikro ölçüde de mümkün olup

olmadığını hala tartışıyorlar. Bir kısmı burada suyun musluktan çıkış şekil ve

hızının, lavaboya düştüğü noktanın, lavabonun ve suyun gittiği yerin yapısının

etken olduğunu söylüyorlar, diğerleri de ideal şartlarda 50 kere deney yapın ve

görün diyorlar. Haydi banyoya, bilimsel deney yapmaya...



Ü-V-Y-ZŞ-T-USP-RN-O-ÖMJ-K-LH-I-İGE-FC-Ç-DBAY-ZU-Ü-VŞ-TSP-RO-ÖN